De chemische stoffen PFAS blijven voor ophef zorgen. Meer dan 17.000 locaties in Europa zijn verontreinigd door de ‘forever chemicals’, zo blijkt uit een gezamenlijk onderzoek van 18 Europese nieuwsredacties waaronder Le Monde, The Guardian en Knack.
Meer dan 17.000 locaties in Europa zijn verontreinigd en vertonen concentraties die hoger liggen dan 10 nanogram per liter. Het onderzoek dat eind 2021 van start ging en de naam de naam The Forever Pollution Project kreeg, onthult daarnaast 21.000 vermoedelijke besmettingslocaties die het gevolg zijn van huidige of vroegere industriële activiteit. Vlaanderen kleurt alvast donkerrood op de PFAS-kaart.
Risicovolle hotspots
Het onderzoek gebruikte “een zo conservatief mogelijke benadering”, schrijft Le Monde. De krant wijst er daarbij op dat er een gebrek is aan gegevens en aan uitgebreide steekproeven in de Europese landen. Het vermoeden rijst daarom dat het aantal besmettingslocaties op de kaart een onderschatting is.
Het project toont verder aan dat er 20 productiefaciliteiten en meer dan 2.100 locaties in Europa zijn die kunnen worden beschouwd als PFAS-hotspots – plaatsen met besmettingniveaus die – met concentraties van meer dan 100 nanogram per liter – een risico inhouden voor de gezondheid.
lees ook
PFAS-eindrapport: “Bedrijven moeten hun verantwoordelijkheid opnemen”
Uitgebreide lobby
PFAS-emissies zijn nog niet gereguleerd in de EU. Er bestaan wel plannen in die richting maar de website van The Forever Pollution Project maakt melding van “een uitgebreid lobbyproces om het voorgestelde EU-brede PFAS-verbod af te zwakken”. Vijf landen (Duitsland, Nederland, Denemarken, Zweden en Noorwegen) lanceerden begin februari alvast een voorstel om PFAS te verbieden in Europa, aldus De Morgen.
De chemicaliën worden sinds midden vorige eeuw gebruikt in tal van dagelijkse gebruiksvoorwerpen, denk aan antiaanbakpannen en waterbestendige kleding maar ook verf, voedingsverpakkingen, blusschuim en cosmetica.
Hun populariteit danken ze aan het feit dat ze water, vet en vuil afstoten. Het nadeel is dat de stoffen niet afbreken en in het milieu belanden waar ze zich door de jaren heen opstapelen. Het leverde ze de bijnaam ‘forever chemicals’ op. Ze verhogen het risico op tal van aandoeningen en zouden de Europese zorgstelsels jaarlijks 52 tot 84 miljard euro kosten.
