De Europese Green Deal richt zich in eerste instantie op grote bedrijven, maar Vlaamse kmo’s voelen indirect de gevolgen. Een studie in opdracht van VLAIO en Departement Omgeving identificeert vier knelpunten en doet aanbevelingen om kmo’s te ondersteunen.
De studie, uitgevoerd door VITO, SuMa Consulting en Möbius, onderzocht de impact van Europese duurzaamheidswetgeving zoals de Corporate Sustainability Reporting Directive (CSRD) en de Corporate Sustainability Due Diligence Directive (CSDDD). Hoewel deze wetten niet direct op kmo’s van toepassing zijn, krijgen ze er via het trickledowneffect mee te maken. Grote klanten eisen steeds vaker dat hun toeleveranciers, waaronder kmo’s, duurzaamheidsinspanningen rapporteren.
Interviews en focusgroepen in de bouw-, textiel- en voedingssector legden vier grote uitdagingen bloot.
Vier knelpunten en aanbevelingen
- Draagkracht van kmo’s
Veel kmo’s weten niet precies welke verplichtingen op hen afkomen en vrezen dat de vereiste inspanningen hun capaciteit overschrijden. Ze hebben nood aan duidelijke informatie, praktische tools en financiële ondersteuning om aan de verwachtingen te voldoen. - Ketensamenwerking
Kmo’s worden steeds vaker gevraagd om samen te werken met partners in de keten, zowel lokaal als internationaal. Dit blijkt in de praktijk moeilijk te organiseren. De studie suggereert om samenwerking te formaliseren via coalities, uitgebreide producentenverantwoordelijkheid te stimuleren en informatie-uitwisseling te verbeteren. - Gelijk speelveld
Kmo’s ondervinden concurrentie van bedrijven buiten de EU of uit lidstaten waar de regels minder strikt worden toegepast. Dit kan leiden tot een ongelijk speelveld. De onderzoekers bevelen aan om een consequente handhaving te garanderen en te vermijden dat Vlaanderen strengere regels oplegt dan noodzakelijk. - Coherent beleid
Omdat de Green Deal niet specifiek op kmo’s gericht is, ontbreekt soms gerichte ondersteuning. De studie pleit voor een kmo-toets bij nieuwe wetgeving, zodat de impact op kleinere ondernemingen beter wordt meegenomen.
lees ook
Duurzaamheidsdoelen bereiken in het tijdperk van AI
De Vlaamse overheid kan volgens de onderzoekers een belangrijke rol spelen door kmo’s beter te informeren, samenwerking te faciliteren en regelgeving eerlijk toe te passen. Zo kunnen kmo’s zich aanpassen aan de duurzaamheidsdoelen zonder onevenredige hinder te ondervinden.
