De luchtkwaliteit in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest is de voorbije jaren merkbaar verbeterd. Tussen 2018 en 2024 daalde de concentratie van stikstofoxiden, fijnstof en zwarte koolstof aanzienlijk. Dat blijkt uit een nieuwe evaluatie van Leefmilieu Brussel over de effecten van de lage-emissiezone (LEZ).
Sterke daling van luchtvervuiling sinds 2018
Volgens het rapport heeft de invoering van de LEZ een belangrijke rol gespeeld in de modernisering van het Brusselse wagenpark. Het wegverkeer is een van de belangrijkste bronnen van luchtvervuiling, maar de uitstoot is de voorbije jaren fors gedaald:
- −55% stikstofoxiden (NOx)
- −33% fijnstof (PM)
- −62% zwarte koolstof
Langs drukke verkeersassen daalde de concentratie van NO₂ met ongeveer 45%. Leefmilieu Brussel spreekt van een “duidelijke verbetering van de luchtkwaliteit”, wat rechtstreeks bijdraagt aan een gezondere leefomgeving.
Elektrische wagens winnen terrein
De transitie naar elektrisch vervoer blijkt een belangrijke factor. Begin 2025 bestaat het Brusselse wagenpark al voor 8% uit volledig elektrische voertuigen, vooral bij bedrijfswagens. In 2024 was meer dan een kwart van alle nieuwe inschrijvingen in België elektrisch.
Door de verdere uitbreiding van het laadpalen-netwerk en het geplande Europese verbod op verbrandingsmotoren vanaf 2035, verwacht Leefmilieu Brussel dat deze trend zich zal versnellen.
Luchtvervuiling blijft gezondheidsrisico
Ondanks de verbeteringen blijft luchtvervuiling een belangrijke bedreiging voor de gezondheid. Niet overal in Brussel worden de Europese normen voor stikstofdioxide (NO₂) gehaald. Het gas veroorzaakt geïrriteerde luchtwegen, kan astma verergeren en bij langdurige blootstelling leiden tot chronische longaandoeningen.
Volgens recente cijfers van Leefmilieu Brussel veroorzaakte luchtvervuiling in 2024 meer dan 4.000 vroegtijdige overlijdens in België, voornamelijk door blootstelling aan fijnstof, stikstofdioxide en ozon.
Vanaf 2030 zullen de Europese luchtkwaliteitsnormen verder worden aangescherpt, en de richtlijnen van de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) liggen nog strenger. Brussel zal dus bijkomende inspanningen moeten leveren om die doelstellingen te halen.
Verstrenging van de lage-emissiezone
De verstrenging van de LEZ blijft volgens Leefmilieu Brussel essentieel voor de volksgezondheid. De voertuigen die in de volgende fase worden geweerd, zijn nog steeds goed voor meer dan 40% van de NOx-uitstoot van het vervoer in Brussel.
Het gaat onder meer om dieselvoertuigen met euronorm 5, benzinewagens met euronorm 2 en motorfietsen die niet minstens aan euronorm 3 voldoen. Deze categorie vertegenwoordigt ongeveer 8% van het huidige wagenpark, goed voor zo’n 240.000 voertuigen per kwartaal.
Na een overgangsperiode tot 1 januari, volgen waarschuwingen en bij herhaling een boete voor bestuurders van niet-conforme voertuigen.
