Fairphone 2 bestaat 5 jaar. Het Nederlandse bedrijf met sociaal oogmerk, viert dat met een Android 9 software update. In een wereld van jaarlijkse nieuwe smartphone modellen, probeert Fairphone een tegengewicht te vormen. 5 jaar geleden bracht het de eerste modulaire telefoon op de markt. De toestellen zijn eenvoudig demonteerbaar waardoor ze ook langer meegaan: een onderdeel dat stukgaat, kan je zelf vervangen.
Een smartphone die als doel heeft om lang mee te gaan, het was een schok die door de elektronicawereld ging. Het bedrijf verkocht zo’n 115.000 Fairphone 2-modellen.
Tekort aan onderdelen
Het bedrijf ontdekte ook meteen een aantal problemen, vooral in de toelevering van reserveonderdelen. Nauwkeurig voorspellen hoeveel onderdelen er op termijn nodig zijn, bleek niet eenvoudig. Het was niet meteen duidelijk hoe lang de leveranciers de specifieke onderdelen zouden blijven produceren, zeker niet wanneer de telefoon zelf niet meer geproduceerd wordt. Recent stokte de toeleveringsketen bij Fairphone en ging het onderste deel van de tweede versie van de smartphone volledig uit stok.
Software updates
Naast hardware, vormt software een bijkomende uitdaging om telefoons lang te laten meegaan. Ontwikkelaars van chips, zoals Qualcomm spelen daarbij een belangrijke rol. Fairphone kon niet rekenen op de steun van Qualcomm en moest de upgrades dus zelf ontwikkelen. En dat lukte.
Eva Gouwens, CEO van Fairphone: “De Google-certificering voor Android 9 voor Fairphone 2 behalen, net op het moment van vijf jaar ondersteuning voor de smartphone, is een enorme prestatie voor Fairphone en ongekend in de elektronica-industrie. Om certificering te krijgen, moesten we ongeveer 477.000 Google-tests doorstaan. Het project maakt ons echt een unieke kracht voor verandering in de mobiele-telefoonindustrie, omdat dit soort technische uitdagingen niet wordt aangegaan door andere spelers in de sector. We willen de branche laten zien dat dit soort dingen mogelijk is, dat een smartphone na twee of drie jaar niet weggegooid hoeft te worden, we kunnen de levensduur verlengen. “
Zo lang mogelijk meegaan
Fairphone ontwerpt zijn telefoons om zo lang mogelijk mee te gaan, aangezien langer gebruik de ecologische voetafdruk van smartphones verlaagt. Een lang leven is een sleutel tot de strategie van Fairphone en voor de Fairphone 3 en Fairphone 3+ heeft de sociale onderneming een langetermijnbelofte aangekondigd voor hardware en software.
Voor de nieuwste generatie Fairphones zal het bedrijf:
- Zorgen voor een grote upgrade naar Android 11 in de tweede helft van 2021
- Ten minste nog één grote Android-upgrade voorzien, die opnieuw moet worden ontwikkeld zonder Qualcomm-ondersteuning die in juli 2021 zal eindigen
- De verkoop van reserveonderdelen en productspecifieke accessoires garanderen tot ten minste augustus 2024
- Een volledige software-roadmap publiceren, inclusief softwareondersteuning tot ten minste 2024
Gouwens: “Ons doel is altijd geweest om vanaf de lancering minimaal vijf jaar ondersteuning te bieden voor onze telefoons. Bij Fairphone ontwerpen we telefoons die zo lang mogelijk meegaan, zodat we hun ecologische voetafdruk kunnen verkleinen en een groot deel daarvan is uitgebreide software- en hardware-ondersteuning. Met onze belofte voor een lang leven willen we een duidelijke visie geven op hoe we ervoor zorgen dat onze gebruikers zo lang mogelijk van onze telefoons kunnen genieten. “
Zeldzame materialen

In de smartphone industrie zijn er bepaalde materialen die veel gebruikt worden en dus potentieel uitgeput kunnen geraken. Fairphone lijstte deze op. Het gaat om:
- aluminium
- kobalt
- koper
- goud
- indium
- lithium
- magnesium
- nikkel
- kunststoffen
- zilver
- tin
- wolfraam
- zink
- zeldzame aardmetalen
Volgens Fairphone zijn dit ook de materialen waar de sector moet op inzetten als het wil evolueren naar een circulaire economie. Het bedrijf analyseerde meer dan 50 materialen die in smartphones zitten, wat resulteerde in een selectie die de komende jaren richting zal geven aan de inspanningen op het gebied van verantwoorde inkoop.
De analyse van Fairphone is gebaseerd op de volgende criteria:
- Of er een groei van de marktvraag verwacht wordt in de komende decennia en wat de beschikbaarheid is van gerecycleerd aanbod
- Het aandeel van de elektronica-industrie in de wereldwijde vraag naar het materiaal
- Of het materiaal cruciaal is voor de smartphonefunctionaliteit
- Of het materiaal aanwezig zal zijn in toekomstige Fairphone-producten en -accessoires
- Of er ernstige sociale en milieukwesties zijn die verband houden met de winning of recycling van het materiaal
Hoewel Fairphone zich een wereld voorstelt die echt circulair is, is deze nog ver verwijderd van realiteit. Mijnbouw zal de komende jaren een belangrijke leverancier blijven, want het idee dat alleen recycling in staat zal zijn om aan de groeiende vraag van de mensheid te voldoen, is een sprookje. De verwachting is dat de komende decennia de bevolkingsgroei en de economische ontwikkeling wereldwijd zullen leiden tot een sterke toename van de vraag naar metalen en niet-metaalhoudende mineralen die cruciaal zijn voor de groene energietransitie. Uit een rapport van de Wereldbankgroep blijkt dat de vraag naar sommige mineralen tegen 2050 met bijna 500% zal toenemen. Toch wordt van al het gegenereerde elektronisch afval naar schatting slechts 5% van de materialen teruggewonnen voor hergebruik.
Tirza Voss, Sustainable Materials & Mining Manager bij Fairphone: “Onze visie duidelijk: we willen een eerlijke overgang naar een meer circulaire economie bevorderen. Dit is een transitie waarin niet alleen wordt geïnvesteerd in het vergroten van het gerecycleerde aanbod, maar we moeten er ook voor zorgen dat voor de materialen waar de mijnbouwsector de komende jaren een belangrijke leverancier blijft, de sector duurzamer opereert en een blijvende en gediversifieerde ontwikkeling biedt in opkomende economieën. Verantwoorde inkoop betekent het aanpakken van problemen in de toeleveringsketen en het stimuleren van kansen voor verandering, in plaats van risico’s te vermijden. We willen de rest van onze branche inspireren om onze benadering van eerlijke materiaalinkoop te volgen.”