Sinds 1 juni 2025 geldt in Vlaanderen een vernieuwd en strenger stappenplan voor de impactbeoordeling van bedrijfsafvalwater. Deze aanpassing komt er door aangescherpte Europese regelgeving, de slechte waterkwaliteit in Vlaanderen en recente gerechtelijke uitspraken. De Vlaamse Milieumaatschappij (VMM) en onderzoeksinstelling VITO ontwikkelden daarom nieuwe richtlijnen en evaluatietools om lozingsvergunningen beter te onderbouwen.
Elke significante lozing wordt voortaan beoordeeld
De impactbeoordeling is een essentieel onderdeel van de MER-procedure bij vergunningsaanvragen. Ze onderzoekt of een lozing de toestand van een waterlichaam verslechtert of de milieukwaliteitsnormen in gevaar brengt.
Voorheen werden vooral lozingen met een bijdrage van meer dan 10% bekeken. Die drempel verdwijnt nu volledig. Elke lozing met een potentiële significante impact moet beoordeeld worden, ongeacht het aandeel.
Bij de beoordeling wordt niet alleen de absolute impact bekeken, maar ook de ontwikkeling van de waterkwaliteit over de tijd. De situatie vóór de lozing wordt vergeleken met de verwachte toestand erna. Zelfs een beperkte verslechtering kan nu al volstaan om een vergunning te weigeren of aan te passen.
Striktere eisen bij nieuwe en bestaande lozingen
Voor nieuwe projecten geldt dat ze maximaal moeten zuiveren tot aan de milieukwaliteitsnorm. Indien dat niet gebeurt, volgt automatisch een negatief advies.
Bij bestaande lozingen die verbetering van de waterkwaliteit in de weg staan, kan de overheid extra voorwaarden opleggen. Denk aan een beperkte looptijd van de vergunning of aanvullend onderzoek naar alternatieven.
Nieuwe evaluatietool beoordeelt strengere maatregelen
Om de haalbaarheid van verregaande zuiveringsmaatregelen te beoordelen, ontwikkelde VITO een nieuwe evaluatietool. Deze tool houdt rekening met:
- Kosteneffectiviteit
- Economische haalbaarheid
- Ecotoxiciteit
- Eventuele neveneffecten, zoals CO₂-uitstoot
Op basis van deze resultaten kan de overheid maatregelen opleggen die verder gaan dan de gangbare best beschikbare technieken (BBT).
Bedrijven doen er goed aan nu al te handelen
Bedrijven worden aangeraden om niet te wachten tot een volgende vergunningsaanvraag. Een vroege impactbeoordeling maakt het mogelijk om knelpunten tijdig te detecteren en oplossingen te integreren in het productieproces.
Naast technische optimalisatie is een holistische benadering van het productieproces belangrijk — van inkoop tot lozing.
Richtlijnen bieden meer juridische zekerheid en ondersteunen Europese doelstellingen
De vernieuwde richtlijnen dragen bij aan het behalen van de Europese doelstellingen voor waterkwaliteit tegen 2027. Tegelijk zorgen ze voor meer juridische zekerheid bij toekomstige vergunningsprocedures.
lees ook
Voedingsbedrijven zetten gezuiverd afvalwater in als irrigatiewater voor landbouw