Kunnen planten deel zijn van de oplossing in de strijd tegen plasticvervuiling en microplastics? Onderzoekers denken van wel, en hebben een lijst aangelegd met soorten die hier goed in zijn op het land én in het water.
Planten absorberen micro- en nanoplastics in hun stengels en wortels, wat wetenschappers al langer zorgen baart over hoe ecosystemen daarmee omgaan. Een Deens-Chinees onderzoeksteam stelt een nieuw perspectief voor: planten als een ecologisch hulpmiddel om plastic deeltjes te verzamelen en af te breken. Hun studie is verschenen in Eco-Environment and Health.
“Wij geloven dat planten een goede aanvulling kunnen zijn op bestaande methoden om plastic uit de natuur te verwijderen. Veel planten absorberen of ‘adsorberen’ micro- en nanodeeltjes, maar we moeten de meest effectieve planten identificeren om de beste resultaten te behalen, zegt Elvis Genbo Xu, ecotoxicoloog aan de Universiteit van Zuid-Denemarken.
Tuinboon
Bij ‘adsorptie’ hechten de deeltjes zich aan de wortels, en worden ze dus niet – zoals bij absorptie – opgenomen in de plant zelf. De onderzoekers melden dat de tuinboon in twee dagen tijd 100 nanometer aan plasticdeeltjes via zijn wortels kan adsorberen.
Andere planten zoals tarwe en sla kunnen ook plasticdeeltjes aan hun wortels binden of absorberen in hun bladeren of stengels, volgens de experimenten.
Vooral waterplanten zijn interessant omdat er in het aquatisch milieu vaak hogere concentraties microplastics worden aangetroffen. Hier komen de gewone waterhyacint (Eichhornia crassipes) maar ook bijvoorbeeld eendenkroos (Lemna minor) in beeld als filters om micro- en nanoplastics op te vangen.
Optimistisch
“Je zou gordels van plasticabsorberende planten kunnen aanleggen in gebieden waarvan bekend is dat nano- en microplastics er zich ophopen, zoals langs snelwegen waar grote hoeveelheden microplastics van autobanden afslijten. Zo vermijd je alvast dat de plasticdeeltjes zich verspreiden in het landschap of door regen in beken uitspoelen”, legt Genbo Xu uit.
Hij benadrukt dat het niet voldoende is om planten micro- en nanoplastics te laten absorberen om het wereldwijde probleem van plasticvervuiling op te lossen. Micro- en nanoplastics zijn overal: in de lucht, in het water en in de bodem.
Of planten een wijdverspreide oplossing zullen worden, valt nog af te wachten. Elvis Genbo Xu besluit: “Onze laboratoriumexperimenten zijn in ieder geval succesvol. Ik ben optimistisch dat we dit kunnen opschalen om deeltjes uit het milieu te verwijderen – zeker uit aquatische milieus, waar waterplanten zeer effectief zijn gebleken.”