De afgelopen jaren werd de wetgeving rond energiebesparing in de 3 gewesten van België vaak aangepast. Moet uw onderneming binnenkort een energieaudit laten uitvoeren of vernieuwen? En zo ja, tegen wanneer? Bent u het overzicht ondertussen kwijt? Michaël Deneve van Denercon zet de richtlijnen voor u op een rij.
Energieaudit voor grote ondernemingen
De Europese richtlijn 2012/27/EU omtrent energie-efficiëntie bepaalt dat alle grote bedrijven een energieaudit moeten laten uitvoeren. Deze audit moet om de vier jaar geactualiseerd worden met een nieuwe audit. Dit geldt in alle gewesten van het land. De maatregel kadert in het Europese streefdoel om de energie-efficiëntie in de EU tegen 2020 met 20% te verhogen en het energieverbruik los te koppelen van de groei.
Vlaams Gewest
De Europese Richtlijn 2012/27/EU betreffende energie-efficiëntie heeft de lidstaten in artikel 8 opgelegd dat ze ervoor moesten zorgen dat de ondernemingen die geen KMO’s zijn voor 5 december 2015 een energieaudit moesten ondergaan, en om de vier jaar deze moeten actualiseren. Vlaanderen heeft ervoor gekozen de omzetting van deze verplichting uit te voeren via de VLAREM-trein 2013 (artikel 93). De resultaten moeten ingevuld worden in de webapplicatie van de Vlaamse Overheid, zodat de resultaten van de energieaudit op uniforme wijze worden ingegeven en zal kunnen nagegaan worden of de energieaudit voldoet aan de minimumcriteria uit bijlage VI van de Europese Richtlijn 2012/27/EU. Dit betekent dat uw onderneming deze energieaudit moet actualiseren tegen 5 december 2019 of een latere datum indien de energieaudit later werd ingediend in de webapplicatie. Er dient tevens een stand van zaken gerapporteerd worden betreffende de implementatie van de geïdentificeerde besparingsmaatregelen die gerapporteerd zijn in 2015. De ingenieurs van Denercon voeren jaarlijks tientallen energieaudits uit bij grote ondernemingen.
De verplichting geldt steeds per vestiging. De bovenstaande criteria moeten dus steeds per vestiging afgetoetst worden.
Vrijgesteld van de verplichting tot uitvoering van een energieaudit voor grote ondernemingen zijn:
- Vestigingen die beschikken over een conform verklaard energieplan volgens Vlarem II, art. 4.9.1.
- Vestigingen die toegetreden zijn tot één van de energiebeleidsovereenkomsten (EBO)
- Vestigingen die beschikken over een energiemanagementsysteem ISO 50001
- vestigingen die beschikken over een geldig EPC Publieke Gebouwen.
Ook vestigingen die vrijgesteld zijn, vullen de webapplicatie in op basis van respectievelijk hun energieplan of de resultaten volgend uit hun energiezorgsysteem. Vestigingen die toegetreden zijn tot één van de energiebeleidsovereenkomsten of die in het bezit zijn van een EPC publieke gebouwen, zijn vrijgesteld van de verplichting tot invullen van de webapplicatie.
Brussels Hoofdstedelijk Gewest
Het Brussels Hoofdstedelijk Gewest neemt maatregelen om de uitstoot van broeikasgassen te verlagen. Zo is de aan de milieuvergunning verbonden energieaudit een manier om het verbruik in het Gewest – en dus de hoeveelheid broeikasgassen – te doen dalen.
Al na de internationale klimaatconferentie in Parijs nam het Brussels Gewest zich voor de uitstoot aan broeikasgassen tegen 2020 met 8,8 % terug te dringen in vergelijking met 2005. Die doelstelling ligt in de lijn van het Europese voornemen en de Europese richtlijn rond energie-efficiëntie. Die richtlijn verplicht grote bedrijven ( geen kmo’s) om de 4 jaar tot een energieaudit.
De informatie in deze rubriek is gebaseerd op de bepalingen in het besluit van de Brusselse Hoofdstedelijke Regering van 27/12/2016 betreffende de energieaudit voor grote bedrijven en de energieaudit verbonden aan de milieuvergunning.
De energieaudit is verplicht:
- voor grote bedrijven
- voor grote verbruikers die een milieuvergunning aanvragen
Die verplichte energieaudits geven recht op premie A1 van Leefmilieu Brussel voor de uitvoering van een energieaudit.
De audit moet worden uitgevoerd door een door Leefmilieu Brussel erkende energieauditeur. Uit drie methodes kiest de auditeur geval per geval de meest aangewezen methode:
- Audit gebouw voor gebouwen uit de tertiaire sector waar het verbruik vooral te maken heeft met verlichting of HVAC: verwarming, sanitair warm water, ventilatie, klimaatregeling
- Procesaudit voor de industriële sector
- Gemengde audit voor gebouwen met niet enkel een hoog HVAC-verbruik, maar ook andere installaties (winkels, ziekenhuizen,…)
De rendabele maatregelen maken energiebesparingen mogelijk. De rendabiliteit van maatregelen wordt gedefinieerd aan de hand van een eenvoudige Return on investment:
- minder dan 5 jaar voor een audit gebouwen en een gemengde audit
- minder dan 3 jaar voor procesaudits.
In overleg met de uitbater of het bedrijf selecteert de auditeur bepaalde maatregelen uit de lijst van alle in het kader van de audit gedefinieerde maatregelen om tot energiebesparingen te komen.
Uitbaters die een milieuvergunning aanvragen of grote bedrijven hebben vier jaar de tijd om:
- ofwel de geselecteerde maatregelen ter verbetering door te voeren (doelstelling rond de middelen)
- ofwel de vooropgestelde energiebesparingen te realiseren (doelstellingen rond het resultaat)
De energieaudit moet bij Leefmilieu Brussel ingediend worden via een webplatform, beschikbaar gesteld voor erkende auditeurs om de energieaudits over te maken aan Leefmilieu Brussel. Denercon is erkend als auditeur voor het Brussels Hoofdstedelijk gewest.
Vrijgesteld van de verplichting tot uitvoering van een energieaudit voor grote ondernemingen zijn:
- Bedrijven die een ISO 50001 Energiemanagementsysteem of een gelijkaardig systeem dat een energieaudit bevat volgens de EU-richtlijn hebben, worden vrijgesteld. Dat geldt ook voor een onderneming die onderworpen is aan de PLAGE-verplichting.
Tips voor energiebesparing
Vanuit de praktijk bij Denercon zien we regelmatig dezelfde besparingsmaatregelen terugkomen in bedrijven, nl.
- Sluimerverbruiken kunnen verminderd worden, doe een rondgang in uw bedrijf
- In veel bedrijven is er een belangrijk besparingspotentieel op persluchtverbruik (bijv. verlagen werkdruk), koelinstallaties (bijv. optimalisatie regeling) en verwarmingsinstallaties (bijv. isolatie)
- Zorg voor een goede monitoring (‘Meten is weten’)
- Ontwikkel een energiebeheer en sensibilisering naar het personeel (bijv. opstellen van flyer, tips) toe
Daarnaast is het ook nuttig om de procesparameters kritisch te bekijken. Doe daarvoor beroep op een specialist.
Een uiteindelijke besparing van 10 tot 20% op de energiefactuur is geen uitzondering.
(Photo by Rodolfo Clix from Pexels)