River Cleanup en VITO lanceren River Watchers, een innovatief burgerwetenschapsproject dat burgers en AI samenbrengt in de strijd tegen zwerfvuil langs rivieren. Dankzij smartphonefoto’s en artificiële intelligentie wordt ook moeilijk detecteerbaar afval zichtbaar gemaakt.
AI maakt mesoplastics zichtbaar
Dagelijks komt wereldwijd zo’n 10 miljoen kilogram plastic in rivieren terecht. River Watchers biedt een nieuwe aanpak: burgers fotograferen zwerfvuil tijdens wandelingen en uploaden hun beelden. Het AI-model van VITO detecteert op deze foto’s ook mesoplastics – afvaldeeltjes tussen 5 en 25 mm – zoals sigarettenpeuken of plastic korrels. Dat is een primeur: nooit eerder werd deze technologie ingezet langs rivieroevers in een burgerwetenschappelijk kader.
lees ook
Hoe een holistische aanpak rivieren plasticvrij moet maken
Gedragsverandering via technologie en spel
Deelnemers ontvangen per geüploade foto trash tokens en verschijnen op een leaderboard. Dit spelelement motiveert en creëert bewustwording. Met de verzamelde data ontstaat een duidelijk beeld van type, hoeveelheid en locatie van afval. Een kernteam van honderd deelnemers volgt vaste trajecten, wat trends in kaart brengt voor beleidsontwikkeling.
Beleidsimpact en steun
De verzamelde gegevens bieden concrete handvatten voor overheden en bedrijven om vervuiling aan te pakken en beleid zoals statiegeld of uitgebreide producentenverantwoordelijkheid te onderbouwen. River Watchers is ontstaan binnen het amai!-initiatief en werd gekozen als één van drie winnende AI-projecten in Vlaanderen.




lees ook
VITO, River Cleanup en VLIZ bestrijden plasticvervuiling in de Schelde