Enkel minder transport kan de CO2-uitstoot van de transportsector drastisch naar beneden halen, stelt een nieuwe studie. Die analyseerde verschillende strategieën en kwam tot de bevinding dat een vergroening van onze mobiliteit pas lukt als er minder eindige grondstoffen opgesoupeerd worden en de groei van de sector aan banden wordt gelegd.
Decarbonisatie is het verwijderen of verminderen van de uitstoot van met name CO2. Om dit te bereiken in de transportsector zijn er verschillende zaken mogelijk. Zo is elektrificatie een belangrijke piste om het wereldwijde transport groener te maken en de huidige broeikasgasemissies aanzienlijk te verminderen.
Honger naar mobiliteit
De transportsector was in 2019 verantwoordelijk voor 27 procent van de wereldwijde CO2-emissies. Bovendien wijst de trend op een almaar toenemende mobiliteitsvraag in veel landen.
De nieuwe studie, gepubliceerd door onderzoekers van de Universiteit van Valladolid in Spanje, heeft de doeltreffendheid van verschillende strategieën voor het CO2-vrij maken van de mondiale transportsector tegen 2050 vergeleken.
Zo werd naast massaal inzetten op elektrische voertuigen, ook het scenario onderzocht van verbeterde efficiëntie en meer technologie, alsook een scenario met aanzienlijke veranderingen in mobiliteitspatronen.
Ontgroeien
Na het testen van vier verschillende scenario’s om tot een groenere transportsector te komen concluderen de auteurs van de studie dat enkel een krimp van de mobiliteit in het algemeen tot een drastische daling van de CO2-uitstoot kan leiden, rekening houdende met de huidige beschikbaarheid van grondstoffen.
“Het scenario van degrowth (ontgroeien) is het enige dat zowel de doelstelling van decarbonisatie haalt die internationaal wordt nagestreefd, én tegelijk verenigbaar is met de huidige beschikbaarheid van materiële bronnen”, zegt onderzoeker Iñigo Capellán-Pérez. “Maar zelfs in dit geval zouden de huidige reserves van koper, kobalt, mangaan en nikkel tegen 2050 uitgeput zijn”, zegt hij. “Daarom is verder onderzoek nodig naar de ontwikkeling van een afbouwscenario in het mondiale vervoer en in de andere materiaal-intensieve sectoren.”
Honger naar materialen
De studie belicht ook de limieten van recycling voor de elektrificatie van het vervoer. De hoge streefcijfers zorgen er niet noodzakelijk voor dat een hoog percentage van de gebruikte materialen afkomstig is van gerecycleerde bronnen. Dit komt volgens de onderzoekers omdat de vraag naar nieuwe materialen voortdurend toeneemt en het gebruik van gerecycleerde materialen altijd vertraging oploopt.
“Recycling is een nuttige manier om afval en andere negatieve effecten op het milieu te verminderen, maar het is niet altijd even doeltreffend als het zou kunnen zijn omdat materialen vaak lange tijd worden opgeslagen voordat ze worden gerecycleerd. Dit wordt versterkt door het feit dat het huidige economische systeem gericht is op groei en niet op duurzaamheid”, aldus Capellán-Pérez.
Elektrificatie
De studie beveelt eveneens aan om voorrang te geven aan het opschalen van elektrische voertuigen (EV’s) met een hoger energierendement per investering, zoals gedeeld en openbaar vervoer. EV’s verbruiken meer energie om ze te produceren dan voertuigen met een verbrandingsmotor, maar ze hebben nadien minder energie nodig om te opereren.
Wereldwijde elektriciteitsnetwerken zijn nog grotendeels afhankelijk van fossiele brandstoffen. Daardoor zorgen de elektrische voertuigen niet onmiddellijk voor minder uitstoot of milieu-impact, tenzij de energiemix snel drastisch verandert.
De elektrificatie van het transport blijft tegenwoordig een van de belangrijkste strategieën die wereldwijd worden aangeprezen om de transportsector CO2-vrij te maken. Ze vereist echter een aanzienlijke hoeveelheid grondstoffen. Vele daarvan zijn schaars en moeilijk te winnen wat ze ook erg duur maakt.
Eén duurzaam scenario
Het scenario van degrowth of het stellen van grenzen aan de groei van het aantal voertuigen en de bewegingen die ze maken, is volgens de studie het enige scenario dat het minste druk uitoefent op hulpbronnen en het meest bijdraagt aan een CO2-vrije wereld.
De auteurs beseffen wel dat hiervoor wereldwijd een overkoepelend beleid en economische en culturele veranderingen nodig zijn.
