Stad Mechelen heeft recent een stuk grond aangekocht in de Bankstraat in deelgemeente Hombeek waar ze een bufferbekken voor afstromend regenwater zal realiseren. Het doel is tweeledig: wateroverlast voorkomen en watertekort in de landbouw tegengaan.
Het stuk grond gelegen langs de spoorweg is ideaal om het bufferbekken te realiseren. “Het hemelwater komt er terecht via een semigescheiden rioleringsstelsel en kan er gebufferd worden om vervolgens te gebruiken op nabijgelegen landbouwpercelen. Via deze irrigatie kunnen we gewasverlies tijdens droogteperiodes voorkomen”, legt Koen Anciaux, schepen van Landbouw en Eigendommen, uit.
“We krijgen steeds vaker te maken met te droge zomers. Afgelopen jaren werden we geconfronteerd met verscheidene landbouwrampen die daar het gevolg van waren. Daarom denken we vooruit, nemen we de nodige initiatieven en doen we de nodige investeringen. Dit is een innovatief pilootproject waarbij water in een peilgestuurd drainagesysteem in de landbouwpercelen trekt. Het water verspreidt zich ondergronds via de daartoe voorziene drainagebuizen. Op die manier blijft de wortelzone vochtig en wordt bovengronds beregenen minder nodig”, aldus Anciaux.
Anders gezegd: het gaat eigenlijk om omgekeerde drainage of subirrigatie met als doel de grondwatertafel te doen stijgen. “Er zal een regelbare schuif voorzien worden die de doorvoer van het regenwater naar de waterloop kan tegenhouden of beperken. Er wordt ook een mobiele zuiveringsinstallatie voorzien om het afstromend regenwater te zuiveren tot een voldoende kwaliteit om gewassen te subirrigeren. Daarnaast voorzien we in sensoren om de neerslag, het waterpeil van het bufferbekken, de bodemvochtigheid en het grondwaterpeil in de landbouwpercelen te meten. Tot slot komt er ook infrastructuur om het gezuiverde water uit het bekken te transporteren naar de landbouwpercelen”, besluit schepen Koen Anciaux.
Pilootproject B-WaterSmart
Het project maakt deel uit van het Europese Horizon 2020 project B-WaterSmart, waarin zes Vlaamse partners samenwerken met dertig partners uit diverse andere Europese landen om de transformatie naar een ‘waterslimme’ economie en maatschappij een flinke duw in de rug te geven. De Vlaamse partners in dit project zullen zich de volgende jaren toespitsen op twee onderzoekslijnen: enerzijds het gebruik van alternatieve waterbronnen voor drinkwaterproductie en anderzijds de opvang, behandeling en het gebruik van regenwater via een slim opvangsysteem. Die tweede onderzoekslijn wordt dus in Mechelen uitgerold. Stad Mechelen werkt samen met Aquafin, VITO, het Proefstation voor de Groententeelt, KWR en Vlakwa.
Sproeien met werfwater
Stad Mechelen springt overigens ook op andere manieren duurzaam om met water. Zo wordt het opgepompte water afkomstig uit de bouwput van de werken op de nieuwe Komet-site, die sinds begin dit jaar bezig zijn, gebufferd in een watercontainer naast de werf. De stad gebruikt het water voor de besproeiing van het openbaar groen – zo’n 15.000 liter per dag. Patrick Princen, schepen van Openbare Werken en Natuur- en Groenontwikkeling: “De aandacht voor water zit verweven in heel wat plannen van de stad voor de volgende jaren: de ontharding van een aantal pleinen en straten, het openleggen van vlietjes, het vrijwaren en uitbreiden van natuur en groene plekken, de ontwikkeling van een toekomstbestendige visie rond regenwater en de uitrol van het hemelwaterplan. Het hergebruiken van regen- en bemalingswater is hier een onderdeel van.”
Naast de afname door Stad Mechelen zal het verdere overtollige water afvloeien naar de Vaart en RWA-riolering, zodat het in het oppervlaktewater terechtkomt. Lozen in de gemengde riolering wordt vermeden.
