Op de campus van de Universiteit Gent werd vandaag een opmerkelijke innovatie voorgesteld: straatstenen gemaakt uit assen afkomstig van de verbranding van huishoudelijk afval. Het project maakt deel uit van het Europese onderzoeksprogramma AshCycle, dat onderzoekt hoe reststoffen van afvalverbranding kunnen worden omgezet in circulaire, koolstofarme bouwmaterialen.
De presentatie gebeurde in aanwezigheid van Vlaams minister van Omgeving en Landbouw Jo Brouns en Oost-Vlaams gouverneur Carina Van Cauter. Het initiatief is een samenwerking tussen Veolia, de Universiteit Gent, ResourceFull, Orbix en SECO en wordt door de Europese Unie ondersteund met ruim 10 miljoen euro.
Van afvalas tot bouwsteen
Bij de verbranding van restafval ontstaat ongeveer 20 kilogram as per 100 kilogram afval. Vandaag wordt een deel daarvan hergebruikt, maar het AshCycle-project onderzoekt hoe dit aandeel verder kan worden verhoogd. De bedoeling is om de assen te gebruiken als grondstof voor nieuwe bouwmaterialen en zo de CO₂-uitstoot van de bouwsector aanzienlijk te verlagen.
Volgens de onderzoekers kan deze aanpak, toegepast op Europese schaal, de jaarlijkse CO₂-uitstoot met ongeveer 20 miljoen ton verminderen. Dat komt overeen met de emissies van meerdere miljoenen auto’s.
Belgisch onderzoeksteam
In België worden de assen verzameld bij afvalenergiecentrales en verwerkt in de installaties van Veolia in Grimbergen. Daarna analyseren onderzoekers aan de Universiteit Gent de kwaliteit en reactiviteit van het materiaal. De bedrijven ResourceFull en Orbix ontwikkelen er koolstofarme betonproducten van, terwijl SECO toeziet op de veiligheid en kwaliteit.
Professor Stijn Matthys, projectcoördinator aan de Universiteit Gent, legt uit:
“In onze laboratoria onderzoeken we hoe deze assen kunnen worden ingezet in verschillende soorten koolstofarm beton. We evalueren hun sterkte, duurzaamheid en milieu-impact om te bepalen of ze geschikt zijn voor gebruik in de bouwsector.”
Drie circulaire toepassingen
Binnen AshCycle worden drie concrete toepassingen getest:
- het gebruik van assen als aanvullend cementachtig materiaal (SCM) ter vervanging van portlandcement;
- de productie van geopolymeerbeton zonder portlandcement via chemische activering van assen en slakken;
- het gebruik van assen en slakken in betonprocessen waarbij CO₂ permanent wordt vastgelegd.
Deze oplossingen kunnen de koolstofvoetafdruk van beton met ongeveer 0,7 ton CO₂ per ton conventioneel cement verminderen. Daarmee leveren ze een belangrijke bijdrage aan de Europese doelstelling om de bouwsector te verduurzamen.
Proefzones in Gent
Om de technologie zichtbaar te maken, legde het Belgische team twee proefzones van elk 50 vierkante meter aan op de campus van de Universiteit Gent. Eén zone bestaat uit alkalisch geactiveerde straatstenen, de andere uit stenen die met CO₂-uithardingstechnologie zijn geproduceerd.
Franck Arlen, CEO van Veolia België en Luxemburg, benadrukt het belang van dit onderzoek:
“Op onze sites in Grimbergen en Gent recycleren we al assen uit afvalenergiecentrales, maar we blijven zoeken naar manieren om verder te gaan. Dit project past perfect binnen onze GreenUp-strategie, die focust op hergebruik van hulpbronnen en koolstofarme oplossingen. Door samen te werken met universiteiten en industriële partners verkennen we hoe de reststoffen van vandaag de grondstoffen van morgen kunnen worden.”
