Sinds februari 2025 is de Europese Verordening voor Verpakkingen en Verpakkingsafval van kracht. De wetgeving legt strengere eisen op aan bedrijven om verpakkingsafval te reduceren, hergebruik te stimuleren en plasticvervuiling te bestrijden. Dit zal de komende jaren een zichtbare impact hebben op supermarkten, horeca en consumenten.
Verbod op PFAS en overbodige verpakkingen
Een van de eerste maatregelen is het verbod op PFAS in voedselverpakkingen, dat uiterlijk in augustus 2026 ingaat. Daarnaast moeten EU-lidstaten verpakkingsafval verminderen met 5% tegen 2030, 10% tegen 2035 en 15% tegen 2040. Dit is nodig, want in België groeit de hoeveelheid wegwerpverpakkingen nog steeds.
Vanaf januari 2030 wordt een groot aantal wegwerpverpakkingen verboden. Dit omvat onder andere plastic folie rond groenten en fruit, flinterdunne plastic zakjes, multipacks met folie en eenmalige bekers voor consumptie ter plaatse. Lidstaten krijgen bovendien de vrijheid om het verbod uit te breiden naar verpakkingen van andere materialen.
Hergebruik, recyclage en statiegeld
Voor B2B-verpakkingen, zoals palletten en kratten, gelden strikte hergebruikdoelstellingen: 40% moet herbruikbaar zijn tegen 2030 en 70% tegen 2040. Voor consumentenverpakkingen zijn de ambities lager. Horecazaken moeten vanaf 2028 een herbruikbare optie aanbieden, terwijl supermarkten slechts naar 10% herbruikbare drankverpakkingen tegen 2030 moeten streven.
De verordening introduceert ook verplichte design-for-recycling-criteria en recycled-content-normen. Verpakkingen moeten echt recycleerbaar worden en gerecycleerd materiaal moet virgin grondstoffen grotendeels vervangen.
Daarnaast moeten lidstaten tegen 2029 minstens 90% van de PET-flessen en blikjes apart inzamelen via statiegeld of een gelijkwaardig systeem. Enkel landen die tegen 2026 al 80% recycleren en een robuust plan hebben, mogen van statiegeld afwijken.
Een nieuwe standaard voor verpakkingen
De nieuwe regelgeving kan een grote stap zijn in de circulaire economie, vergelijkbaar met de invoering van afvalscheiding in de jaren ‘90. Het is nu aan de Vlaamse en Belgische overheid om de Europese wetgeving effectief om te zetten en ambitieuze maatregelen te nemen om zwerfvuil en onnodige verpakkingen terug te dringen.
lees ook
