Met de lancering van de Clean Air Alliance (CAA) willen Belgische bedrijven en organisaties tegen 2030 het meest fijnmazige netwerk voor luchtkwaliteitsmeting in het land uitrollen. Het initiatief komt er in aanloop naar strengere normen voor binnenluchtkwaliteit vanaf 2027 en moet helpen bij het verbeteren van gezondheid, energiebeheer en beleidsvoering.
Meer meetpunten via gedeeld netwerk
België telt momenteel ongeveer 120 publieke meetstations voor luchtkwaliteit, voornamelijk beheerd door IRCELINE. De Clean Air Alliance streeft naar een uitbreiding tot 2.000 meetpunten. Dit moet gebeuren via een gedeeld datanetwerk, waarbij bedrijven en instellingen buitensensoren installeren en hun meetgegevens ter beschikking stellen van het collectief.
In ruil krijgen deelnemers toegang tot realtime luchtdata en beleidsgericht advies. De verzamelde data vormen een basis voor slimmere ventilatie, gerichte gezondheidsmaatregelen en bredere beleidsaanpassingen, ook op lokaal niveau.
Toepassingen in onderwijs, mobiliteit en gebouwbeheer
Door het schaalvoordeel van gedeelde data kunnen organisaties zoals scholen, kinderopvang en sociale huisvesting gebruikmaken van luchtkwaliteitsinformatie, ook zonder eigen meetapparatuur. In stedelijke context kunnen de gegevens ingezet worden voor onder meer mobiliteitsanalyses, comfortbeheer en ruimtelijke planning.
“Zonder actuele en betrouwbare luchtdata blijven veel beleidsambities abstract,” zegt initiatiefnemer Antoine Geerinckx van Airscan. “Dit netwerk wil die leemte opvullen en vertrekt vanuit gedeelde verantwoordelijkheid.”
Binnenluchtkwaliteit en gezondheid
Onderzoek wijst op verbanden tussen slechte binnenlucht en klachten zoals vermoeidheid, hoofdpijn en verminderde concentratie. Ook bij kinderen is een negatieve impact op cognitieve ontwikkeling vastgesteld. Door ventilatie af te stemmen op actuele buitendata kan gericht geventileerd worden op momenten dat de buitenluchtkwaliteit goed is, wat energieverbruik vermindert en comfort verhoogt.
Voorbereiding op strengere normen
In 2027 worden in België strengere eisen van kracht rond binnenluchtkwaliteit in publieke ruimtes. Dankzij het netwerk hoeven organisaties niet op elk locatiepunt eigen meetinfrastructuur te voorzien. De gedeelde data bieden bovendien een kader voor beleidsmatige voorbereiding op de nieuwe regelgeving.
Oproep tot deelname
De Clean Air Alliance wordt ondersteund door een diverse groep bedrijven, waaronder Belfius, Delhaize, AG Real Estate, Interparking en Go Forest. Zij roepen andere organisaties op zich aan te sluiten bij het platform, dat vanaf 500 euro per jaar toegankelijk is.
Het initiatief bouwt voort op eerdere trajecten zoals luchtkwaliteitsmetingen in 75 scholen en het PureCities-programma in 40 gemeenten. Die ervaring wordt nu gebundeld in één operationeel platform.
lees ook
Om onze luchtkwaliteit te verbeteren is meer nodig dan alleen lage-emissiezones
