RIVM brengt PFAS-bronnen buiten voedsel en drinkwater in kaart

Het RIVM onderzocht welke PFAS-bronnen bijdragen aan de blootstelling van mensen, los van voedsel en drinkwater. Het rapport biedt een eerste prioritering van consumentproducten en binnenmilieu­bronnen die mogelijk een grote rol spelen. Het vormt een basis voor vervolgstappen in het nationale PFAS-onderzoeksprogramma.

Belangrijkste PFAS-bronnen buiten voedsel en drinkwater

Uit de publieks­samenvatting van het rapport blijkt dat vier categorieën de grootste bijdrage lijken te leveren aan de totale blootstelling .

Textiel als relevante PFAS-bron

Water- en vuilafstotende kleding, zoals regen- en skikleding, maar ook meubels en tapijten, behoren tot de belangrijkste bronnen. PFAS-polymeren worden vaak als coating op textiel gebruikt en kunnen door slijtage of contact vrijkomen. Vooral kinderen kunnen extra worden blootgesteld doordat ze op kleding sabbelen of bijten.

Impregneer- en smeermiddelensprays

Sprays kunnen PFAS verspreiden via de lucht, vooral wanneer producten binnenshuis worden gebruikt zonder voldoende ventilatie. De risico’s nemen toe doordat deze producten vaak relatief hoge concentraties PFAS bevatten en ingeademd kunnen worden. Het RIVM noemt dit een van de prioritaire bronnen.

Persoonlijke verzorgingsproducten met PFAS

Slechts een klein deel van cosmetica en huidverzorging bevat PFAS, maar voor mensen die deze producten dagelijks gebruiken kan chronische blootstelling ontstaan. Volgens de tabel met productcategorieën op pagina 29 bevatten vooral make-up en huidcrèmes PFAS, al gaat het om kleine aantallen producten .

PFAS in huisstof en binnenlucht

PFAS uit meubels, tapijten en gordijnen hopen zich op in binnenstof. Kinderen krijgen relatief meer stof binnen door kruipen en hand-mondcontact. Dit maakt huisstof en binnenlucht belangrijke factoren binnen de totale blootstelling.

Waarom deze PFAS-bronnen buiten voedsel en drinkwater prioriteit krijgen

Het RIVM combineert gegevens over PFAS-types, concentraties, blootstellingsroutes en frequentie van gebruik. De diversiteit aan PFAS zorgt voor onzekerheid: de stoffen verschillen sterk in toxiciteit, gedrag en afbraak. Ook ontbreken voor veel producten consistente meetgegevens.

Daarnaast veranderen producttoepassingen door lopende uitfaseringsinitiatieven, wat het toekomstbeeld onzeker maakt. Daarom is vervolgon­derzoek nodig om deze bronnen kwantitatief te vergelijken met blootstelling via voedsel en drinkwater.

Vervolgstappen rondom PFAS-bronnen buiten voedsel en drinkwater

De volgende fase van het PFAS-onderzoeksprogramma draait om het integreren van alle bronnen en het kwantitatief inschatten van de totale blootstelling. Daarmee ontstaat inzicht in de relatieve bijdrage van textiel, sprays, verzorgingsproducten en binnenmilieu ten opzichte van voeding en drinkwater.

Het rapport vormt zo een fundament voor toekomstige maatregelen die de blootstelling verder moeten beperken.