De vraag naar hernieuwbare energie toont een recordgroei in de eerste helft van 2020. Dat blijkt uit cijfers van de Association of Issuing Bodies (AIB) die kunnen worden onderbouwd met Guarantees of Origin. “En dat ondanks het negatieve effect dat COVID-19 heeft op de economie, globaal en lokaal”, zegt Tom Lindberg, managing director bij ECOHZ, dat wereldwijd oplossingen biedt aan bedrijven, organisaties en energieleveranciers om zelf hernieuwbare energie te maken, maar ook toegang biedt tot hernieuwbare elektriciteit uit een breed scala aan bronnen. “Het feit dat vooral de vraag van bedrijven naar hernieuwbare energie onaangetast lijkt, is echt mooi nieuws in deze moeilijke tijden.
Aan het einde van het tweede kwartaal van 2020 bereikte de vraag naar hernieuwbare energiebronnen 530 TWh. Dat is het hoogste cijfer dat ooit werd opgetekend, zelfs vergeleken met dat van voorgaande volledige jaren, op 2019 na. De vraag in 2020 is in vergelijking met dezelfde periode in 2019 met 15% gestegen. Sinds 2012 stijgt de vraag jaarlijks met ongeveer dat percentage. Dat de groei zich ook in 2020 doorzet is vooral opvallend gezien de COVID-19-pandemie.
Wel moet worden vermeld dat de tweede helft van het jaar traditioneel aanzienlijk lagere volumes laat zien, wat betekent dat de jaarcijfers van 2020 niet automatisch het dubbele zullen zijn van het eerste halfjaar. Maar toch mogen we verwachten dat we ook voor heel 2020 een recordcijfer zullen zien wat de vraag naar hernieuwbare energie betreft.
Een groot deel van de aanhoudende groei is waarschijnlijk nog steeds het gevolg van sterke ambities van een groeiende groep bedrijven met een uitgebreid energieverbruik op internationale markten. Maar ook tal van markt- en beleidsveranderingen die de afgelopen jaren zijn doorgevoerd, spelen ongetwijfeld een rol. Daartoe behoren onder meer de nieuwe richtlijn hernieuwbare bronnen van de EU, die het gebruik van zogenaamde Guarantees of Origin of Garanties van Oorsprong versterkt en verduidelijkt. Ook de sterkere nadruk op het documenteren en rapporten van duurzaamheidsresultaten op mondiaal en lokaal niveau kan de stijging mee bevorderd hebben. In 2019 en 2020 zijn ook nieuwe platformen ontstaan om toegang tot hernieuwbare energiebronnen te verlenen, waaronder verschillende veilingconcepten in een selecte groep landen. Ten slotte draagt ook een ontluikende ontwikkeling om maandelijks hernieuwbare energiebronnen te gaan gebruiken en daarover te rapporteren, zeker bij aan de hogere vraag.
“Positief is ook de aansluiting in 2020 van vier nieuwe landen bij de Association of Issuing Bodies (AIB): Servië, Slovakije, Griekenland en Portugal (om Guarantees of Origin te kunnen krijgen voor hernieuwbare energie moet een land aangesloten zijn bij AIB, red.). Die landen hadden tot dusver in 2020 weinig bijgedragen aan de volumegroei, maar zullen er in de toekomst waarschijnlijk een positief effect op hebben”, zegt Tom Lindberg, managing director bij ECOHZ, dat wereldwijd oplossingen biedt aan bedrijven, organisaties en energieleveranciers om zelf hernieuwbare energie te maken, maar ook toegang biedt tot hernieuwbare elektriciteit uit een breed scala aan bronnen.
Waterkracht domineert nog steeds de aanbodzijde
Ook de aanbodzijde blijft in 2020 groeien in alle hernieuwbare technologieën en op de meeste nationale markten. Het aanbod aan wind- en zonne-energie is verdubbeld in vergelijking met vorig jaar, waterkracht is ook gegroeid en domineert nog steeds het marktaanbod.
“De vraagvolumes stegen in 2019 met 18,5% en eindigden op 621 TWh”, zegt Lindberg. “Daarmee braken ze voor het eerst de ‘600-barrière’. De groei van de vraag in 2019 is indrukwekkend gezien het feit dat de jaarlijkse groei van 2010 tot 2019 gemiddeld 15,6% bedroeg.”
Met een totaal aanbod van 667 TWh en een vraag van 621 TWh in 2019, is het marktoverschot afgenomen tot 46 TWh – het laagste sinds 2015. Dat kan erop duiden dat de markt weer een beter evenwicht zal krijgen, met een mogelijke prijsstijging tot gevolg.
In eerdere jaren waren het vaak maar een paar landen die bijdroegen aan de groei. Dat is veranderd; er is nu een marktgroei zichtbaar op bijna alle nationale markten, wat bemoedigend is.
“De meeste hernieuwbare energie in Europa is afkomstig van waterkracht, maar dat verandert”, zegt Lindberg. “Het aandeel van waterkracht daalde van 64% in 2018 naar 61% in 2019. Tien jaar geleden bedroeg het aandeel van waterkracht nog 90%. Het dalende aandeel van waterkracht kan voornamelijk worden verklaard door een grotere beschikbaarheid van zowel zonne- als windenergie. Het aandeel van windenergie groeide van 19% in 2018 tot 23% in 2019. Het aandeel van zonne-energie is nog steeds klein, maar ook dat is gegroeid, tot 5% in 2019. De verwachting is dat beide technologieën marktaandeel zullen blijven veroveren ten opzichte van waterkracht.”
Bedrijfsleven belangrijkste motor
Wie draagt vooral bij aan die stijgende vraag naar hernieuwbare energie? Iedereen, zo blijkt; zowel huishoudens, organisaties als bedrijven. Maar het bedrijfsleven blijft wel de belangrijkste motor, omdat steeds meer bedrijven inzetten op duurzaamheid als noodzakelijk beschouwen voor het concurrentievermogen. Er zijn dan ook verschillende initiatieven om de duurzaamheidsambities van bedrijven te ondersteunen. RE100 is er zo één. Via dat initiatief hebben 260 invloedrijke bedrijven van overal ter wereld zich geëngageerd om ‘100% hernieuwbaar te gaan’. Wereldwijde rapporteringsinitiatieven als CDP en Greenhouse Gas Protocol faciliteren zo’n initiatieven. Ook versterkt de EU met de Renewable Energy Directive II het systeem van Garanties van Oorsprong door het verder te verankeren in de Europese wetgeving.