Uit een onafhankelijk onderzoek van Listen bij de gebruikers van ecocheques blijkt dat in ons land 54% van hen meer oog heeft voor ecologische belangen sinds ze van ecocheques kunnen genieten. Dat is een stijging van 15% in twee jaar tijd. Er zijn ook veel verschillen in het gebruik van de ecocheques naargelang het gewest waarin de gebruikers wonen.
Volgens het onderzoek werd de keuze van het gekochte product in veel gevallen beïnvloed door het bezit van ecocheques. Dit laatste was niet alleen van invloed op het type van producten maar ook op de kwaliteit van het product zelf. Dat is bijvoorbeeld het geval met led-lampen of met voeding. In totaal werd in 2019 54% van de mensen die ecocheques ontvingen in het dagelijke consumptiegedrag door hun ecocheques in de richting van de aankoop van meer ecologische producten gestuurd.
In België zijn led-lampen het product dat het vaakst wordt gekocht met ecocheques. Er bestaan daarnaast wel verschillen tussen de gewesten. Walen zullen eerder kiezen voor huishoudtoestellen, terwijl Vlamingen hun ecocheques liever gebruiken om bijvoorbeeld hun factuur voor de aankoop van een fiets wat te drukken. Brusselaars zijn dan weer meer geneigd om ze te gebruiken in doe-het-zelfwinkels en biowinkels. Olivier Bouquet, voorzitter van de vereniging VIA, de federatie van de uitgevers van maaltijd- en ecocheques, vertelt het volgende over het onderzoek: “We merken dat de inwoners van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest het meest worden beïnvloed door de toekenning van ecocheques. Meer dan 60% van hen consumeert anders dankzij de ecocheques. Die gedragsverandering reikt overigens verder dan de ecocheques, want ontvangers kopen ook nadien meer ecologische en duurzame producten met hun loon.”
Koopkracht speelt rol bij keuze producten
Het mag geen verrassing heten dat de keuze van het product eveneens afhangt van de koopkracht van de ecochequesontvanger. Gezinnen met een comfortabeler loon – meer dan 3.500 euro bruto – gebruiken de ecocheques als een financieel hulpmiddel waarmee ze zich producten voor hun hobby’s kunnen veroorloven, zoals een elektrische fiets of tuinmateriaal. Gezinnen met een meer bescheiden inkomen opteren voor multimedia en huishoudtoestellen met een ecologisch label. Dat label vormt voor consumenten de garantie dat het product energiezuinig is, wat ook een impact kan hebben op andere facturen.
De ecocheque bewijst zijn impact op de koopkracht van de begunstigden en stelt hen in staat om hun consumptiegedrag te wijzigen. Het feit dat één euro aan gebruikte ecocheques gelijk staat aan 1 kg uitgespaarde CO2 duidt erop dat deze handeling een impact heeft op ons leefmilieu. Olivier Bouquet besluit: “In totaal heeft het gebruik van de ecocheques vorig jaar geleid tot een geraamde CO2-besparing van 274.000 ton. Dat is het equivalent van 14 miljoen reizen heen en terug met de auto tussen Brussel en Oostende of de jaarlijkse CO2-uitstoot van 26.915 Belgen.”
Ecocheques werden in ons land in het leven geroepen in december 2008 op initiatief van de sociale partners. In 2019 ontvingen 1.850.000 mensen ecocheques. Je kan er in ons land meer dan 1.000 verschillende producten en diensten mee betalen. Alle producten waarvoor de begunstigden hun ecocheques kunnen gebruiken, staan vermeld op de site myecocheques.be.
We geven nog de top 10 van de productcategorieën die in België het meest worden gekocht met ecocheques:
1. Multimedia & huishoudtoestellen
2. Tuinmateriaal
3. Verlichting
4. Fietsen
5. Bioproducten
6. Renovatie- & bouwproducten
7. Do it Yourself-spullen
8. Duurzame producten in hout
9. Tweedehands- en herstellingsproducten
10. Reisartikelen