Dell Technologies heeft zichzelf scherpe doelen gesteld voor 2030: voor elk product dat verkocht wordt, zal er een gelijkwaardig product hergebruikt of gerecycleerd worden. Alle verpakkingen en meer dan de helft van de Dell-producten, zullen van gerecycleerd of hernieuwbaar materiaal gemaakt moeten worden.
Ter vergelijking: in 2020 zagen de cijfers er nog enigszins anders uit: voor 9 procent van de verkochte producten, werd er effectief een gelijkwaardig product teruggenomen. Er is dus nog werk aan de winkel. Het bedrijf erkent dat er ook een belangrijke uitdaging ligt bij het sensibiliseren van hun klanten. Zij moeten er zich bewust van zijn dat ze bijvoorbeeld een laptop of scherm dat ze niet meer nodig hebben of dat stuk is, kunnen terugbrengen, klinkt het.
ecoTips vroeg aan Michiel Knoppert, creative director advanced user experience, en Jace Files, distinguished engineer bij Dell Technologies in de Verenigde Staten, naar een stand van zaken.
Michiel Knoppert, creative director advanced user experience bij Dell Technologies: “Voor een server zit de impact zeker en vast in het energieverbruik: 80 procent van de koolstofvoetafdruk is daar te vinden.” 
Jace Files, distinguished engineer bij Dell Technologies: “We willen toestellen eenvoudig demonteerbaar maken zodat onderdelen gemakkelijk te vervangen zijn.”
Design for environment
Een grote uitdaging ligt in het herdenken van alle producten, zodat ze eenvoudiger hergebruikt, opgeknapt en eventueel gerecycleerd kunnen worden, de zogenaamde reuse – refurbish – recyle aanpak of circular design, ook wel gekend als ecodesign. Jace Files noemt het Design for Harvest. “Traditioneel besteedden we bij het ontwerp van producten veel aandacht aan de snelheid en eenvoud van de assemblage van een toestel (dit bepaalt voor een groot deel de kostprijs, n.v.d.r.) Een laptop bestaat uit ontelbaar veel componenten die dikwijls verlijmd zijn of alleszins niet eenvoudig uit elkaar te halen. Vandaar onze focus om toestellen ook eenvoudig demonteerbaar te maken zodat onderdelen gemakkelijk te vervangen zijn.” Toestellen die op de circulaire manier ontworpen zijn, kunnen eenvoudiger onderhouden worden en zijn klaar voor refurbishment en remanufacturing.”
Het is uiteraard van belang om te weten waar de grootste impact van een toestel ligt. Michiel Knoppert: “Voor een server zit de impact zeker en vast in het energieverbruik: 80 procent van de koolstofvoetafdruk is daar te vinden. Een server staat dan ook 24/7 te draaien. Daar moeten we dus focussen op energie-efficiëntie. (Uit het duurzaamheidsrapport blijkt overigens dat het energieverbruik van de server portfolio met bijna 78 procent verminderd is sinds 2012, n.v.d.r.).
Voor een laptop is het energieverbruik ondergeschikt aan de productie: een groot gedeelte van de koolstofvoetafdruk is toe te schrijven aan de fabricage van het toestel. Die toestellen of componenten moeten dus vooral langer meegaan om hun impact te beperken.”
Dell Technologies maakte in 2018 een ‘Design for Environment’ document waarin het bedrijf haar designmethodologie uitlegt. De basis is de ISO 14001 standaard die doorheen alle processen gevolgd wordt.
In het gedeelte ‘design for end-of-life’ en reuse, geeft het de volgende te volgen designrichtlijnen mee:
- Modulair design: om de verschillende componenten van een product eenvoudig te kunnen bereiken en te kunnen ontmantelen.
- Upgradeability: producten, onderdelen en componenten kunnen opgewaardeerd worden zodat deze de technologische levensduur van een product verlengen.
- Gestandaardiseerde bevestigingsmiddelen: samen met snap-fit assemblage zorgt dit voor eenvoudige toegang en eenvoudig verwijderen van onderdelen.
- Het product is toegankelijk via één locatie: vergemakkelijkt herstel en recycling.
- Geen gebruik meer van lijmen en kleefstoffen.
- Duidelijke ontmantelingsinstructies in de gebruiksdocumentatie.
