Interview met Jan Van Craesbeeck en Kristof Devos
De afgelopen jaren konden de lezers van ecoTips magazine 4 keer per jaar genieten van de magazinecovers die ontworpen werden door Jan Van Craesbeeck en Lil Meert van VIZOOG. Jan en Lil maakten voor ecoTips 24 covers en legden er steeds hun ziel in.
In het decembernummer 2020 van ecoTips verschijnt de laatste cover van hun hand. Vanaf 2021 zal illustrator en auteur van kinderboeken, Kristof Devos, de covers voor zijn rekening nemen. Dat transitiemoment leek ons het ideale moment om aan de kunstenaars te vragen waar ze hun inspiratie halen en wat voor hen belangrijk is bij het creëren van nieuw werk. Maar eerst een korte introductie.
Dit artikel kan je ook beluisteren via de podcast of bekijken via de video
[vimeo 490779500 w=640 h=360] | [soundcloud url=”https://api.soundcloud.com/tracks/947151472″ params=”color=#99b68b&auto_play=false&hide_related=false&show_comments=true&show_user=true&show_reposts=false&show_teaser=true” width=”100%” height=”166″ iframe=”true” /] |
Wie is Jan Van Craesbeeck van VIZOOG?
Jan: “Ik startte met mijn eerste bedrijf in het jaar dat Kristof geboren werd, 1981. Je moet weten dat ik iemand ben die graag
‘mannekens tekent’. Vanuit die passie ben ik publiciteitstekenen gaan volgen. Daarna startte ik mijn eigen reclamebureau op. We werkten eerst voor kleine bedrijven en dan voor steeds grotere maar altijd voor B2B-klanten. Voor mij lag de magische combinatie in de samenwerking met een copywriter. Zo kon ik mezelf overstijgen. In VIZOOG werken Lil en ik samen aan projecten. Lil is fotografe.”
Je werkt meestal met oude materialen en met zaken die anderen weggeworpen hebben. Waarom is dat zo?
“Ik ben altijd gefascineerd geweest door objecten die geleefd hebben, die een soort erosie meegemaakt hebben waardoor ze een heel andere vorm en betekenis kregen. Ze gaan voorbij aan wat ze oorspronkelijk waren en dat vind ik interessant. Eigenlijk doe ik hetzelfde als een grafisch ontwerper maar dan niet met een potlood. Ik gebruik objecten om verhalen te vertellen. Die objecten komen toevallig op mijn weg. Ze vallen me op, ik raap ze op, ik draai ze om, ze vertellen hun verhaal. Het is niet zo dat ik een verhaal verzin in mijn hoofd. Ik ben de ontvanger van het verhaal, niet de bedenker.”
Op welke manier werk jij, Kristof?

Kristof: “Ik maak vooral boeken en aanvaard enkel opdrachten die me volledig liggen. Ik wil trouw aan mezelf blijven. Vooraleer ik op papier start, ben ik al heel lang in mijn hoofd bezig met het vormgeven van het idee. Maar bij het meest recente boek dat ik maakte, De Wind en Wij, ben ik gewoon beginnen tekenen. Ik heb de potloden eens uitgelaten en uiteindelijk kwam ik tot een beeld dat de cover is geworden van het nieuwe boek. Dat was een hele fijne manier van werken, vanuit spontaniteit tot een verhaal komen. Ook voor mijn volgende boek, werk ik op die manier. Maar het is niet zo dat ik zit te wachten tot er iets komt. Ik heb mijn vaste dagen waarop ik teken en dan teken ik ook. Ik zie dan achteraf wel of het een goede of een slechte dag was. Ook een slechte dag is waardevol. Die leid je misschien naar wat het wel wordt.”

Jan, waarom werk je rond duurzaamheid?
