Op 6 september 2021 bracht EU-Commissaris voor Milieu, Oceanen en Visserij Virginijus Sinkevičius een bezoek aan Oostende om nader kennis te maken met een aantal lokale initiatieven binnen de duurzame blauwe economie in België.
Het bezoek van de EU-Commissaris aan de stad Oostende kadert binnen de interesse van dhr. Sinkevičius’ om zich te verdiepen in lokale projecten en initiatieven in de blauwe economie. Het programma werd samen opgesteld door Bluebridge, De Blauwe Cluster, Marine@UGent, Ostend Science Park en het Vlaams Instituut voor de Zee.
Na een warme verwelkoming door de burgemeester van Oostende, Bart Tommelein, ging de EU-commissaris dieper in op de Europese ambities voor de blauwe economie en het potentieel van aquacultuur om aan de groeiende vraag naar duurzame voeding te voldoen.
Dhr. Sinkevičius: ‘De EU engageert zich om haar kusten, zeeën en oceanen te beschermen en op te kuisen om onze biodiversiteit en ecosystemen te beschermen. Dat is ons voornaamste wapen om de impact van de klimaatverandering op te vangen. Een hervorming van de mariene economie is noodzakelijk om onze ecosystemen te beschermen, maar ook om de rijkdom van onze kustgemeenschappen veilig te stellen. Vlaanderen bewijst dat een duurzame blauwe economie niet enkel een concept op papier is, maar een steeds tastbaardere realiteit, die ons zal helpen om de doelstellingen van de Europese Green Deal te realiseren.”
Hilde Crevits, Viceminister-president van de Vlaamse Regering en Vlaams minister van Economie, Innovatie, Werk, Sociale Economie, Landbouw en Visserij, hield vervolgens een toespraak over de uitdagingen en ambities in de lokale blauwe economie. Daarna volgden een aantal speeches van lokale actoren in de blauwe economie.
Gert Verreet, Senior Policy Officer Departement Economie, Wetenschap & Innovatie EWI: “Het Vlaamse Gewest in België zet zijn blauwe kennis in voor het aanpakken van oceaanuitdagingen in het VN-decennium Oceaanwetenschappen voor duurzame ontwikkeling 2021-2030. De Blauwe Cluster, het Vlaams Instituut voor de Zee en het Departement Economie, Wetenschap en Innovatie brachten een momentopname van dit zeer levendige veld samen in een nieuwe brochure en plaatsen hun inspanningen in een mondiaal perspectief. Vlaanderen heeft een sterke maritieme identiteit en bouwt voort op zijn bredere troeven in onderzoek, innovatie en ondernemerschap, om ons begrip van de oceaan te verbeteren en de toepassing van nieuwe technologieën in maritieme toepassingen te stimuleren. Met geschikte infrastructuren, prikkels om samen te werken en een sterke kennisbasis is de Vlaamse blauwe economie actief op veel verschillende gebieden, met sterke focusgebieden in:
- (1) het verkennen van ‘slimme’ oplossingen (digitalisering),
- (2) hoe een duurzame en concurrerende offshore windenergie te realiseren,
- (3) hoe te werken met ecosystemen voor een duurzame blauwe economie.”
Het programma ging verder van start in het Marien Station Oostende van het Vlaams Instituut voor de Zee, dat onlangs een zeewaterpijpleiding geopend heeft en de thuisbasis is van het VLIZ Marine Robotics Centre. Dit centrum ontwikkelt innovatieve meettechnieken en -strategieën op het vlak van mariene robotica om de innovatiecapaciteit van marien onderzoek en de blauwe economie te verhogen.
Hierop volgden een demonstratie van de controlekamer van een offshore windpark van Otary Rentel; een toelichting van de Blue Accelerator, een maritiem innovatie- en ontwikkelingsplatform dat voor de kust van Oostende ligt; en een bezoek aan een project van Ugent en KU Leuven Campus Brugge, waarbij helmgras aangeplant wordt om zo nieuwe duinen aan te leggen die voorkomen dat er zand op de dijk terechtkomt.
Daarna gingen de aanwezigen naar het lokale CoastSnap-station, waar burgers een bijdrage kunnen leveren aan de wetenschap door met hun smartphone een foto te nemen en die dan via sociale media te delen. Op die manier leveren ze waardevolle gegevens aan om de kustlijn te monitoren en de evolutie van het strand te bestuderen. Dhr. Sinkevičius was hier heel enthousiast over en nam graag deel aan dit fascinerende wereldwijde project rond burgerwetenschap.
Een select aantal genodigden had vervolgens een meet & greet-lunch met de EU-Commissaris in De Cierk. Tijdens deze lunch waren er ook een aantal interessante speeches en pitches rond offshore aquacultuur. Volgende initiatieven stelden zichzelf voor.
Speerpuntinnovatie in Vlaanderen
Capt. Marc Nuytemans, CEO, Blauwe Cluster
De Blauwe Cluster (DBC) is een door de Vlaamse overheid erkende speerpuntcluster met als doel door innovaties in de duurzame blauwe economie valorisatie te bevorderen voor Vlaamse bedrijven (tewerkstelling, retour naar de lokale economie) en dat niet alleen in Vlaanderen en België maar ook in het buitenland door een sterke focus op internationalisatie. DBC telt zo’n 200 leden waaronder 186 bedrijven waaronder 118 KMO’s, 17 kennisinstellingen en 9 industriegroeperingen. De Blauwe Cluster is actief in verschillende domeinen: kustbescherming, hernieuwbare energie & zoetwaterproductie, maritieme verbindingen, duurzame zeevoeding & mariene biotechnologie, oceaanvervuiling & afvaloplossingen en blauw toerisme. Als partner van VLAIO besteedt DBC jaarlijks ca. € 8 miljoen aan innovatietrajecten.
