De bescherming van de oceaan bovenaan de politieke agenda plaatsen: dat is het doel van de One Ocean Summit die gisteren in Brest begon. Verwacht wordt dat wereldleiders, ngo’s en ondernemers engagementen aangaan om de illegale visserij, plasticvervuiling en het koolstofintensief vrachtverkeer aan te pakken.
De oceaan bedekt meer dan 70 procent van onze planeet, voorziet in het levensonderhoud van miljarden mensen en is een belangrijke bondgenoot in de strijd tegen klimaatopwarming. Toch bestaan er nauwelijks internationale afspraken over de bescherming ervan.
Het jaar van de oceaan
Maar daar komt misschien verandering in. De top in Brest, georganiseerd door de Franse overheid met steun van de VN, is de eerste in een reeks van internationale evenementen rond oceaanbescherming: eind februari is er een VN-bijeenkomst om een internationaal verdrag over plastic te onderhandelen, in maart zijn er bij de VN onderhandelingen over een verdrag voor de volle zee (zowat alle wateren die 3,5 kilometer buiten de kust liggen), er is de biodiversiteitstop in Kunming in april en een VN-conferentie over de oceanen in juni in Lissabon.
Volgens commissaris voor Milieu en Oceanen Virginijus Sinkevicius is “de Europese Unie vastbesloten om een ambitieus akkoord over de volle zee te bereiken” op het einde van dat parcours.
Het huidig Zeerechtverdrag van de VN regelt voornamelijk territoriale zaken, zoals de exclusieve economische zone (EEZ) van landen en dergelijke. Het document handelt maar zeer beperkt over de ecologische bescherming van de oceaan.
Macron
Emmanuel Macron is de grote bezieler van het evenement in Brest, dat loopt van 9 tot en met 11 februari. Macron profileert zichzelf graag als voorvechter van het milieu, en moet binnen twee maanden een verkiezingsstrijd aangaan. Frankrijk zit momenteel ook middenin zijn zes maanden durende voorzitterschap van de Raad van de Europese Unie.
Op het programma staan meer dan 30 evenementen waaronder workshops, forums, rondetafelgesprekken en andere initiatieven. Allen brengen ze partijen samen die geïnteresseerd zijn in een beter beheer van de oceanen.
Op vrijdag ontvangt Macron ontvangt vrijdag een kleine groep staatshoofden en regeringsleiders en leiders van internationale instellingen.
“Het doel is om het ambitieniveau van de internationale gemeenschap op vlak van oceanen en zeeën te verhogen. De top zal niet alleen bewijzen dat we actie kunnen ondernemen, maar ook dat we beseffen hoe dringend het is om de trend te keren”, aldus Macron bij aanvang van de top.
“Bluewashing”
Milieuorganisaties waarschuwen intussen voor wat ze “bluewashing” noemen (het ecologischer voordoen van een organisatie dan ze daadwerkelijk is), indien er geen bindende afspraken worden gemaakt over overbevissing en diepzeemijnbouw. Beide zaken behoren tot de grootste bedreigingen voor het mariene leven, maar staan momenteel niet op de agenda. Macron heeft zich ook al uitgesproken voor diepzeemijnbouw.
“Deze industrie (waarvoor naar verwachting in 2023 de eerste licenties zullen worden uitgereikt, red.) zal een ongekende ramp zijn, zowel voor het leven in zee als voor het klimaat”, zei Greenpeace in een verklaring naar aanloop van de One Ocean Summit. Diepzeemijnbouw bestaat uit het ploegen van de zeebodem om kostbare ertsen te winnen.
“Het resultaat? Mariene soorten en onaangeraakte ecosystemen worden bedreigd, en koolstof uit de diepte ontsnapt naar boven, waardoor het klimaat nog meer ontwricht zal raken”, aldus Greenpeace in de verklaring.