Jan: “Voor mij is de natuur heel belangrijk; dat is altijd zo geweest. Het belang van eenvoudige dingen, van in de natuur te zijn, dat interesseert me. Het is nodig dat we onze manier van denken en leven aanpassen. Ik ga daarvoor niet betogen maar ik werk er wel mee.” Op welke manier ging je tewerk voor de covers van ecoTips? Jan: “Ik beschouwde dat als een opdracht waarover ik onbewust een hele tijd nadacht en mee bezig was. Op een bepaald moment leg je dan de juiste verbanden en weet je wat je moet doen. Zo is bijvoorbeeld ook de cover van september tot stand gekomen. Het object zelf vond ik al in 1996 in Italië. Vrij vlug kreeg het de vorm van een slak maar pas nu legde ik het verband met de trage vooruitgang in de klimaatproblematiek en kreeg het de vorm zoals het op de cover staat.”
Zowel Jan als Kristof vinden dat elk initiatief dat het duurzaamheidsthema hoger op de agenda plaatst, lovenswaardig is. Zo ook, ecoTips.
Hoe heb jij de samenwerking met ecoTips ervaren, Jan?
Jan: “Ik vond het heel aangenaam. We waren evenwaardig in de samenwerking en dat is belangrijk. Ik weeg elke opdracht af aan de hand van 3 criteria: 1. Doe ik het graag? 2. Word ik ervoor vergoed? 3. Zal ik achteraf fier zijn op het resultaat? Die 3 voorwaarden waren volledig vervuld in onze samenwerking. Beter kan dus niet.”
En wat verwacht Kristof van de samenwerking met ecoTips?
Kristof: “Ik ben er zelf heel benieuwd naar. Ik hoop dat het heel leuk wordt en interessant. Als we elkaar kunnen vinden in de opdracht, dan zou dat super zijn.”
Waarom zet ecoTips kunst op de cover?
Hilde: “We willen met ecoTips een andere weg inslaan dan wat de meeste magazines doen. Geen voorspelbare close-ups of ‘mooie’ beelden maar iets dat de aandacht trekt, dat de lezer tot nadenken aanzet: waarom staat dat beeld daar; wat was de bedoeling van de cover? Dat willen we bereiken. We lokken de mensen uit hun kot en uit hun comfortzone. We brengen ze in aanraking met Jan en Kristof, die ze anders misschien niet zouden kennen. We willen geen ‘mooie’ cover brengen maar wel een interessante. Ik ben er zelf rotsvast van overtuigd dat innovatie ontstaat op het punt waar verschillende disciplines elkaar kruisen. Ik hoop dat ecoTips zo’n punt kan en mag zijn.”
Een overzicht van alle covers van Jan Van Craesbeeck en Lil Meert voor ecoTips
De foto van de aarde is samengesteld uit uurwerken die allen op 5 voor 12 staan. Onderaan een rij ‘schoenleesten’ die allen op hun manier reageren. Verwonderd, angstig grappend, ontkennend … (ecoTips 20.4 dec.2020) Het beeld visualiseert de moeilijke puzzel van de aarde, die we allemaal samen moeten leggen. We moeten daarvoor erg minutieus tewerk gaan. Samenwerking en netwerking zijn cruciaal. (ecoTips 19.2 apr. 2019) Het achterliggende idee van dit beeld: beleg geld zo duurzaam mogelijk (ecoTips 19.4 okt.2019) Een oud idyllisch schilderijtje als basis om een nieuwe realiteit weer te geven (ecoTips 17.4 jul.2017) (ecoTips 17.2 maa.2017) Het werk ‘Smoeters’. Het zijn toeschouwers, gemaakt van houten schaven met dobbelstenen als ogen. Deze hebben elk hun eigen karakter. Ze werden gemaakt door leerling-schrijnwerkers, die vroeger hun eigen gereedschap moesten maken. (ecoTips 16.2 apr.2016) De link tussen mvo en people, planet, profit is overduidelijk. Ze haken als geoliede tandwielen in elkaar. De één kan niet zonder de ander. Komt de ene in beweging, dan volgt de andere. (ecoTips 17.4 sep.2017) “Indien we niet zeer voorzichtig omgaan met de wereld, is dit erg gevaarlijk voor onze toekomst. We dreigen in de val te lopen.” (ecoTips 16.5 okt.2016) Het beeld drukt een oproep aan de maatschappij