Het Vlaams Instituut voor de Zee (VLIZ), VITO en River Cleanup werken samen binnen het Europese pilootproject INSPIRE om plasticvervuiling in de Schelde aan te pakken. Met innovatieve technologieën zoals drones, slimme camera’s en AI-gestuurde analyse willen ze de hoeveelheid plastic afval in rivieren drastisch verminderen.
Europese aanpak tegen plasticvervuiling
De oceaan bevat naar schatting 150 miljoen ton plastic, en rivieren spelen een grote rol in het transport van afval naar zee. De Europese Unie wil tegen 2030 waterlichamen herstellen en financiert daarom INSPIRE met 10 miljoen euro. Het project richt zich naast de Schelde ook op andere Europese rivieren zoals de Po, Rijn en Donau.
De Vlaamse partners spelen een sleutelrol in dit vierjarige project:
- VLIZ coördineert het project en meet de impact van de acties.
- VITO ontwikkelt technologieën zoals drones en camera’s onder bruggen om plastic afval in kaart te brengen.
- River Cleanup focust op opruimacties, innovatieve inzameltechnieken en gedragsverandering rond plasticgebruik.
Eerste resultaten en nieuwe technologieën
Op de internationale dag voor actie voor rivieren presenteerden de onderzoekers de eerste resultaten in Temse. Analyses tonen aan dat de Schelde sterk vervuild is met microplastics: op sommige plekken werden tot 11.000 plasticdeeltjes per vierkante meter gevonden.
Om de vervuiling in kaart te brengen en tegen te gaan, zetten de partners verschillende technologieën in:
- Mantanet en ferrybox: Instrumenten die microplastics uit het water filteren.
- Drones en camera’s onder bruggen: AI-gebaseerde beeldanalyse om plasticafval te detecteren.
- JRC floating litter monitoring app: Gebruikers kunnen plasticafval fotograferen en invoeren in een Europese database.
- Smart EcoBin: Een slimme afvalbak die afvalniveaus meet en efficiëntere inzameling mogelijk maakt.
Naast technologie blijft actie noodzakelijk. River Cleanup organiseert daarom opruimacties in Temse, waaronder een grootschalige actie op 6 april 2025.
INSPIRE wil een model ontwikkelen dat wereldwijd toegepast kan worden, zodat rivieren structureel beschermd worden tegen plasticvervuiling.
lees ook
