De beelden die we te zien krijgen als we het internet afschuimen naar informatie over klimaatverandering weerspiegelen vooral de opvattingen in ons eigen land. Zoekmachines tonen in België andere beelden dan in Chili of China. “En die beelden roepen ook andere sentimenten op”, zeggen onderzoekers.
Wie op het internet de term ‘klimaatverandering’ intikt, krijgt afhankelijk van het land waar de zoektocht gebeurt, heel andere beelden te zien. Die beelden weerspiegelen vooral de heersende opvattingen in het land, blijkt uit een nieuwe studie in Nature Climate Change.
In Argentinië, waar de afgelopen jaren hevige bosbranden hebben gewoed en uit enquêtes blijkt dat de bezorgdheid over het klimaat groot is, bevatten de zoekresultaten op internet eerder afbeeldingen van brandende huizen. In Estland, waar uit enquêtes blijkt dat men zich relatief weinig zorgen maakt over klimaatverandering, zien internetgebruikers afbeeldingen van ijsbergen, ijsberen of wetenschappelijke grafieken die klimaatverandering als een ver of abstract fenomeen voorstellen.
“Als de wereld de klimaatverandering wil beperken, is er wereldwijd consensus nodig over een aanpak en die is niet mogelijk als mensen niet goed geïnformeerd zijn. Relevantere en objectievere zoekresultaten zijn de sleutel tot dat informatieproces”, zegt Madalina Vlasceanu, assistent-professor aan Stanford University en hoofdauteur van de studie.
Emotionele impact
Vlasceanu en haar team analyseerden de beelden die mensen uit 49 verschillende landen te zien krijgen bij eenzelfde zoekterm: ‘klimaatverandering’. Om de impact van de foto’s te meten, beoordeelden ze de emotionele reacties van mensen en hun steun voor klimaatactie na het zien van de afbeeldingen.
Daaruit blijkt dat mensen meer behoefte tonen aan actie in de landen waar men zich sowieso al wat meer zorgen maakt over klimaatverandering. “En dat zijn niet per se de landen die te maken hebben met de grootste klimaatrisico’s en -effecten”, zeggen de onderzoekers. Het suggereert dat de algoritmen die worden losgelaten op de foto’s die we te zien krijgen, reeds bestaande sentimenten weerspiegelen.
In een vervolgexperiment toonden de onderzoekers beelden die Google vaak in andere landen te zien geeft aan negenhonderd nieuwe proefpersonen. Hieruit bleek dat, als mensen naar foto’s kijken die standaard te zien zijn in landen met een grote bezorgdheid over het klimaat, zij zich meer bedreigd voelden door klimaatverandering, en meer geneigd waren om acties te ondernemen zoals het kopen van een elektrische auto of het installeren van zonnepanelen.
“Dit suggereert dat klimaatbeelden brede veranderingen in het klimaatsentiment kunnen veroorzaken”, zegt hoofdauteur Michael Berkebile-Weinberg, onderzoeker aan de Columbia Business School.
Algoritmen
De auteurs concluderen dat hun bevindingen wijzen op een noodzaak aan algoritmen die de toestand van het klimaat nauwkeurig en correct weergeven. “Zoekalgoritmes op internet spelen een belangrijke rol in het informeren van de wereld over de risico’s en de oplossingen voor onze wereldwijde klimaatcrisis”, zegt Vlasceanu. “Met de juiste afbeeldingen kunnen we mensen inspireren om de juiste acties te ondernemen, in overeenstemming met de mate van bedreiging.”
Vlasceanu wil dit onderzoek nu uitbreiden en zoeken naar de gedragsmatige, sociale, politieke en cognitieve barrières die vooruitgang op het gebied van klimaatverandering en duurzaamheid belemmeren.
“Mijn studenten en ik onderzoeken hoe collectieve cognitie – het denken van grote groepen mensen – wordt beïnvloed door subjectieve gevoelens in plaats van de objectieve werkelijkheid en in welke mate dit maatschappelijke actie kan ondermijnen.”
Ze stelt ook dat haar werk nieuwe onderzoeksvragen oproept over hoe algoritmen in andere processen van nieuwsgaring de mening van de samenleving kunnen vormen, en welke taken hier zijn weggelegd voor onderwijs en beleid.
