Het speeksel van waswormen bevat enzymen die de kunststof polyethyleen kunnen afbreken. De toevallige ontdekking biedt een scala aan mogelijke toepassingen voor de verwerking en recyclage van plastic afval.
Polyethyleen is een van de taaiste en meest gebruikte kunststoffen, goed voor zo’n dertig procent van alle plastic. Er wordt daarom al langer gezocht naar biologische afbraak ervan, door bijvoorbeeld bacteriën en schimmels, maar daarvoor is vaak een agressieve voorbehandeling nodig.
Bijenkast
Maar onderzoekster Federica Bertocchini, van het Biologisch Onderzoekscentrum in Madrid, ontdekte per toeval de kracht van de waswormen. Toen ze als hobby-imker waswormen uit een van haar kasten had verwijderd en in een plastic zak had gestopt, zag ze hoe er gaten in de zak kwamen.
Dat bracht de bal aan het rollen: haar team analyseerde het speeksel en isoleerde er twee enzymen uit die polyethyleen kunnen afbreken. Dat die enzymen in staat waren om de kunststof zeer snel te oxideren en af te breken, na amper een paar uur blootstelling en zonder voorbehandeling, is een primeur. Ook belangrijk: ze doen dat bij kamertemperatuur.
Dat kan op termijn een revolutie betekenen in de afbraak en recyclage, zegt het team. Maar vooraleer er commerciële toepassingen mogelijk zijn, moet er nog heel wat werk worden verzet.
Keverlarven
Onderzoekers kijken steeds vaker naar insecten om de plastic-crisis aan te pakken. In juni ontdekten Australische wetenschappers dat larven van de moriokever met gemak piepschuim kunnen eten.
Ook daar slaagden de onderzoekers erin om verschillende enzymen te isoleren die in staat zijn om styreen en polystyreen af te breken. Die kunnen de basis vormen voor de ontwikkeling van enzymen die plastic afbreken in recyclagecentra, nadat het eerst mechanisch vermalen wordt.
