Rapport van Capgemini: balans zoeken tussen klimaatstrijd en energiezekerheid

Capgemini heeft de 24ste editie van haar jaarlijkse World Energy Markets Observatory gepubliceerd. Enkele highlights uit het rapport van bijna 600 pagina’s: Europa moet opletten dat het voor hernieuwbare energie niet afhankelijk wordt van China, kernenergie beleeft een renaissance en tempo maken is de boodschap – zowel qua hernieuwbare energiebronnen als qua van nieuwe technologieën.

De World Energy Markets Observatory (WEMO) wijst op de urgentie om een ​​evenwicht te creëren tussen de zekerheid van een betaalbare energievoorziening en de strijd tegen de klimaatverandering. Hoewel energiezekerheid het de afgelopen jaren qua prioriteit moest afleggen tegen de strijd tegen klimaatverandering biedt de huidige crisis de wereld de mogelijkheid om de twee problemen tegelijkertijd aan te pakken.

Nucleaire renaissance

De geopolitieke situatie heeft in Europa de noodzaak aangezwengeld om binnenlandse energiebronnen zoals hernieuwbare energiebronnen te versterken maar ook kernenergie. Kernenergie krijgt een rol toebedeeld als binnenlandse energiebron die niet alleen instaat voor de decarbonisatie van elektriciteit maar ook voor de stabiliteit van het elektriciteitsnet. Op korte termijn zouden volgens het rapport landen zoals België en Duitsland bestaande reactoren open moeten houden. Op middellange termijn moeten het VK, de VS, Japan, de EU en China kerncentrales blijven bouwen. Ook zouden particuliere spelers aangemoedigd moeten worden om te investeren in deze industrie.

Afhankelijk van China?

Onder nieuwe EU-plannen om de uitrol van hernieuwbare energiebronnen te versnellen om onafhankelijk te worden van de Russische toelevering en voor de elektrificatie van de economie, is er 210 miljard euro extra nodig voor energie-investeringen tussen nu en 2027. Op dit moment zijn wind- en zonnetechnologieën de meest veelbelovende oplossingen. Van de beschikbare hernieuwbare oplossingen heeft zonne-energie een aanzienlijk groeipotentieel. Momenteel wordt echter 75 procent van alle fotovoltaïsche zonnepanelen (PV) geleverd vanuit China naar de EU. De afgelopen tien jaar zorgde dat voor een daling van de binnenlandse PV-productie in de EU. Europa moet erover waken dat het de Russische gasafhankelijkheid niet inruilt voor afhankelijkheid van spelers zoals China wat betreft belangrijke componenten zoals PV-panelen en zeldzame metalen, stelt het rapport.

Meer koolstof afvangen

De energiecrisis heeft ook de steenkoolsector aangewakkerd, waardoor de CO2-uitstoot toeneemt. Capture Usage and Storage (CCUS)-technologieën zijn essentieel om deze emissies te beheren en investeringen in CCUS-fabrieken moeten versneld worden. In 2021 werden 97 nieuwe CCUS-bedrijfsinstallaties aangekondigd. De VS en Europa zijn goed voor driekwart van alle projecten in ontwikkeling. Versnelling is nodig omdat de koolstofafvang-capaciteit tegen 2030 nog moet stijgen om het netto nultraject tegen 2050 te halen. In 2021 bedroeg de jaarlijkse koolstofafvang-capaciteit slechts 40 MtCO2 .

De terugkeer van steenkool zorgt ervoor dat de uitstoot van broeikasgassen in 2022 en 2023 waarschijnlijk hoger zal zijn dan in 2021. Twee factoren kunnen de impact hiervan beperken. Om te beginnen is er het niet te onderschatten effect van energiebesparende ingrepen. Daarnaast wordt er ook een economische vertraging met bijhorend lager energieverbruik verwacht.

Waterstof niet op schema

Volgens Colette Lewiner, Senior Adviseur Energie en Utilities bij Capgemini is een zorgvuldige balans nodig met weloverwogen kortetermijnoplossingen zoals zon en wind, terwijl op lange termijn moet ingezet worden op de bouw van kerncentrales of -reactoren waar dat haalbaar is. “We moeten realistisch zijn over nieuwe oplossingen en hun potentiële impact. Waterstof ligt om economische en technische redenen niet op schema om tegen het midden van de eeuw zijn netto-nulrol te vervullen. Groene waterstof moet daarom voorbehouden blijven aan industrieën waar CO2 moeilijk te verminderen is.” Om een idee te geven: amper 0,04 procent van de geproduceerde waterstof was groen (in 2021). Volgens het akkoord van Parijs zou dat aandeel tegen 2030 35 procent moeten bedragen.

De World Energy Markets Observatory (WEMO) is een jaarlijkse publicatie van Capgemini die de ontwikkeling en transformatie volgt van elektriciteits- en gasmarkten in Europa, Noord-Amerika, Australië, Zuidoost-Azië, India en China. De 24ste editie richt zich op gevolgen van de verschillende opeenvolgende crisissen, waaronder de crisis tussen Rusland en Oekraïne, en de gevolgen van de toenemende inflatie, met name voor Europa.

Nieuwsbrief

In je mailbox: aankondigingen van opleidingen, events, nieuws en inzichten over duurzaamheid.

"*" indicates required fields

This field is for validation purposes and should be left unchanged.