Na maandenlange onderhandelingen en diverse gemiste deadlines hebben de federale regering en de deelstaten eindelijk het Nationaal Energie- en Klimaatplan (NEKP) goedgekeurd. Dit plan, dat nu definitief is afgerond, kan eindelijk worden ingediend bij de Europese Commissie, hoewel het meer dan een jaar later is dan oorspronkelijk gepland. De goedkeuring werd aangekondigd door Waalse minister voor Lucht en Klimaat, Cécile Neven (MR). Daarnaast is er een verdeling gemaakt van de middelen uit het Europees sociaal klimaatfonds om de sociale gevolgen van de energietransitie te verzachten.
Klimaatplan met vertraging ingediend
Het NEKP voorziet in een vermindering van de uitstoot van broeikasgassen met 42,7% tegen 2030, wat nog steeds niet voldoet aan de Europese verplichtingen. België moet namelijk 47% minder broeikasgassen uitstoten, een doel waar het huidige plan nog niet aan voldoet. De Vlaamse regering had eerder een plan goedgekeurd dat stelde in Vlaanderen een vermindering van 40% te willen behalen tegen 2030, maar dat viel niet in lijn met de Europese eisen.
Hoewel het nieuwe plan het “gebrek aan ambitie” van de Vlaamse regering weerspiegelt, volgens Brussels milieuminister Alain Maron (Ecolo), blijft Vlaams minister van Klimaat Melissa Depraetere (Vooruit) optimistisch. Ze benadrukt dat er in Vlaanderen hard wordt gewerkt aan een ambitieus plan om CO2-uitstoot te verlagen en de transitie naar hernieuwbare energie te versnellen. Depraetere is ervan overtuigd dat Vlaanderen zijn doelstellingen zal halen, maar de vraag blijft of het nationale plan voldoende zal zijn om de EU-doelen te bereiken.
Europees sociaal klimaatfonds: verdeelsleutel en steunmaatregelen
Een belangrijk onderdeel van het NEKP is de verdeling van de middelen uit het Europees sociaal klimaatfonds, dat België tussen 2026 en 2032 maar liefst 1,659 miljard euro toekent. De federale regering en de deelstaten hebben een verdeling gemaakt van deze middelen: 43,42% gaat naar Vlaanderen, 32,95% naar Wallonië, 13,13% naar de federale overheid en 10,5% naar het Brussels Hoofdstedelijk Gewest. Deze verdeling is bedoeld om de sociale gevolgen van prijsstijgingen als gevolg van de uitbreiding van de Europese koolstofmarkt (ETS2) naar de bouw- en vervoerssector te verzachten.
Het klimaatfonds zal steunmaatregelen bieden voor de meest kwetsbare gezinnen en kleine bedrijven die het zwaarst getroffen zullen worden door de verwachte prijsverhogingen. Dit fonds is een cruciaal instrument om de energietransitie sociaal rechtvaardig te maken en ervoor te zorgen dat de kosten niet onterecht de arme gezinnen treffen.
Een complex proces met veel uitdagingen
Hoewel België belangrijke stappen heeft gezet met het NEKP, blijft de vraag of het plan voldoende ambitie toont om de Europese klimaatdoelen te halen. De vertragingen, politieke geschillen en gemiste deadlines zijn slechts enkele van de obstakels die het land heeft moeten overwinnen. De inzet van de federale en deelstaatregeringen zal de komende jaren cruciaal zijn om de uitvoering van dit plan te waarborgen en tegelijkertijd de sociale gevolgen van de energietransitie te verzachten.
lees ook
De staat van het Europese milieu: er is hoop, maar het wordt hard werken
