Ingenieurs Sebastian Baes en Jan Denayer (KU Leuven) winnen de Vlaamse scriptieprijs (2.500 euro en een trofee met gouden hersenen) met hun masterproef over het potentieel van rivierwater als verwarmingsbron. Maar ook andere studenten lieten zich inspireren door duurzame thema’s in hun masterproeven. Een overzicht!
Rivierwater als verwarmingsbron
Je huis verwarmen met water uit de rivier? Het klinkt bizar, maar het is mogelijk en bovendien vriendelijk voor het klimaat. Dat tonen Jan Denayer en Sebastian Baes aan in hun eindwerk.
“60% van de CO₂-uitstoot in Vlaamse steden is afkomstig van verwarming. Met een warmtepomp kan je warmte uit rivierwater halen om zo gebouwen op te warmen. Wanneer de warmtepomp zelf ook met groene energie wordt aangedreven, kunnen we de CO₂-uitstoot drastisch doen dalen. “Toch is het ook belangrijk om te kijken naar de impact op het ecosysteem van de rivier. Er is natuurlijk een grens op de hoeveelheid warmte die je uit de rivier mag onttrekken”, aldus Baes en Denayer.
Daarom werkten zij een wiskundig model uit om te analyseren of een rivier de capaciteit heeft om een gebouw, wijk of zelfs stad te verwarmen, zonder dat de watertemperatuur daarbij meer dan 3 graden daalt. Ze toonden zo aan dat de rivier de Dijle gebruikt zou kunnen worden om gebouwen in zowel de Leuvense als de Mechelse binnenstad te verwarmen.
Helder
De jury, met onder meer Gert Geens (Radio 1), koos het werk uit 508 inzendingen. De juryleden -journalisten, uitgevers en academici- beoordeelden de scripties op nieuwswaarde, journalistieke bruikbaarheid en wetenschappelijke kwaliteit.
De jury raakte danig onder de indruk van het werk van Sebastian Baes en Jan Denayer. “Het gaat om een origineel idee, dat ze brengen in een zeer goed onderbouwde scriptie, met een bijzonder hoog wiskundig niveau. Het werk is zeer duidelijk gestructureerd, zodat ook beleidsmakers die niet thuis zijn in de technische materie met dit onderzoek aan de slag kunnen. Als alle technische studies zo duidelijk geschreven zouden zijn, dan zou er veel meer onderzoek worden opgepikt en gevaloriseerd.”
Interessant detail: Sebastian en Jan zijn lid van studentencoöperatie CORE, waar ook ecoTips partner van is. Recent legden ze nog in een CORE-webinar uit waar ze onderzoek naar doen. Je kan dit volledig herbekijken via de CORE-website.
Biobrandstof uit landbouwafval
Niet enkel Sebastian en Jan kregen een prijs voor hun interessante scriptie. Babette Lamote (Universiteit Gent) won de Eosprijs 2020 voor exact-wetenschappelijke scripties.
In haar masterproef ontwikkelde ze een methode om biobrandstof te maken uit landbouwafval. Daarmee verdient ze 1.000 euro en een artikel over haar onderzoek in Eos magazine.
De Verenigde Staten planten duizenden hectares mais aan voor bio-ethanol, terwijl meer dan 1 op de tien Amerikanen honger lijdt – daar zit iets niet juist. Daarom ontwikkelde biochemicus Babette Lamote (Universiteit Gent) een methode om brandstof te maken van landbouwafval. Zo kunnen we de maïs zelf als voedselbron gebruiken en is er geen verspilling.
Toekomstgericht
De jury koos haar werk uit maar liefst 82 inzendingen. Haar masterproef is zeker geen evidente materie, Eos-redacteur Kim Verhaeghe (jury Eosprijs) roemt haar dan ook om het heldere journalistieke artikel dat ze schreef over haar onderzoek. Ook de thesis zelf kon bekoren: “Haar onderzoek is zowel toekomstgericht als duurzaam.”
Omdat de Eosprijs ook een prijs is voor wetenschapscommunicatie, kreeg het grote publiek ook inspraak. Deze score telt mee voor een kwart. Ook daar was Lamote favoriet: onder de vijf finalisten, haalde ze maar liefst de helft van de 1.700 stemmen.
Elektriciteitsnet regelen met artificiële intelligentie en slimme batterijen
Nadia Wiesé en Davy Didden (KU Leuven) zijn de winnaars van de Agoriaprijs 2020 voor beste technologische scriptie. In hun winnende masterproef maakte het duo gebruik van artificiële intelligentie en slimme batterijen om de spanning op het elektriciteitsnet te regelen. Samen winnen ze een prijs ter waarde van 1.500 euro.
Op zonnige namiddagen produceren zonnepanelen meer elektriciteit dan er op dat ogenblik plaatselijk verbruikt wordt. Een te grote hoeveelheid lokaal geïnjecteerde energie kan leiden tot een spanning ver boven de gewoonlijke 230 volt, wat de normale werking van het net in gevaar brengt.
Deze evolutie stelt de netbeheerder voor een uitdaging om de veilige werking te blijven garanderen. Ingenieurwetenschappers Nadia Wiesé en Davy Didden zochten de oplossing voor dit probleem in slimme batterijen en artificiële intelligentie. Ze ontwikkelden verschillende modellen waarmee ze in simulaties ruim 98% van de overspanningsproblemen wisten te verhelpen.
De keuze van de jury was niet eenvoudig. Juryvoorzitter prof. em. Marc Van Overmeire (VUB) verklaart waarom de keuze uiteindelijk naar dit team ging: “Nadia Wiesé en Davy Didden onderzochten in hun masterproef een uiterst maatschappelijk relevant thema. Ze deden het op alle vlakken zeer goed: ze blonken niet alleen uit op technisch vlak, tijdens hun presentatie bleek ook dat ze hun masterproef ook commercieel konden brengen.”
“Ze waren duidelijk goed op elkaar ingespeeld, enthousiast over hun werk en konden prima antwoorden op de vragen van de jury. Deze kwaliteiten zijn ook relevant bij de vermarkting van hun werk.”
Robot bestrijdt onkruid in kleinschalige biolandbouw
Kleine biotelers hebben geen boodschap aan zware en dure landbouwmachines, gewassen telen staat voor hen daarom nog vaak gelijk aan handenarbeid. Daarom ontwikkelde Rembrandt Perneel een lichte en betaalbare robot die hen helpt bij de onkruidbestrijding. Hij won met deze masterproef de Agoria publieksprijs 2020 met bijna de helft van de stemmen.
Agoria reikte dit jaar voor de tweede keer de publieksprijs uit onder de finalisten van de Agoriaprijs 2020, dit ter waarde van 250 euro. De finalist die het publiek het meeste wist te overtuigen was dit jaar Rembrandt Perneel. Hij studeerde af als master in de industriële wetenschappen: industrieel ontwerpen aan de Universiteit Gent en deed zijn onderzoek in samenwerking met ILVO.
Zijn video over het onderzoek bekijk je via de website van de Vlaamse scriptieprijs.
Innovatie, onderzoek en ontwikkeling kaderen in SDG9 van de Sustainable Development Goals van de Verenigde Naties. Lees hier alles over SDG9.
