De toenemende droogte, een groter risico op overstromingen en riooloverstorten – rioolwater dat bij zware neerslag direct naar de rivier in plaats van waterzuivering vloeit – veroorzaakt door de klimaatopwarming vormen een grote uitdaging voor steden omdat er vaak weinig onbebouwde oppervlakte is waar dat water in de natuur kan opgevangen en gestockeerd worden. Het WETSPA-Urban model dat kersvers dr. Nahad Helmi ontwikkelde voor zijn doctoraat in de ingenieurswetenschappen aan de Vrije Universiteit Brussel helpt steden nu kosten-batenanalyses te maken van mogelijke voorzorgsmaatregelen, zoals meer groenruimte, en toont ook meteen de gebieden waar die het best geïmplementeerd worden.
“Het model helpt vooral om juiste locaties aan te duiden voor groene infrastructuur in steden, zoals groene daken, regentuinen, groene straten … Door die infrastructuur kan meer water infiltreren of gestockeerd worden. Het model kan ondersteuning geven aan waterkwaliteitsbeheer, overstromingsplanning of droogteplanning. De natuurgebaseerde oplossingen hebben daarnaast ook positieve effecten op het welzijn van stedelingen, denk maar aan de hitte-eilanden die op die manier gereduceerd kunnen worden”, legt prof. hydrologie Ann van Griensven uit, die het onderzoek als promotor begeleidde.
Brussel als testcase
Het WETSPA-Urban (Water and Energy Transfer between Soil, Plants and Atmosphere)-model werd ontwikkeld binnen de onderzoeksgroep hydrologie van de VUB en combineert gegevens over natuurlijke afstroming met simulaties van stedelijke afwatering voor riolen en een hydrologisch gedetailleerd infiltratiemodel. De tool maakte kaarten met aanbevelingen. De simulaties met deze aanbevelingen tonen aan dat een slimme toepassing van groene infrastructuur een grote positieve impact heeft, vooral bij kleinere, meer frequente overstromingen. In het doctoraat wordt het model toegepast op de Roodebeek in het Brussels Gewest. Door Low Impact Development toe te passen op 16% van het Roodebeek-deelstroomgebied, een van de meest geürbaniseerde gebieden in het Woluwe-deelstroomgebied, kan de overstroming daar met 85% verminderd worden.
Van Griensven: “Het verhinderen van overstromingen heeft ook impact op de droogte waarmee wij nu te maken hebben, omdat groene infrastructuur helpt om meer regenwater te laten infiltreren of te stockeren zodat het later gebruikt kan worden, bijvoorbeeld voor stedelijke landbouw.”
Het doctoraat wordt nu verdergezet in de vorm van een innovatiemandaat van VLAIO. Binnen dat kader gaat de onderzoeksgroep ook samenwerken met Aquafin rond een nieuwe testcase in Tervuren.