Voor meer info: https://www.blauwecluster.be/
De toekomst van de Vlaamse aquacultuur
Ann Overmeire, COO, Blauwe Cluster
In de 19de eeuw genoot de Vlaamse kust en meer bepaald Oostende grote bekendheid voor zijn gekweekte oesters (Ostendaises) . Oorlogen, ziektes en een gebrek aan een integrale waardeketen hebben deze industrie teloor doen gaan. Door de toenemende vraag naar gezonde en duurzame voeding, en het besef dat de zee veel onbenut potentieel biedt, hebben bedrijven, wetenschappers en overheden in 2015 de handen in elkaar geslagen om de haalbaarheid van mariene aquacultuur in de Belgische Noordzee te onderzoeken. Op basis van deze studie zijn verschillende pilootprojecten uitgevoerd met financiële steun van Vlaanderen en Europa, gekenmerkt door duurzaamheid en meervoudig ruimtegebruik. Vandaag staan we aan het begin van een nieuwe Vlaamse waardeketen die een pioniersrol opneemt in de duurzame teelt van mosselen, oesters, sint-jacobsschelpen en zeewier in combinatie met andere offshore activiteiten zoals passieve visserij en energiewinning.
BLUEGent: De toekomst van aquacultuur bij UGent
Dr. Ir. Margriet Drouillon, MBA Business Developer, UGent
De Universiteit Gent (UGent) zet sterk in op het valoriseren van onderzoek via UGent TechTransfer, de Business Development Centers en de multidisciplinaire Platformen, waarbij deze laatste twee worden gefinancierd door het Industrieel Onderzoeksfonds. Via een nauwe samenwerking met industriële partners fungeert de UGent als een sterke innovator in aquacultuur. Hierbij wordt de volledige productieketen van verschillende soorten (zeewier, mosselen, oesters, schaaldieren,…) ontwikkeld, vertrekkende van de broedhuisfase tot en met offshore productie op pilootschaal. Ook wordt ingezet op vernieuwende concepten (bv. integratie met windmolenparken en drijvende zonnepanelen). Deze innovatieve aanpak resulteerde in de oprichting van diverse spin-offs (IMAQUA bvba, KYTOS bv). Daarenboven investeert de UGent in Ostend Science Park en Bluebridge om haar strategische positie op het vlak van mariene en maritieme wetenschappen te versterken. Om het ondernemend aqua-ecosysteem verder uit te bouwen, wordt momenteel de oprichting van een aquacultuurincubator in Oostende geïnitieerd. Tot slot focust het BIOMARES-platform op de integratie van aquacultuur in de Blauwe Bio-economie.
Voor meer informatie: www.bluegent.ugent.be
Van innovatie naar de eerste grootschalige mosselkwekerij in de Noordzee
Jeroen Theys, Managing Director Smart Technics, Colruyt Group
Colruyt Group heeft recent de gebruiks- en milieuvergunning voor projectzone C in de Noordzee verworven. Zone C ligt op 5 kilometer voor de kust Belgische kust en is beter gekend als de Westdiepzone, één van de 5 commerciële zones zoals bepaald in het Marien Ruimtelijk Plan. Met de vergunningen op zak wil de groep samen met verschillende partners de eerste commerciële zeeboerderij bouwen. De groep mikt op de zomer van 2023 om een eerste volwaardig mosselseizoen mee te pikken en zo voor het eerst échte Belgische mosselen aan te bieden in haar winkels.
Colruyt Group hecht bijzonder veel belang aan het milieu en zal de commerciële activiteiten daarom combineren met natuurbeheer in de Noordzee. Er is een sterk geloof dat de kweek van mosselen, oesters en zeewier een positieve invloed zal hebben op de waterkwaliteit én de biodiversiteit op en rond de kweekinfrastructuur. De impact op het milieu zal de komende jaren goed gemonitord worden. De groep zal daarover verslag uitbrengen aan een begeleidingscomité waarin verschillende overheidsdiensten zullen zetelen.
Met de selectie van de partners en de materiaalkeuze zit Colruyt Group op schema om na de zomer te starten met de installatie van de eerste mossellijnen.
Voor meer informatie: https://seafarm.colruytgroup.com
Imaqua
Joao Dantes Lima, founder CEO Imaqua
IMAQUA, een biotechnologisch spin-off bedrijf van de Universiteit Gent, levert professionele contractonderzoeksdiensten voor screening, ontwikkeling en validatie van garnalenteeltproducten. IMAQUA test onder andere het effect van producten, voerformuleringen en genetische selectie op de resistentie van garnalen tegen ziekten, immuniteit en groeiprestaties. IMAQUA biedt unieke combinaties van gestandaardiseerde in vivo en in vitro testmodellen in combinatie met unieke state-of-the-art faciliteiten. Een groep getrainde professionals zorgt voor een hoogwaardige onderzoeksoutput, de hoeksteen van kwaliteitsvolle productontwikkeling van de garnalenteelt.
Het evenement werd uiteindelijk afgesloten met een dankwoord van de EU-Commissaris en Minister Crevits.
