Belgische bedrijven beschikken over sterke troeven om bulkverkoop en herbruikbare verpakkingen breder ingang te doen vinden. Toch blijkt uit de eerste RE-VRAC Belgium-barometer dat de consumentenvraag achterblijft. De barometer werd ontwikkeld door Fost Plus en ConsomAction en vormt het startpunt voor een jaarlijkse opvolging van economische, maatschappelijke en operationele evoluties binnen de sector.
Groei binnen de sector volgens de barometer bulk en hergebruik België
De bulk- en hergebruiksector kent een relatief jonge maar snel groeiende basis. Negen op de tien bedrijven in bulk en acht op de tien in hergebruik ontstonden na 2010. Bulkverkoop groeit dankzij eenvoudige technologie en beperkte investeringsnoden. Hergebruik bouwt voort op een sterke Belgische traditie, vooral bij dranken.
De meeste bedrijven zijn kleinschalig met één tot twee voltijdse werknemers. Tussen 2022 en 2024 steeg de omzet in hergebruik gemiddeld met 11 procent per jaar; bulkverkoop groeide met 7 procent. Meer dan de helft van de bevraagde bedrijven draait al een positieve operationele marge, vooral binnen transport en B2B-HoReCa. Retail, B2C-horeca en e-commerce blijven kwetsbaarder vanwege sterk variërende consumentengewoonten.
Sylvie Droulans (ConsomAction) ziet een groot potentieel, maar merkt dat vooruitgang afremt omdat veel spelers wachten op een meer volwassen markt. Volgens haar zijn mechanismen nodig die het bestaande potentieel vertalen naar echte adoptie.
Bulkverkoop blijft volgens de barometer bulk en hergebruik België een aanvulling op verpakte producten
In de bulksector domineren voedingsproducten, aangevuld met non-food zoals cosmetica, schoonmaak- en hygiëneproducten. Bulk vormt meestal een aanvulling op voorverpakte producten. Een derde van de bedrijven geeft aan dat meer dan de helft van hun bulkassortiment Belgisch is, vaak op minder dan 50 kilometer afstand geproduceerd.
De belangrijkste obstakels voor bulkverkoop zijn een lage consumentengewoonte, de kracht van voorverpakte alternatieven, de perceptie van complexiteit en zorgen over hygiëne. Daarnaast spelen logistieke beperkingen en regelgeving rond etikettering, hygiëne en traceerbaarheid.
Hergebruik groeit volgens de barometer bulk en hergebruik België maar botst op kosten en logistiek
Herbruikbare verpakkingen winnen terrein: 43 procent van de huishoudelijke en 82 procent van de industriële verpakkingen (in gewicht) zijn herbruikbaar. Toch blijft de hogere kostprijs een drempel voor zowel consument als bedrijf.
Andere uitdagingen zijn het beperkte gebruik door consumenten en hoge investeringskosten binnen de toeleveringsketen. De coördinatie tussen inzameling, reiniging en herverdeling blijft vaak versnipperd, wat het systeem minder efficiënt maakt.
Gezamenlijke uitdaging binnen de barometer bulk en hergebruik België: consument naar actie brengen
Uit de milieubarometer 2024 blijkt dat veel Belgen bezorgd zijn over klimaatverandering en het gebruik van wegwerpverpakkingen. De meeste Belgen sorteren hun afval, maar slechts een derde kiest al bewust voor herbruikbare verpakkingen. De kloof tussen intentie en gedrag toont de nood aan praktische oplossingen, duidelijke regels en gerichte begeleiding.
Volgens Valerie Bruyninckx (Fost Plus) moet de transitie door alle economische actoren gedragen worden. Bedrijven vragen een stabiel kader, terwijl consumenten behoefte hebben aan ondersteuning zodat duurzame keuzes vanzelfsprekender worden.
Achtergrond bij RE-VRAC Belgium en de barometer bulk en hergebruik België
ConsomAction verenigt Belgische spelers in bulkverkoop, hergebruik, duurzame consumptie en circulaire economie. De organisatie brengt winkels, leveranciers en dienstverleners samen met als doel lokale en milieuvriendelijke modellen te versterken.
De Belgische Barometer voor bulk en hergebruik 2025 biedt een eerste overzicht van de sector. De resultaten, gebaseerd op een beperkte steekproef van innovatieve actoren, tonen de hefbomen en uitdagingen voor minder verpakkingsafval en een snellere transitie naar een circulaire economie.
lees ook
België scoort hoog in recyclage van verpakkingsafval, maar waarschuwt voor Europese deadline
