Overal zie je berichten dat de arbeidsmarkt opnieuw aantrekt. Ook in de vacatures milieu, bouw, bodem, energie, veiligheid is dat zo. ecoTips analyseerde de VDAB-cijfers en die zijn positief. (Het volledige rapport van de VDAB met de algemene cijfers over de arbeidsmarkt lees je via deze site.)
We bekeken de vacaturecijfers voor 3 categorieën van beroepen. We zijn daarbij gebonden aan de indeling van de beroepen zoals de VDAB deze hanteert. Hoewel misschien niet helemaal zoals wij ze zelf zouden indelen, geven ze ons toch een mooi beeld van het aantal vacatures in de sector. Het aantal openstaande vacatures is een betrouwbare indicator om te bekijken hoe het economisch in de sector gaat en hoeveel vertrouwen de bedrijven hebben.
Vlaamse arbeidsmarkt herpakt zich in 2016
In het begin van 2016 nog aarzelend, in de 2de helft van het jaar steeds sterker: de werkloosheidscijfers daalden eerst langzaam maar naar het einde van het jaar steeds sneller. Parallel daarmee stegen de openstaande vacatures. De VDAB noemt het zelf ‘een opmerkelijke groei in vacatures’.
Onder impuls van een verbeterde conjunctuur, evolueert ook de arbeidsmarkt positief. Voor het eerst sinds 5 jaar was er een duidelijke daling in de werkloosheid en de vacaturegroei verdubbelde in vergelijking met het voorgaande jaar. Nooit eerder ontving de VDAB op een jaar tijd zoveel nieuwe vacatures (+26,4%)! Nochtans was ook 2015 al een beter vacaturejaar dan 2014.
Regionaal groeiden Limburg en West-Vlaanderen het sterkst in vacatures.
Gevolg: een krappere arbeidsmarkt in 2016.
We zijn wel nog een heel eind verwijderd van het werkloosheidsniveau van voor de economische crisis: 224.779 niet-werkende werkzoekenden in 2016 ten opzichte van 168.890 in 2008. Maar de trend zet zich door: eind januari 2017 was het werkloosheidscijfer verder gezakt naar 222.255. Dat zijn 10.676 werkzoekenden minder dan een jaar geleden of een daling van 4,6%.
Vacatures met werkervaring en vacatures voor hooggeschoolden
De cijfers van de VDAB in 2016 tonen dat er in elke categorie een toename is van nieuw ontvangen vacatures. MAAR de sterkste opmars zien we in de vacatures met werkervaring (+30%) en de vacatures voor hooggeschoolden (+38,5%).
Meer openstaande vacatures
Meer nieuwe vacatures betekent ook dat vacatures langer open blijven staan. In 2016 stonden er elke maand gemiddeld 31.477 vacatures open bij de VDAB. Dat zijn er 17,2% meer dan in 2015.
Vooral in de groep vacatures met werkervaring bleven er veel openstaan: 36,3%. Dat zien we ook in de vacatures voor hooggeschoolden: 35,1% van de vacatures blijven openstaan. Het aandeel van deze 2 groepen in de openstaande vacatures groeit ook verder.
Krapte op de arbeidsmarkt
Deze evolutie resulteert in een krapper wordende arbeidsmarkt. Over alle werkzoekenden en vacatures heen is deze het meest precair in West-Vlaanderen en het minst in Limburg, hoewel deze provincie een serieuze inhaalbeweging maakt.
Kijken we naar de soorten beroepen, dan blijken de informatici en ICT-medewerkers het moeilijkst te vinden, gevolgd door de industriële technici. Ook technisch leidinggevenden staan in de top5. Gevolg is natuurlijk dat deze vacatures langer blijven openstaan.
Vacatures bouw, milieu, bodem, energie, veiligheid
Navraag bij de VDAB leert ons dat de interessante cijfers voor ons terug te vinden zijn in de groepen:
- architect bouw (ruimtelijk planner)
- bodemonderzoeker
- deskundige veiligheid, hygiëne en leefmilieu
Zoals gezegd is deze indeling voor discussie vatbaar maar geeft ze ons wel een goed zicht op de arbeidsmarkt en de (openstaande) vacatures.
En het resultaat?

Bodemonderzoekers
Dat vacatures voor bodemonderzoekers en al wat daarmee samenhangt, wat over hun hoogtepunt heen zijn, blijkt uit de rode lijn. Het aantal vacatures evolueert van 51 in 2013, 63 in 2014, 78 in 2015 naar 57 in 2016.
