We trappen een open deur in met de stelling dat de coronacrisis lelijk huis gehouden heeft in onze economie. Uit een enquête van Vlaanderen Circulair en VITO blijkt dat maar liefst 98% van de reguliere bedrijven ernstige problemen heeft ondervonden. Circulaire bedrijven deden het volgens dezelfde bevraging echter een pak minder slecht: twee derde van de circulaire bedrijven (66%) stelt dat het tijdens de COVID 19-crisis niet gehinderd werd door tekorten. Of hoe de circulaire economie tijdens onverwachte crisissen een doeltreffend vaccin blijkt te zijn.
Meer dan 540 bedrijven en organisaties en enkele overheidsinstanties vulden in mei en juni de enquête van Vlaanderen Circulair en het kenniscentrum VITO in. In de bevraging werd gepeild hoe bedrijven, overheden en non-profitorganisaties kijken naar de afgelopen maanden, de toekomst en de rol die in de relance is weggelegd voor de circulaire economie. De resultaten van de enquête werden tijdens het VITO Connect ronde tafel debat voorgelegd aan experts van essenscia vlaanderen, Agoria, Bond Beter Leefmilieu, VITO en Vlaanderen Circulair, die enkele duidelijke conclusies trokken. Er is duidelijk een draagvlak voor circulaire economie in Vlaanderen. Bedrijven, instellingen en de non-profitsector zijn er zich van bewust dat circulaire economie niet alleen een gunstig effect heeft op het milieu en het klimaat, maar bevestigen ook dat circulaire strategieën nieuwe tewerkstellingskansen creëren en onze economie minder afhankelijk maken van de (onzekere) import van grondstoffen.
Gevraagd naar de problemen waarmee ze tijdens de coronacrisis te kampen kregen, halen de bedrijven vooral tekorten aan grondstoffen en onderdelen aan, een verminderde vraag van klanten en moeilijkheden bij het vinden van financiering. Opvallend is dat twee op de drie bedrijven die een meer circulaire strategie toepassen, geen tekorten heeft ervaren. Bij de andere groep bedrijven bleek maar liefst 98% geconfronteerd te zijn met tekorten. Ergens is dat verschil logisch, aangezien circulaire bedrijven vooral inzetten op lokale toevoerketens en verminderd materiaalgebruik om hun producten en diensten te vervaardigen en tot bij de klant te brengen.
Meer circulair is meer crisisbestendig
Uit de enquête bleek dan ook dat de centrale succesfactoren van een circulaire economie meteen ook de factoren zijn die een bedrijf beter bestand maken tegen periodes van ernstige crisis. Die factoren zijn: lokaal en geconnecteerd zaken doen, creativiteit en samenwerking. 90% van de respondenten stelt dat de circulaire economie ons minder afhankelijk maakt van de (onzekere) import van grondstoffen omdat volop wordt ingezet op het hergebruik van, liefst initieel lokale, grondstoffen. Karl Vrancken, onderzoeksleider duurzaam materiaalbeheer bij VITO, vertelt daarover: “We moeten de balans maken tussen lokaal en internationaal. Circulaire economie focust op wat we lokaal hebben aan materialen, goederen en capaciteiten, maar het zal ook maar werken als we dat kunnen inzetten in een internationaal samenwerkingskader.”
