In een poging om te vergroenen schakelt de scheepvaart steeds vaker over op schepen die varen op vloeibaar aardgas (lng). Dat is ook het geval voor Icon of the Seas, het grootste cruiseschip ter wereld, dat dit weekend haar eerste reis aanvatte vanuit Miami. Uitgebreid onderzoek toont nu echter aan dat zulke schepen veel meer schadelijk methaan lekken dan gedacht.
Schepen die op lng varen stoten gemiddeld een kwart minder CO2 uit dan hun tegenhangers met dieselmotoren. Bovendien pompen ze ook een pak minder stikstofoxide (NOx) en zwaveldioxide (SO2) in de atmosfeer. Een langdurig internationaal onderzoek bij 34 lng-schepen die langs de kusten van Nederland, Denemarken, België, en Australië voeren toont nu echter aan wat wetenschappers al even vermoedden: zulke vaartuigen lekken methaan, en aanzienlijk meer dan waar scheepvaartinstanties eerder van uitgingen.
Het vergeten broertje van CO2
Methaan, het hoofdbestanddeel van vloeibaar aardgas, is jarenlang het vergeten broertje van CO2 geweest in het klimaatdebat. Op korte termijn is het een broeikasgas dat echter tientallen keren krachtiger is. Volgens het VN-klimaatpanel is methaan verantwoordelijk voor bijna een derde van de huidige opwarming van de aarde.
Het onderzoek, onder leiding van de International Council on Clean Transportation (ICCT), stelt dat de zogeheten methaanslip – het lekken van methaan dat niet in de motor wordt verbrand – bij schepen met het meest gebruikte type motor gemiddeld 6,5 procent is. Dat is meer dan dubbel zoveel dan de 3,1 procent waar de EU-regelgeving op gebaseerd is. De Internationale Maritieme Organisatie van de VN ging uit van een methaanslip van 3,5 procent.
“Als men methaanslip blijft onderschatten, gaan scheepseigenaren lng langer gebruiken in motoren met een hoge methaanslip. Daardoor krijgen ze een oneerlijk voordeel ten opzichte van schepen die varen op brandstoffen en met motoren met een lagere uitstoot”, zegt Bryan Comer, die het onderzoek leidde. “Dat staat haaks op de doelstellingen om de scheepvaartsector snel koolstofvrij te maken om in lijn te komen met het Klimaatakkoord van Parijs. Bovendien is het contraproductief voor het terugdringen van de wereldwijde methaanuitstoot dit decennium, zoals gevraagd in de Global Methane Pledge.”
Icon of the Seas
Afgelopen weekend nog begon het grootste cruiseschip ter wereld, Icon of the Seas, met veel bombarie aan haar eerste reis. De cruisemaatschappij beweert dat het schip compatibel is met een groene transitie, onder meer vanwege de 6 lng-motoren waarover het beschikt. Maar volgens Comer is dat een stap in de verkeerde richting, omdat de methaanlekken die klimaatvoordelen grotendeels tenietdoen. Het Fumes-project, zoals het onderzoek gedoopt werd, gaat er prat op dat het beschikt over de meest uitgebreide dataset van reële methaanemissies van op lng aangedreven schepen tot nu toe. Voorheen werd de omvang van methaanslip uitgedrukt in schattingen op basis van satellietbeelden en dergelijke.
Uitlaatpluimen
Voor dit onderzoek werden drones en helikopters ingezet om methaan te monsteren in de uitlaatpluimen van 34 schepen die op lng voeren in Europese en Pacifische wateren in 2022 en 2023. Ook aan boord van een lng-aangedreven veerboot tussen Finland en Zweden werden in de schoorsteen meettoestellen geïnstalleerd. En er werd ook naar methaanlekken gezocht bij drie lng-tankers telkens ze ladingen losten bij een Europese lng-terminal.
lees ook
Tien havens volstaan om scheepvaart te vergroenen
Het Fumes-rapport beveelt aan om de standaard-methaanslipwaarde voor de meest gebruikte type lng-motoren te verhogen naar minstens 6 procent. EU-beleidsmakers zouden lng-schepen ook kunnen verplichten om over te schakelen naar walstroom tijdens het aanmeren, om uitstoot van hulpmotoren te voorkomen. Daarnaast stellen de onderzoekers voor om een strikte monitoring en rapportage van methaanemissies te eisen op lng-opslag- en bijtankpunten.
