Een nieuwe bevraging in de Europese lidstaten brengt in kaart welke landen strenge en wettelijk bindende doelstellingen inzake voedselverspilling promoten of blokkeren. De verspilling van voeding is een oud zeer binnen de EU.
Dat de EU een probleem heeft met voedselverspilling is gekend. Afgelopen september nog kwam er een rapport uit waaruit bleek dat het blok meer voedsel verspilt dan het invoert. Milieuorganisatie Feedback EU en het Europees Milieubureau (EEB) brengen vandaag een enquête naar buiten die de standpunten van de EU-lidstaten over strengere regelgeving hieromtrent oplijst.
Voorlopers
Nederland, Roemenië, Luxemburg en Estland zijn volgens de onderzoekers “wereldleiders”, omdat ze de juridisch bindende doelstellingen volmondig steunen die voedselverspilling in de EU – overheen de hele productieketen – tegen 2030 met de helft willen verminderen.
Andere lidstaten zoals Oostenrijk, Denemarken, Tsjechië en Kroatië spreken zich ook uit voor wettelijk bindende normen om de verspilling te stoppen, maar lieten na om die specifieke regel te onderschrijven.
Polen, Malta, Slovenië en Portugal daarentegen verzetten zich momenteel tegen bindende streefcijfers voor voedselverspilling voor de Europese lidstaten. Griekenland en Letland zijn tegen de 50 procent-regel, en zien liever minder strenge normen die slechts gelden voor bepaalde delen van de toeleveringsketen. De meeste andere lidstaten, waaronder België, blijven tot op heden neutraal of onbeslist over het thema.
“Gezien de EU mogelijk meer voedsel weggooit dan invoert – in een tijd van hoge voedselprijzen en een groeiende klimaatcrisis – is het van vitaal belang dat de Commissie en andere EU-landen het voorbeeld van Nederland, Roemenië, Luxemburg en Estland volgen”, zegt Frank Mechielsen, directeur van Feedback EU. Het halveren van de voedselverspilling tegen 2030 is volgens hem een enorme kans om de klimaatverandering aan te pakken en de voedselzekerheid te verbeteren. “Wij dringen er bij de landen die nog niet hebben besloten op aan zich achter deze wetgeving van het gezond verstand te scharen.”
Van boer tot bord
De Europese Commissie zou waarschijnlijk dit jaar nog een voorstel indien voor de invoering van juridisch bindende doelstellingen voor de lidstaten om de voedselverspilling in de EU te verminderen. De uiteindelijke normen zullen het resultaat zijn van een dialoog met de lidstaten.
Het officiële adviesorgaan van de EU op het gebied van voedselverspilling, het EU-platform voor Voedselverlies en Voedselverspilling, raadt de invoering aan van juridisch bindende doelstellingen om de verkwisting van etenswaren van boer tot bord tegen 2030 met de helft te verminderen.
EEB-beleidsmedewerker Piotr Barczak, wijst erop dat ook volgens de duurzame ontwikkelingsdoelstellingen van de Verenigde Naties, voedselverspilling met de helft moet dalen tegen 2030. Er is volgens hem echter nog maar bitter weinig vooruitgang geboekt op dat vlak. Een vijftigtal landbouw- en milieuorganisaties vormen een alliantie om druk uit te oefenen om dat te introduceren.
Naar schatting wordt in de EU jaarlijks 153,5 miljoen ton voedsel verspild, in 2021 voerde het blok zo’n 138 miljoen ton landbouwproducten in. Voedselverspilling kost bedrijven en huishoudens in de EU naar schatting 143 miljard euro per jaar. Het veroorzaakt ook zo’n 6 procent van de totale uitstoot van broeikasgassen in de EU.
