De Belgische kunststofrecyclagesector staat op een kantelpunt. Structurele marktverstoringen, hoge energie- en loonkosten, en uitblijvende beleidssteun zetten bedrijven zwaar onder druk. Zonder snelle ingrepen dreigt niet alleen concurrentieverlies, maar ook een afbouw van jarenlang opgebouwde recyclagecapaciteit.
Virgin plastics ondermijnen de marktpositie van recyclage
Gerecycleerde kunststoffen concurreren op oneerlijke basis met virgin plastics. Die laatste worden vaak geproduceerd buiten Europa, tegen lagere kosten en met minder strikte milieuvoorschriften. Recyclagebedrijven daarentegen opereren onder Europese milieuregels en kampen met hoge energiekosten.
De prijs van virgin plastics volgt de olieprijs, wat leidt tot scherpe prijsschommelingen. Hierdoor verliezen gerecycleerde kunststoffen terrein, ook in toepassingen waar ze technisch perfect inzetbaar zijn. Het milieuvoordeel van recyclage wordt niet verrekend in de prijs, waardoor gerecycleerde materialen systematisch op achterstand blijven.
Financiële druk neemt acuut toe
In het tweede kwartaal van 2025 melden verschillende recyclagebedrijven dat hun kosten onhoudbaar zijn geworden. Sommige overwegen zelfs om hun activiteiten te verplaatsen naar goedkopere landen. Dit zou België een belangrijk deel van zijn recyclagecapaciteit kosten – mogelijk voorgoed.
Zo komt niet alleen de circulaire ambitie van Vlaanderen in het gedrang, maar ook de strategische autonomie van België op het vlak van grondstoffen. Meer import van materialen zou dan opnieuw nodig zijn, terwijl het beleid juist inzet op binnenlandse circulaire verankering.
Dringend nood aan tijdelijke maatregelen
Op korte termijn zijn snelle, gerichte ingrepen nodig. Denk aan:
- Tijdelijke verlaging van de energiekosten via compensatieregelingen
- Financiële ademruimte om bedrijven overeind te houden
- Een krachtig signaal van steun en erkenning voor de sector
Deze maatregelen kunnen het verschil maken tussen structureel verlies of behoud van een cruciale industrie.
Langetermijnbeleid vereist consistentie en bescherming
België en Europa hebben ambitieuze klimaat- en circulaire doelstellingen. Die blijven onhaalbaar zonder een sterke recyclagesector. Daarom zijn de volgende beleidsacties noodzakelijk:
- Consistente regelgeving: om investeerders zekerheid te bieden
- Bescherming tegen marktverstoringen: zoals oneerlijke concurrentie van buiten de EU
- Volgehouden beleidskeuzes: zoals het recente exportverbod op kunststofafval buiten de EU
Zonder langetermijnzekerheid dreigt afbouw in plaats van schaalvergroting, en verliest België haar positie als circulaire koploper.
Oproep tot actie
Sectororganisatie Denuo roept op tot spoedige dialoog met beleidsmakers. Jarenlange investeringen in innovatie, duurzame verwerking en jobcreatie mogen niet verloren gaan. België staat op een kantelpunt: kiezen we voor circulaire vooruitgang of laten we een vitale sector wegzakken?
lees ook
Het probleem met gerecycleerd plastic: een chemische cocktail
