Verschillende milieuorganisaties hebben de Franse voedingsgroep Danone voor de rechter gesleept voor haar overtollige gebruik van plastic in heel de toeleveringsketen. Danone doet volgens de eisers niet genoeg om het gebruik van wegwerpplastic te beperken en milieuvervuiling te voorkomen.
ClientEarth, Surfrider Foundation Europe en Zero Waste France hebben de rechtszaak aangespannen tegen de Franse multinational met een jaarlijkse omzet van meer dan 24 miljard euro.
Sinds 2017 is er in Frankrijk namelijk een wet die bedrijven van een zekere grootte verplicht om de schade die hun activiteiten – en die van hun toeleveranciers – toebrengen aan het milieu en de mensenrechten te monitoren en te voorkomen middels een actieplan.
De organisaties stellen dat Danone niet genoeg doet om zijn plastic voetafdruk te verkleinen, en dat het dus zijn wettelijke verplichtingen niet nakomt.
Aanmaning
De producent van onder meer Evian en Activia zegt in een reactie “zeer verrast” te zijn en verwerpt de aantijgingen. Nochtans hadden de eisers Danone in september al formeel op de hoogte gesteld dat ze hun “zorgplicht”, jargon uit de wettekst, verzaken.
Het bedrijf, dat actief is in meer dan 120 landen, heeft toen geantwoord op de aanmaningsbrief, maar het antwoord werd als onvoldoende beschouwd, aldus de drie organisaties.
De eisers stellen dat Danone minder plastic kan gebruiken door “onnodige verpakkingen te schrappen, het productontwerp te herzien en over te schakelen op herbruikbare/hervulbare verpakkingsmodellen”.
ClientEarth laat weten dat de rechtszaak “slechts het begin” is van juridische actie tegen vervuilende multinationals.
“Het momentum rond rechtszaken over plastic is de voorbije jaren snel opgebouwd”, aldus Rosa Pritchard, advocaat van ClientEarth. “Bedrijven in de hele waardeketen van plastic, tot fossiele brandstoffenbedrijven, consumentengiganten en afvalverwerkingsbedrijven, moeten zeer alert zijn.”
Ze beschuldigde Danone ervan “voort te ploeteren zonder serieus plan om met plastic om te gaan”.
Slechts een fractie gerecycleerd
Plasticvervuiling is een enorm probleem. Elk jaar wordt ongeveer 400 miljoen ton aan kunststoffen geproduceerd, en de industrie ziet dat cijfer tegen 2040 verdubbelen. Maar amper 9 procent van al het plastic dat ooit is geproduceerd, is gerecycleerd, blijkt uit cijfers van het VN-Milieuprogramma en 12 procent wordt verbrand.
Dat betekent dat nagenoeg al het andere plasticafval in de oceaan of op enorme stortplaatsen is terechtgekomen. Bovendien wordt meer dan 90 procent van het plastic gemaakt van fossiele brandstoffen.
Concreet willen de eisers dat Danone de impact van zijn plasticgebruik op mens en milieu grondig in kaart brengt, van productie tot einde van de levensduur van de producten. Op basis van deze beoordeling moet het bedrijf dan een “deplastificatieplan” opstellen met gekwantificeerde doelstellingen om daar vervolgens naar te handelen.
Wat de volgende stap wordt in de rechtszaak zal de rechter bepalen tijdens een eerste zitting in de komende maanden.