uit: het is hoog tijd dat we de beschikbare technologie gaan gebruiken om het tij te keren. (ecoTips 20.2 apr.2020) Vleugels, gemaakt van aangespoeld hout, symboliseren de natuur die de aarde beschermt. De achtergrond is een illustratie van de verbindingen tussen de neuronen in ons hoofd. (ecoTips 20.1 jan.2020) Vurige draak uit Piemonte Italië. De basisvorm is een notenhouten plank die horizontaal op de grond lag met nerven die door de elementen uitgevreten werden. De ‘mond’ was al aanwezig en de natuurlijke oogholte stond op de juiste plaats. Een stuk dat aan de rechterzijde van de plank loskwam, werd de tong. (ecoTips 18.1 jan.2018) “Het werk is een assemblage met een oude broodplank. Het hoofd is een aangespoeld stuk hout, gevonden tijdens het strandjutten in Ierland. Verder een hartvormig hoefijzer, dat blijkbaar een orthopedisch hoefijzer is. De wereldbol maakt het verhaal compleet. De achtergrondkleuren: koude kleuren bij het hoofd en warme bij het hart.” (ecoTips 16.6 dec.2016) Jan vond dit vogelnestje jaren geleden ergens in Frankrijk. Hij bracht het mee naar huis en maakte er een kunstwerk van. “We moeten voorzichtig omspringen met de resources van de aarde.” (ecoTips 16.4 aug.2016) Een trage slak waarbij alle schakels hun positieve bijdrage leveren om in de goede richting te evolueren. De basis van de slak is een flexibele robotarm van een machine. (ecoTips 20.3 jul.2020) Een ‘confabulatie’ rond de opwarming van de aarde, tegenwoordig ook ‘alternative facts’ of ‘fake news’ genoemd. Jan maakte een artistieke impressie van een meetinstrument dat de temperatuur van (de) aarde meet. (ecoTips 17.3 jun.2017) Een armband van elektronische printplaten (Uusix-Helsinki) (ecoTips 16.1 jan.2016) Potloden opgesteld als afweergeschut. Als een creatief tegengewicht voor de agressie waarmee we in deze turbulente tijden geconfronteerd worden. (ecoTips 16.3 jun.2016) Een assemblage van metalen figuurtjes, oude Portugese voetballertjes. Rond de resten van een wereldbol, staan ze in een cirkelvorm. Ze zijn verbonden met een handgeslagen touw dat Jan ooit kocht op een Koerdische markt in Diyarbakir. (ecoTips 17.1 jan.2017) Beeld gebaseerd op de plasmabol van Nikola Tesla. Jan is gefascineerd door de persoon en de verwezenlijkingen van Nikola Tesla. Hij verwerkt deze graag in zijn kunstwerken. (ecoTips 17.6 nov.2017) Bloemenvaas uit de reeks FloraLil, een groeiende verzameling, die bestaat uit enkele tientallen experimentele bloemenvaasjes, op basis van ‘waardeloze objecten’. De assemblage bestaat uit een marmeren voetje afkomstig van een oud nachtkastje, een aangespoeld stuk hout gevonden in West-Ierland, een gerecycleerde laboknijper en een glazen reageerbuisje. De bloem is afkomstig van de Leuvense CSA zelfoogstboerderij ‘t Plukgeluk. (ecoTips 18.2 apr.2018) De basis van dit werk is een möbiusring, gemaakt van gerecycleerde plastic-korrels. De kleurrijke korrels zijn afkomstig van allerhande plastic afval. (ecoTips 18.3 jul.2018) De figuur op de cover stelt mobiliteit in vraag. Dit werk is een assemblage met een houten kunstvoet, een been van een runderschenkel en oude motohandschoenen. Het zijn echter vooral de wieltjes die cruciaal zijn. Die komen van een oude piano en zijn organisch afgesleten. (ecoTips 18.4 okt.2018) Het kunstwerk heeft de titel ‘Onder druk’. Veel uitleg hoeft daar niet bij gegeven te worden. (ecoTips 19.1 jan. 2019) Dit beeld is gebaseerd op het spreekwoord ‘Wat baten kaars en bril als de uil niet zien en wil’. Het werk is een assemblage met kaarswas, de resten van een uil gevonden langs een drukke weg en een oude ‘pince-nez’. (ecoTips 19.3 jul.2019)