Sustainability as a Service
Wanneer je de principes van de circulaire economie begint toe te passen, kom je als bedrijf onvermijdelijk bij een ‘as-a-service’-model terecht. Je probeert producten of componenten immers zo lang mogelijk in bedrijf te houden. In de IT is dat niet eenvoudig aangezien de sector erg snel evolueert en de ene update na de andere nodig is. Bij wijze van spreken is je gekochte toestel al verouderd, op het moment dat je het in gebruik neemt. Wanneer je er dus voor kan zorgen dat toestellen up-to-date blijven door automatische updates, predictive maintenance en eventueel een vervanging van een verouderde component, dan zit je in een verhuur- of leasingmarkt en niet meer in de verkoop. Vernieuwende technologieën zoals Artificiële Intelligentie (AI), 5G en cloud computing duwen dit nieuwe businessmodel naar nieuwe mogelijkheden. De IT-sector is wat dat betreft geen unicum. Ook IKEA test een aantal leasingformules uit in studentenhuisvesting, bedrijfspanden en verhuurvastgoed. Jace Files legt de link met een vliegtuig: die toestellen gaan tientallen jaren mee maar er zit een gedetailleerd onderhoudsschema bij en ze zijn overgedimensioneerd. In een verkoopsmarkt is dat te duur maar in een dienstenmarkt kan dat perfect.”
Toeleveringsketen
Ook de toeleveringsketens zullen herdacht moeten worden want de plaats waar gebruikt materiaal vrijkomt is meestal niet de plaats waar nieuwe Dell-producten en hun verpakkingen gemaakt worden. Dit is uiteraard niet alleen een probleem voor de technologiereus maar voor alle westerse producenten in alle sectoren die hun productie naar Azië of Afrika verplaatst hebben.
Dell Technologies bekijkt met hun OEM’s, dit zijn de Original Equipment Manufacturers of de bedrijven die de producten van Dell effectief maken, op welke manier ze ervoor kunnen zorgen dat deze OEM’s aanwezig zijn op de plaats waar teruggenomen apparatuur ingezameld wordt. Die synergie kan ervoor zorgen dat nieuwe producten gemaakt worden op de plaats waar de secundaire materialen aanwezig zijn. Op die manier hoeven (secundaire) grondstoffen niet wereldwijd verscheept te worden. De materialenkringloop op deze manier sluiten, vermindert het verbruik van grondstoffen drastisch en heeft bijgevolg een positieve impact op de CO2-uitstoot.
De duurzaamste laptop
Dell Technologies is al betrokken bij projecten om zeldzame aardmagneten en de componenten zoals kobalt en lithium in batterijen te recycleren.
Daarnaast ontwikkelde het in 2019 de Latitude 7300 Anniversary Edition, de duurzaamste Latitude ooit. De Latitude 7300 AE heeft een kleinere koolstofvoetafdruk in vergelijking tot vergelijkbare producten door een aantal belangrijke innovaties, zoals:
- 100% waterverf op geverfde onderdelen van de Latitude, waarbij VOC (volatile organic compound) voor 89% is verminderd.
- De verpakking is voor 25 procent gemaakt van plastics afkomstig uit de oceaan.
- De verpakkingstrays bestaan voor 75 procent uit gerecycleerde HDPE-plastics.
- 18 procent van de koolstofvezel in de laptop is afkomstig van gerecycleerde koolstofvezel uit de vliegtuigindustrie.
- De laptop is 24 g lichter dan een vergelijkbaar model.
- De batterij is geoptimaliseerd zodat deze langer meegaat.
- De meeste units worden per schip vervoerd, om de koolstofvoetafdruk voor het verzenden te minimaliseren.
De levenscyclusanalyse LCA van deze laptop is hier te bekijken.
Dell Technologies deed in het kader van deze laptop ook een soort van carbon offsetting: via The Conservation Fund beschermde het een gedeelte van het Garcia River Forest. Dit is een 24.000 hectare groot bos in Californië. Daarmee compenseerde het bedrijf de CO2-uitstoot van een equivalent van 3,2 miljoen gereden kilometers.
Vlindermodel circulaire economie
Via circular design moet het mogelijk worden om producten en materialen zo lang mogelijk in gebruik te houden en ze eenvoudig onderhoudbaar en repareerbaar te maken. Deze cirkels staan in het vlindermodel van de Ellen MacArthur Foundation in de technologische cyclus onderaan rechts. Ook het delen van producten is een belangrijk onderdeel van circular design, waardoor het ‘as-a-service’ business model interessant wordt. Wanneer producten niet meer in deze cyclus passen, kunnen ze naar de volgende waar ze hergebruikt of herverdeeld worden naar nieuwe gebruikers. Voldoen ze daar niet meer, dan kunnen ze naar de refurbish en remanufacture cyclus. Daar wordt er opnieuw waarde toegevoegd aan het product door het bijvoorbeeld volledig te ontmantelen en opnieuw op te bouwen (remanufacture), of door een aantal componenten te vervangen zodat het opnieuw kan gebruikt worden (refurbish).
Pas wanneer dit allemaal niet meer kan, is het tijd om te recycleren zodat de materialen naar nieuwe producten kunnen. Omdat hier veel energie en mankracht naartoe gaat, is het een kostelijker proces dan de cycli die dichter bij de kern van het model liggen.