Architecten, ruimtelijke planners, stedenbouwkundigen
Deze groep groeit gestaag van 177 vacatures in 2013, 181 in 2014, 172 in 2015 naar 191 in 2016.
Deskundige veiligheid, hygiëne, leefmilieu, energie
De sterkste stijging zien we bij deze groep. Van 272 vacatures in 2013, gedaald naar 225 in 2014 om te stijgen naar 289 in 2015 en spectaculair verder te stijgen naar 366 in 2016.
En voor zover wij het correct aanvoelen, zet deze stijging zich door in 2017. Er zijn heel veel openstaande vacatures voor deskundigen in milieu, ruimte, veiligheid, duurzaamheid en dat zowel in bedrijven als bij de overheid. En er komen regelmatig nieuwe vacatures bij.
Het resultaat is dat deze vacatures lang blijven openstaan en maar moeilijk ingevuld geraken, zeker wat betreft de vacatures waar ervaring gevraagd wordt. We hoeven maar een kijkje op onze eigen website ecotips.org en in onze tweewekelijkse nieuwsbrief te nemen, om te weten dat er veel bedrijven, overheden en organisaties op zoek zijn naar een geschikte kandidaat.
Enkele ecoTips voor het vinden van de juiste kandidaat
- Inderdaad, een persoon met het perfecte profiel en jaren ervaring aanwerven, is het gemakkelijkste. Maar een pas afgestudeerde heeft ook troeven. En een 50+-er ook. Zoek de sterke punten in elke kandidaat en vraag je af hoe deze jouw bedrijf of organisatie vooruit helpen. Laat je oogkleppen thuis (of nog beter, gooi ze weg). Een kandidaat met het perfecte profiel is daarom nog geen perfecte kandidaat voor jouw organisatie!
- Wat niet is kan nog komen! Of om het anders te zeggen: Hire character, train skill! Zorg ervoor dat je medewerkers zich in jouw bedrijf kunnen ontplooien. Dat ze opleidingen op de werkvloer kunnen volgen, maar ook elders. Dat kunnen bijscholingen zijn die direct gerelateerd zijn aan hun job maar ook bredere opleidingen waarin ze hun vaardigheden kunnen ontwikkelen. Voldoende persoonlijke ontwikkeling is een sterke motivatie voor medewerkers om NIET van job te veranderen.
- Verras je toekomstige nieuwe medewerker. Nee, niet bloemen of cadeautjes. Maar door je vacature daar te plaatsen waar hij/zij het niet verwacht. Bedenk dat de typische vacaturesites in eerste instantie geraadpleegd worden door personen die effectief op zoek zijn naar een andere job. Terwijl je iemand kan warm maken voor jouw vacature door die in het oog te laten springen op plaatsen waar je potentiële nieuwe medewerker sowieso gaat kijken, voor interessante informatie bijvoorbeeld. Een voorbeeld: plaats je vacaturebericht op de website van ecoTips en in ecoTips Bizznews of op de sociale mediakanalen van ecoTips. Daar wordt het bericht ook gelezen door personen die het interessantste nieuws uit de sector willen volgen. En wie weet, verleid je zo iemand om verder te klikken en met jouw bedrijf of organisatie in contact te komen. Op die manier trek je personen aan die helemaal niet op zoek waren naar een nieuwe job maar die wel professioneel en toegewijd met hun huidige job bezig zijn. Toch een erg belangrijke en interessante eigenschap, niet?
- Zorg voor een duidelijke, vlot geschreven en uitnodigende jobadvertentie en -omschrijving. Besteed voldoende zorg aan de tekst, interessante links, je bedrijfscultuur, je visie en waarden. Wanneer de kandidaten keuze genoeg hebben, wat op dit moment het geval is, kiezen ze er die vacatures uit waar ze zich mee kunnen identificeren en die hun boodschap duidelijk brengen. Stijve ambtelijke taal, te veel jargon, geen inkijk in je organisatie, nodigen niet uit tot solliciteren.
- Wees bereikbaar! Sommige kandidaten hebben nog wat vragen of willen meer info. Zorg ervoor dat ze een contactpersoon hebben waar ze naar kunnen bellen voor uitleg en vragen. Het is interessant om zowel een contactpersoon op te geven die inhoudelijk meer over de job kan zeggen, als iemand van HR die meer over de afspraken en procedures weet.
Alleszins heel veel succes bij het vinden van de juiste kandidaat!
Hilde De Wachter, hoofdredacteur ecoTips
