China, de grootste exporteur van afvalolie ter wereld, kan niet aan de stijgende vraag in Europa en de VS blijven voldoen. Dat is een probleem, want de luchtvaart zal de vraag nog doen verdrievoudigen.
Gebruikt frituurvet en andere keukenoliën zijn big business geworden: Europa alleen al verbruikt 130.000 vaten per dag – acht keer meer dan wat het zelf inzamelt. De olie moet de brandstof voor auto‘s, vrachtwagens en vliegtuigen verduurzamen. Daarvoor wordt er volop ingevoerd uit China, Indonesië en Maleisië. Maar nu ook de luchtvaart er veel meer nodig heeft om klimaatdoelen te halen, zal de vraag het aanbod ver te overtreffen.
Geen magische oplossing
Ryanair alleen al zou alle Europese afvalolie nodig hebben om 12,5 procent van zijn vluchten te halen tegen 2030. Analisten gaan uit van minstens een verdubbeling van het huidige aanbod om aan de noden van de luchtvaart te voldoen.
“Europa kan simpelweg niet genoeg olie verzamelen om zijn vliegtuigen in de lucht te houden”, zegt Cian Delaney van milieudenktank Transport & Environment. “De olie is geen magische oplossing en kan maar een beperkte rol spelen om de transportsector klimaatvriendelijk te maken. Europa moet stoppen met het vervoer van afvalolie over de halve wereldbol, en zich beperkten tot wat het zelf kan ophalen.”
Fraude
Daar komt nog bij dat de ingevoerde olie niet helemaal onverdacht is. Zo komen de officiële Chinese cijfers rond inzameling en export wel overeen, maar ze negeren de grote illegale markt in het land. Mogelijk wordt dus ook verse olie verkocht als gebruikte olie.
In Maleisië is dat probleem nog duidelijker: het land exporteert drie keer meer gebruikte keukenolie dan het volgens de data ophaalt. Het grootste deel daarvan komt in Nederland en het Verenigd Koninkrijk terecht.
“Het feit dat Maleisië drie keer meer uitvoert dan het ophaalt, toont dat er bijna zeker sprake is van fraude op grote schaal”, zegt Delaney. “Aangezien het land een van de grootste palmolieproducenten ter wereld is, zou de gebruikte keukenolie gewoon een achterpoortje voor palmolie kunnen zijn.”
T&E pleit daarom voor een striktere wetgeving en controles door de overheid om die fraude aan te pakken. Bovendien zou Europa het dubbele kunnen ophalen van wat het nu doet. Alleen is de Aziatische invoer zo goedkoop dat die ophaling in de EU vaak niet rendabel genoeg is. Nog een reden om de invoer aan banden te leggen, denkt T&E.
