Wind- en zonne-energie, warmtenetten en warmtepompen bieden in Vlaanderen nog veel potentieel. Jaarlijks is het mogelijk om 1GW aan extra onshore windenergie op te wekken. Ook behoort een jaarlijkse stijging van 1 GWp aan bijkomende zonnepanelen tot de mogelijkheden. Daarbij is het mogelijk om tegen 2030 maar liefst 200.000 extra warmtepompen te installeren.
De energiecrisis en de situatie in Oekraïne onderstrepen de noodzaak om binnen eigen land energie op te wekken. Dit potentieel is er ook, volgens Organisatie Duurzame Energie. Met name de vraag naar warmte wordt op dit moment nog overwegend ingevuld met fossiele brandstoffen.
Hoewel we nog sterk afhankelijk zijn van fossiele brandstoffen zijn er wel degelijk duurzamere opties voorhanden: warmtenetten en warmtepompen. De warmte-inspiratiekaart van VVSG helpt lokale besturen om inzichtelijk te krijgen in welke gebieden warmtenetten mogelijk zijn. In de gebieden waar een warmtenet niet mogelijk is, kunnen warmtepompen de warmtevraag op een duurzame manier invullen.
De mogelijkheden voor hernieuwbare energie
De hernieuwbare energiesector staat klaar met heel wat nieuwe investeringsprojecten. Vlaanderen beschikt over de kennis, technologie en capaciteit om snel nieuwe projecten te realiseren en duurzame energietransitie te versnellen.
Volgens ODE is er de potentie om een bijkomende 800 MW aan onshore wind te ontwikkelen, mits de federale regering de beperkingen rondom defensie- en burgerluchtvaartrichtlijnen opheft. In Vlaanderen zit er op dit moment zo’n 240 MW aan onshore windvergunningen in een procedure voor de Raad voor Vergunningsbetwistingen. Wanneer deze sneller worden afgehandeld, wordt ook het opwekken van duurzame energie versnelt.
De Vlaamse regering hanteert een planning om de hoeveelheid opgewekte zonne energie met 450 MW per jaar te doen toenemen. Volgens ODE kan dat sneller. In 2020 heeft de Vlaamse overheid laten zien een groeiritme van 1 GWp aan bijkomende zonnepanelen aan te kunnen. Dit zou ook in de komende jaren mogelijk moeten zijn.
Volgens het ODE stijgt de renovatiemarkt elk jaar enorm. En daarmee ook de markt voor warmtepompen. Om die groei te bestendigen moet elk type warmtepomp op dezelfde manier worden ondersteund. Op basis van de huidige groeicijfers moet het mogelijk zijn om tegen 2030 ruim 200.000 extra warmtepompen te installeren in woningen.
Wat is ervoor nodig om het potentieel te benutten?
Volgens het ODE zijn er twee dingen nodig om gebruik te maken van het potentieel aan hernieuwbare energie: versnelling en vertrouwen.
Overheden moeten duurzame projecten versnellen door een gunstig en stabiel investeringsklimaat mogelijk te maken, beroepsprocedures te verkorten en een langetermijnvisie uit te tekenen richting een fossielvrije samenleving in 2050.
Wat de overheid volgens ODE vooral niet zou moeten doen, is inbreken op bestaande afspraken en beknibbelen op subsidies. “De duurzame energietransitie vergt samenwerking tussen overheden en sector. Alleen kunnen ze de enorme uitdaging niet oplossen” aldus Dirk van Evercooren, directeur van ODE.
