Akkoord tussen Belgische en Deense regering maakt eerste Europese proef met CO2-opslag in Noordzee mogelijk

Ineos gaat later dit jaar CO2 van zijn fabriek in Zwijndrecht afvangen en permanent opslaan in de Deense Noordzee, op 1800 meter onder de zeebodem. Het gaat om een demonstratieproject binnen Project Greensand. Dat project moet grootschalige onderzeese opslag van CO2 mogelijk maken. Een akkoord tussen de Belgische en Deense regering zette het licht op groen voor het demonstratieproject.

De Belgische en Deense regering hebben een overeenkomst gesloten waardoor afgevangen CO2 over hun grenzen vervoerd wordt om permanent te worden opgeslagen in een zandsteenreservoir op 1800 meter onder de zeebodem van de Deense Noordzee. Dankzij de overeenkomst kan Project Greensand doorgaan met de allereerste Europese proef voor de volledige keten voor koolstofafvang en -opslag. De proef wordt later dit jaar uitgevoerd. De overeenkomst is een belangrijke stap voor Project Greensand, dat de opslag van 1,5 miljoen ton CO2 tegen 2025 en tot 8 miljoen ton CO2 tegen 2030 mogelijk zal maken.

De koolstofdioxide die Ineos in zijn fabriek in Zwijndrecht opvangt, kan nu via de haven van Antwerpen worden verscheept naar het Nini West-olieplatform van Ineos, tweehonderd kilometer voor de westkust van Denemarken. Daar zal de CO2 als vloeistof zal worden geïnjecteerd in het voormalige olieveld onder de zeebodem. ​Ineos wordt daarmee de eerste Belgische onderneming die CO2 opslaat in de Deense Noordzee.

Er is momenteel geen afgevangen CO2 in Denemarken die geschikt is voor opslag als demonstratie voor Greensand. De nieuwe overeenkomst maakt het mogelijk om afgevangen CO2 van Ineos in België te vervoeren naar de opslaglocaties van het Greensand-project in de Noordzee.

Koploper CO2-opslag

Project Greensand behoort tot de koplopers van CO2-opslagprojecten in Europa. Het verenigt een consortium van 23 gespecialiseerde bedrijven, onderzoekscentra, instellingen en logistieke partners onder leiding van Ineos en Wintershall Dea. De ambitie van Greensand: tegen 2030 tot 8 miljoen ton CO2 per jaar opslaan in lege olie- en gasvelden van Denemarken.

Project Greensand moet aantonen dat het mogelijk is om CO2 ondergronds op te slaan in het Deense deel van de Noordzee. Later dit jaar wordt het volledige proces van CO2 afvangen, vervoeren en permanent onder de zeebodem opslaan getest. Een succesvolle implementatie kan de deur openen naar grootschalige opslag van CO2 . Het project heeft de steun van de Deense regering: in december 2021 kende het Deense Energieagentschap het project 26 miljoen euro toe.

De Siri-geul voor de Deense kust leent zich voor het proefproject omdat de zeebodem zeer hard is en er vrijwel geen seismische activiteit in de bodem is. ​ Als het proefproject slaagt, zal het Greensand-project klaar zijn om tegen 2025 anderhalf miljoen ton CO2 op te slaan. De opslagcapaciteit in het Siri-gebied zal dan verder worden opgeschaald, met als doel een potentiële opslag van 8 miljoen ton CO2 per jaar tegen 2030.

Afvangen en opslaan CO2 noodzakelijk

Naast de primaire aandacht voor de vermindering van CO2 erkent de EU dat sommige energie-intensieve sectoren tijdens de overgangsfase onvermijdelijk CO2 zullen blijven uitstoten. Het afvangen en opslaan van CO2 wordt daarom beschouwd als een belangrijke en noodzakelijke oplossing. De EU ontwikkelde daarom een CCS-richtlijn ontwikkeld met een duidelijk wetgevingskader voor de veilige opslag van CO2. Ook de Vlaamse regering ziet CCS als een deel van de oplossing en wil dat Vlaanderen een voortrekkersrol speelt in Europa. Het Vlaams regeerakkoord, de Vlaamse Klimaatstrategie 2050 en het Vlaams Energie- en Klimaatplan 2021-2030 hebben duidelijke ambities voor CCS.

Het Greensand-project kiest bewust voor een ‘open source’-methode. Dit betekent dat ook andere spelers op termijn CO2 in de betrokken velden kunnen opslaan. De Belgisch-Deense samenwerking werkt ook aan een geschikt wetgevingskader voor grensoverschrijdend transport van CO2 . Het Greensand-project baant dus de weg voor een bredere, grootschalige toepassing van deze technologie, ook in het kader van andere projecten.

De CCS- methode bestaat uit 3 stappen. Eerst wordt de CO2 afgevangen, vloeibaar gemaakt en klaargemaakt voor overslag via de haven. In dit geval gebeurt dat door Ineos Oxide in de haven van Antwerpen. Vervolgens wordt de vloeibare CO2 vervoerd van de haven naar de opslagvelden. Voor Greensand is dat van de haven van Antwerpen naar het Nini-platform in de Noordzee. Tot slot wordt de vloeibare CO2 geïnjecteerd in een ondergronds reservoir. Bij Greensand gaat het om lege olievelden in het Siri-kanaal bij Denemarken, 1800 meter onder de zeebodem.

Nieuwsbrief

In je mailbox: aankondigingen van opleidingen, events, nieuws en inzichten over duurzaamheid.

"*" indicates required fields

This field is for validation purposes and should be left unchanged.