De biologische landbouw in Vlaanderen kende in 2024 een gemengd jaar. De biologische oppervlakte overschreed voor het eerst de grens van 10.000 hectare, en ook de veestapel en de consumentenbestedingen namen toe. Tegelijkertijd daalde het aantal biologische landbouwbedrijven licht. Dat blijkt uit het Biorapport 2024 van het Agentschap Landbouw & Zeevisserij, gepubliceerd naar aanleiding van de EU Organic Day.
Meer biologische oppervlakte en groeiende markt
Eind 2024 telde Vlaanderen 634 biologische landbouwbedrijven, twee minder dan in 2023. Hoewel er 37 nieuwe aanmeldingen waren, stopten 39 landbouwers met hun activiteiten. Het aandeel biobedrijven in de totale landbouw bleef stabiel op 2,9 procent. Het Vlaams actieplan voor biolandbouw mikt tegen 2027 op een aandeel van 5 procent, waardoor de groei de komende jaren moet versnellen.
De biologische oppervlakte nam met 2,5 procent toe tot 10.237 hectare en beslaat nu 1,7 procent van de Vlaamse cultuurgrond. Ongeveer 85 procent van dat areaal is volledig biologisch gecertificeerd. Grasland en voedergewassen blijven dominant, gevolgd door groenten, kruiden, akkerbouw en fruitteelt.
Consument kiest vaker voor bioproducten
De Vlaamse consument kocht in 2024 duidelijk meer biologische producten. De totale biobestedingen stegen met 9 procent tot 601 miljoen euro. Vooral verse bioproducten kenden een sterke groei van bijna 13 procent tot 310 miljoen euro. Groenten, fruit en zuivel blijven de populairste categorieën, goed voor meer dan de helft van alle biobestedingen.
De klassieke supermarkt blijft het belangrijkste verkoopkanaal met een marktaandeel van 41 procent. Speciaalzaken zoals bakkers, slagers en natuurvoedingswinkels volgen met 28 procent. Ondanks de groei blijft Vlaanderen achter op de andere regio’s: de gemiddelde Vlaming besteedde 90 euro aan bioproducten, tegenover 147 euro in Brussel en 141 euro in Wallonië. Het marktaandeel van biologische producten in Vlaanderen bedraagt 3,1 procent, eveneens lager dan in de rest van het land.
Veestapel groeit, vooral bij pluimvee en geiten
De totale biologische veestapel groeide in 2024 met 8 procent. Die stijging is vooral toe te schrijven aan de toename van het aantal biologisch gehouden kippen en geiten. Het aantal bioschapen daalde licht, terwijl de aantallen runderen en varkens grotendeels stabiel bleven. De cijfers wijzen op een verdere specialisatie binnen de sector, met een nadruk op pluimveeproductie.
Minder overheidssteun voor biosector
Opvallend is dat de financiële ondersteuning van de overheid voor de biosector in 2024 daalde. Na een forse toename in 2023 zakte de totale steun met 12 procent tot ruim 6,3 miljoen euro. Bijna de helft van dat bedrag gaat nog steeds naar de stimulering van biologische productie. Volgens het Agentschap Landbouw & Zeevisserij blijft bijkomende ondersteuning nodig om de doelstellingen van het Vlaams bioplan te halen.
Vlaanderen blijft achter in Europese vergelijking
Hoewel de groei van de biologische oppervlakte en consumptie positief is, blijft Vlaanderen achter in vergelijking met buurlanden en andere Belgische regio’s. Zowel het marktaandeel als het aantal bedrijven groeit trager dan gemiddeld in de Europese Unie.
Het Biorapport benadrukt dat de vraag van consumenten stijgt, maar dat het aanbod moet volgen. Extra inspanningen zijn nodig om meer landbouwers te overtuigen de overstap te maken naar biologische productie en om de toegang tot geschikte landbouwgrond te verbeteren.
Conclusie: groei met gemengde signalen
De biologische sector in Vlaanderen vertoont duidelijke groeisignalen, vooral in de consumptie en de veestapel. Toch blijft het aantal bedrijven nagenoeg stabiel en neemt de overheidssteun af. Om de doelstelling van 5 procent biologische landbouwbedrijven tegen 2027 te halen, zal het beleid bijkomende prikkels moeten voorzien en de markt verder moeten stimuleren.
De cijfers uit het Biorapport 2024 tonen dat de Vlaamse biolandbouw leeft, maar dat ze versterking nodig heeft om structureel te groeien.
