Een kwart van de mensheid heeft te kampen met watertekort. Waterbeheer wordt dan ook een van de grootste uitdagingen waarmee onze samenleving de komende jaren wordt geconfronteerd. Terwijl de wereldbevolking en de industrialisering blijft toenemen, neemt onze beschikbare hoeveelheid water elk jaar een beetje af. Willen we de planeet – en de mensheid – redden, dan moeten we dringend ons afvalwater hergebruiken.
Het waterrapport van het World Resources Institute windt er geen doekjes om: in de laatste editie van het rapport prijkt België op de 23ste plaats in het lijstje van landen die het grootste drinkwatertekort hebben ter wereld. Opvallend is dat Namibië, toch vooral gekend als grote zandvlakte, beter scoort dan België.
Hoe kan het ook anders? België, en dan vooral Vlaanderen, wordt volgebouwd en de Vlaamse grond kan geen regenwater meer aantrekken. Vlaanderen droogt uit. En dus zijn er dringend maatregelen nodig om te vermijden dat we binnenkort met een tekort aan water zitten. De oproepen tijdens hete zomerdagen om de tuin niet te sproeien en de auto niet te wassen zijn alvast onheilspellend.
Ons water stroomt de beek in
De oplossing? Ons waterbeheer overwegen en oplossingen zoeken die de druk op onze watervoorraad kunnen verminderen. Het hergebruik van gezuiverd afvalwater biedt oplossingen. In sommige landen zoals Israël en Spanje, waar respectievelijk 90% en 14% van het gezuiverde afvalwater wordt hergebruikt, wordt het principe reeds op grote schaal toegepast. In Vlaanderen verdwijnt gezuiverd afvalwater nog steeds te vaak in waterlopen.
Aquafin zuivert naar eigen zeggen het huishoudelijke afvalwater van 84% van de Vlamingen. Dat levert een potentieel op van 800 miljoen m³ water dat beschikbaar is voor hergebruik. Toch belandt dat gezuiverde water nagenoeg integraal in een beek of rivier. Goed voor de natuur, maar weinig efficiënt voor onze huishoudens. Het water zou nochtans perfect kunnen hergebruikt worden zonder het natuurlijke evenwicht in beken en rivieren in gedrang te brengen.
Je hebt geen drinkwater nodig om de straten te kuisen
We kunnen ons allang de luxe niet meer veroorloven om zuiver drinkwater te gebruiken voor al onze doeleinden. Het toilet spoelen, de was doen, de tuin sproeien en de auto kuisen zijn allemaal handelingen waarbij we nog te vaak ons drinkwater verspillen. Nochtans kan gerecycleerd water hier een uitkomst bieden. Bedrijven zouden hun water kunnen zuiveren en hergebruiken voor andere doeleinden. In principe is het zelfs mogelijk om van gebruikt water opnieuw zuiver drinkwater te maken. Op voorwaarde natuurlijk dat de zuiveringstechnologie perfect gecontroleerd wordt en zo weinig mogelijk gevolgen heeft voor het milieu.
Hergebruik van gezuiverd afvalwater
We kunnen hergebruikt afvalwater beschouwen als een betrouwbaar en duurzaam alternatief voor het behoud van watervoorraden, zonder gezondheids- of milieurisico’s. Ook de overheid lijkt de uitdaging aan te nemen. In mei 2020 heeft het Europees Parlement de toekomstige verordening inzake het hergebruik van behandeld afvalwater, die vanaf 2023 van toepassing is, gevalideerd.
De Vlaamse overheid maakt op haar beurt 75 miljoen euro vrij in de strijd tegen droogte. Die fameuze Blue Deal voorziet investeringen in grootschalige infiltratie- en bufferbekkens, ont- harding in de steden en circulair watergebruik in de landbouw en industrie. Met de Blue Deal verhoogt de Vlaamse Regering haar inspanningen in de strijd tegen waterschaarste en droogte. Hierin betrekt ze de industrie en landbouw als deel van de oplossing.
Overheid moet sensibiliseren en investeren
Twee factoren blijven dus van doorslaggevend belang om het hergebruik op ons grondgebied te versnellen: enerzijds moeten de lokale overheden op het terrein mensen sensibiliseren en het hergebruik van afvalwater mainstream maken. Anderzijds moeten ze investeren in de infrastructuur die nodig is om het water te zuiveren en transporteren.
Dit alles om te voldoen aan een opwindende en noodzakelijke doelstelling: nieuwe intelligente toepassingen voor water uitvinden, in een zeer eigentijdse circulaire economie, en uiteindelijk concreet handelen om deze kostbare hulpbron in stand te houden.
Dit is een ingezonden bijdrage van Tom Van Den Bosschelle, hoofd Belux bij Xylem. Voor meer informatie rond alle oplossingen van het bedrijf kan je hier terecht.
