Circulaire textielverwerking in Vlaanderen: nieuw rapport legt fundament voor duurzame textielrecyclageketen

De Vlaamse textielsector staat voor een grote omschakeling. Inzameling voor hergebruik alleen volstaat niet meer: ook sortering, voorbewerking en recyclage van niet-herbruikbaar textiel worden onmisbaar.
Het Living Lab ‘Labs on Fibre’ onderzocht hoe deze onderstroom lokaal kan worden voorbereid voor recyclage. Binnen dit project toont VITO hoe samenwerking, schaalgrootte, technologie en slimme locatiekeuze de basis kunnen vormen voor een performante en circulaire textielketen in Vlaanderen.

Strategische optimalisatie via het LoF-model

Centraal in het rapport ‘Het textiel-onderstroom model’ staat het door VITO ontwikkelde MooV-model, een wetenschappelijk instrument voor de optimalisatie van logistieke ketens.
Voor het project Labs on Fibre (LoF) werd het model aangepast aan de specifieke kenmerken van de textielsector. Het nieuwe LoF-model maakt het mogelijk om scenario’s te vergelijken op vlak van kosten, capaciteit en personeelsinzet binnen de textielwaardeketen.

Met dit model werden verschillende configuraties getest om te bepalen hoe Vlaanderen haar textielstromen het best kan organiseren voor efficiënte recyclage.

Belangrijkste bevindingen uit het rapport

Het rapport brengt drie duidelijke inzichten naar voren:

• Centralisatie loont: Vier strategische sorteerhubs kunnen de mobilisatiekosten met 30% verlagen ten opzichte van een decentrale aanpak.
• Technologie en shifts: Automatische sortering wordt kostenefficiënt bij grotere volumes en minstens twee werkshifts; handmatige sortering blijft enkel haalbaar bij kleine volumes.
• Capaciteitsbenutting: In de praktijk wordt slechts 14–28% van de theoretische capaciteit gebruikt. Een hogere benutting kan de sorteerkost met 66–75% doen dalen.

Naar een circulaire textielketen in Vlaanderen

Het LoF-model toont onder welke voorwaarden duurzame verwerking van post-consumer textiel in Vlaanderen haalbaar is.
Om die transitie te realiseren, zijn beleidsmaatregelen nodig die de vraag naar gerecycleerde materialen stimuleren en centralisatie, samenwerking en sociale tewerkstelling ondersteunen.

Door het model verder aan te vullen met actuele marktdata en beleidsinzichten kan Vlaanderen zich positioneren als internationale voortrekker in circulaire textielverwerking.
Zo ontstaat een robuuste, inclusieve en toekomstbestendige textielketen die economische efficiëntie koppelt aan ecologische meerwaarde.