De campagne ‘Helden van onze velden’ zet de duurzaamheidsinitiatieven van de Vlaamse aardappel-, groente- en fruitsector in de kijker. Het eerste jaar van de drie jaar lopende campagne zit er bijna op. Een terug- en vooruitblik.
Nele Van Avermaet, promotiemanager Groenten & Fruit bij VLAM, het Vlaams centrum van Agro- en Visserijmarketing: “De AGF-sector doet veel inspanningen op het vlak van duurzaamheid maar de consument weet het niet. En als er over landbouw geschreven wordt, is het vaak negatief. De campagne kwam er dan ook deels op vraag van de sector.”
Eerlijk informeren
Het opzet: het bewustzijn van de consument aanscherpen en misvattingen de wereld uit helpen. De campagne richt zich daarnaast ook tot de retailsector en de horeca want klanten stellen steeds meer vragen.
“We willen eerlijk informeren”, vult Katrien De Nul, promotiemanager Aardappelen bij VLAM aan. “We verkondigen niet dat de AGF-sector de duurzaamste sector is – we zijn er nog niet – maar wel dat er veel inspanningen gebeuren en nog staan te gebeuren. Het is een ongoing proces.”
Er komen zes thema’s aan bod: biodiversiteit, energie, water- en bodembeheer, verpakking en voedselverspilling.
“Eigenlijk is het vandaag vooral de consument die nog veel voedsel verspilt”, Katrien De Nul, promotiemanager Aardappelen bij VLAM
Reststromen tegen verspilling
De campagne trapte af met voedselverspilling. De Nul: “Het uitgangspunt is om voedsel zo veel mogelijk voor te behouden aan menselijke consumptie.” Bij aardappelen is dat al voor 95 procent het geval. Aardappelen die niet voldoen aan de eisen van de consument gaan naar de reststroom voor puree of kroketten.
Bij groenten en fruit gaat het om 98 procent. Van Avermaet: “Van verhagelde appelen en peren wordt fruitsap gemaakt. Aardbeien zonder kroontje belanden in confituur.” De veilingen werken om voedselverspilling tegen te gaan ook nauw samen met de voedselbanken en sociale initiatieven.
De Nul: “We willen duidelijk maken dat er in de keten amper voedsel verspild wordt. Reststromen vangen de producten op die de consument om een of andere reden niet wil – een aardappel met een vreemde vorm, een appel met een vlekje op. Eigenlijk is het vandaag vooral de consument die nog veel voedsel verspilt. Dat belandt dan in het beste geval in de gft-bak, in het slechtste geval bij het restafval. Daarom geven we ook tips om restjes te verwerken.”
Anders ploegen
VLAM communiceerde ook rond duurzaam bodembeheer. Van Avermaet: “Met de droogte van afgelopen zomer en de klimaatverandering in het algemeen is dat een actueel item. Toch zien we dat de consument er totaal niet bij stilstaat.”
“Zo is bodemerosie een aandachtspunt in de sector”, gaat De Nul verder. “Na droge periodes kan water niet in de bodem dringen maar spoelt het weg, samen met de aarde. Ook daar neemt de sector maatregelen bijvoorbeeld door de introductie van drempels die het water tegenhouden en de kans geven om in de bodem te trekken.”
Er wordt ook anders geploegd, minder diep en op een manier die de bodem losmaakt in plaats van hem helemaal ondersteboven te keren. Kwestie van de bodemstructuur zo veel mogelijk ongemoeid te laten.
Het jaar rondt af met de verpakkingsproblematiek. “De AGF-sector staat vaak in de kijker als het gaat om verpakkingen in de supermarkt”, vertelt Van Avermaet. “Maar er is een reden is waarom het ene product in plastic verpakt wordt, het andere in karton en nog een ander in bulk. Over die nuance in het verhaal gaan we communiceren.”
“Het beeld van de boer die met zijn riek op het veld staat, is achterhaald”, Nele Van Avermaet, promotiemanager Groenten & Fruit bij VLAM
Hagelnetten met zonnepanelen
De drie resterende thema’s komen in een later stadium van de campagne aan bod. Op het vlak van energiebesparingen zijn de initiatieven alvast legio. Nele: “In Roeselare zijn er bijvoorbeeld nieuwe serres gebouwd die via een warmtenet verwarmd worden vanuit de verbrandingsoven in de buurt.”
Ook voedselverwerkende bedrijven nemen energiemaatregelen. Katrien De Nul: “Proceswarmte wordt gerecupereerd om de eigen gebouwen en eventueel omliggende woningen te verwarmen, zoals bij aardappelverwerkend bedrijf Agristo in Wielsbeke.”
In Sint-Truiden loopt dan weer een project waarbij de hagelnetten voor boomgaarden uitgerust worden met zonnepanelen.
Technologische knowhow
De AGF-sector barst tot slot van de innovatie. Precisielandbouw maakt daardoor haar opwachting doorheen verschillende thema’s. Van Avermaet: “Een landbouwer gaat niet zomaar zijn boomgaard of akker behandelen maar doet dat op basis van technologische knowhow. Het beeld van de boer die met zijn riek op het veld staat, is achterhaald. De boer is een ondernemer die precies weet hoe zijn veld of boomgaard er aan toe is. Hij wordt ook dagelijks geconfronteerd met de gevolgen van de klimaatverandering, dat stimuleert richting duurzaamheid.”
‘Helden van onze velden’ loopt nog tot eind 2024.
