De Vlaamse overheid en de bouwsector gaan een partnerschap aan om de vereisten voor het oppompen van grondwater op bouwplaatsen beter bekend te maken bij alle partners in het bouwproces. Bij een bemaling wordt de grondwaterstand tijdelijk of permanent verlaagd. Optimale bemaling wordt het best al in de ontwerp- en studiefase bepaald. Ook is overleg cruciaal van bij de vergunningsfase tussen opdrachtgevers en lokale besturen om de mogelijkheden, voorzien in de bemalingscascade, voor bemalingswater tijdig voor te bereiden. Die inzichten volgen uit een pilootproject in het kader van Compliance Promotion of nalevingsbevordering, een concept dat ontwikkeld werd door het Departement Omgeving en dat een aanvulling vormt bij de klassieke handhaving. Communicatie, goede praktijken en opleidingen spelen hierin een belangrijke rol.
“De lente en het mooie weer staan voor de deur. Het drukt ons nog eens met de neus op de feiten dat we in Vlaanderen zuinig moeten omspringen met ons beschikbaar water. We hebben elke druppel nodig. Door de handen in elkaar te slaan met de bouwsector zoeken we naar oplossingen voor veel voorkomende juridische, technische en organisatorische problemen bij bemalingen op bouwwerven. De bescherming van onze omgeving krijgt daarbij absolute prioriteit. Handhaving blijft ook hier het sluitstuk van ons beleid. Wanneer inbreuken worden vastgesteld, zal er worden opgetreden”, aldus Vlaams minister van Omgeving Zuhal Demir.
Pilootproject: handhaving, sensibilisering en goede praktijken
In 2021 hebben het Vlaams Departement Omgeving, de Vlaamse Milieumaatschappij, de Vlaamse Confederatie Bouw (VCB) en de Beroepsvereniging Bronbemalingsbedrijven (BVBB) een pilootproject gestart met als doel de naleving van de bestaande wettelijke regels te bevorderen (Compliance Promotion of nalevingsbevordering). De basis ervan werd gelegd in een reeks voorafgaandelijke overlegrondes met architecten, studiebureaus, aannemers, bouwbedrijven, maar ook met vergunningverleners en verzekeraars om beter inzicht te krijgen in de knelpunten en nodige bijkomende tools. Het resultaat is een actieplan om infosessies en opleidingen te organiseren voor alle betrokkenen in het bouwproces, om richtlijnen verder te verduidelijken, goede voorbeelden onder de aandacht te brengen, checklists op te stellen en nieuwe tools te ontwikkelen.
“Dit pilootproject breit een verlengstuk aan de gedragscode voor erkende boorbedrijven van de Confederatie Bouw. Nu zetten zij samen met alle betrokken partners in het bouwproces nog sterker in op goede praktijken bij bemalingen, duidelijke richtlijnen conform de regelgeving en de nood aan continue opleidingen. Tegelijk zorgt dit ook voor het creëren van een gelijk speelveld voor alle bouwbedrijven.”, aldus Marc Dillen, directeur-generaal van de VCB.
Handhaving
Controle van bemalingen is voornamelijk een lokale handhavingsbevoegdheid. Het gaat dan bijvoorbeeld om controles van de vergunning of melding van de bemaling, het correct gebruik van de debietmeter, het onttrokken volume…. De controle op de erkenning van de boorbedrijven en inspecties van zeer grote bemalingen of bemalingen in de buurt van een Speciale Beschermingszone zijn een gewestelijke bevoegdheid.
“Naast harde handhaving met controle en inspecties, wordt er vanuit Europa al langer ingezet op een meer preventieve weg: burgers en bedrijven stimuleren om de vereisten in de wetgeving op te volgen. Daarbij wordt nagegaan of de regelgeving goed begrijpbaar of te complex is, of er bijkomende technische richtlijnen nodig zijn, of digitale tools kunnen helpen … Met dit nieuwe pilootproject en met een samenwerking tussen de overheid en de bouwsector testen we die preventieve weg nu ook uit in Vlaanderen”, zegt Peter Cabus, secretaris-generaal van het Departement Omgeving.
