De Belgen brachten vorig jaar ruim 40 miljoen afgedankte elektroapparaten en lampen binnen bij Recupel. Samen met de toestellen uit de professionele sector (6.500 ton) was dat goed voor een volume van om en bij de 120.000 ton. Dat is een daling van bijna zeven procent in vergelijking met 2021.
In een bericht op de website geeft Recupel aan dat die terugval komt na twee recordjaren in de coronaperiode. Toen zaten mensen vaak thuis en kochten, vervingen en ruimden ze meer toestellen op. Dat effect viel weg in 2022. Ondanks alles slingeren nog miljoenen ongebruikte toestellen rond in onze huizen. En daar heeft niemand wat aan, aldus Recupel. De organisator van de inzameling en verwerking van afgedankte elektro-apparaten roept de Belg op om ongebruikte apparaten binnen te brengen.
Onzekere economische tijden
Na de recordjaren 2020 en 2021 viel de oogst aan afgedankt elektro dus enigszins terug. Per Belg werd gemiddeld 0,8 kilo minder ingezameld (van 11,1 naar 10,3 kilo per inwoner). Dat is volgens Recupel wellicht te wijten aan een combinatie van factoren. De coronapandemie zorgde voor ‘vernieuwing’ van de huishoudelijke apparaten. Daarnaast is er de klassieke neiging om oude toestellen bij te houden ‘als reserve voor het geval dat’. De oorlog in Oekraïne en de onzekere economische periode versterkten dat gedrag. Al lijkt het voor 2023 weer de goede kant op te gaan.
“Mensen hebben de neiging om spullen ‘op te potten’. Dat is begrijpelijk, zeker in tijden van onzekerheid”, zegt Eric Dewaet, CEO van Recupel. “Anderzijds is het natuurlijk zo dat hoe langer apparaten ongebruikt blijven liggen, hoe minder kans ze nog maken om een nieuw leven te krijgen. Laat ze dus herstellen en gebruik ze opnieuw of schenk ze weg aan de kringloopwinkel en doe er iemand anders een plezier mee. En als ze echt onbruikbaar zijn, laat ze dan recycleren. Wij recupereren de grondstoffen en onderdelen.”
Van rookmelders tot ijskasten
Afgedankte elektro wordt ingedeeld in zes fracties voor verdere verwerking: groot-wit (wasmachines, vaatwassers…), koel-vries apparaten (ijskasten, diepvriezers, airco’s en warmtepompen…), televisies en monitoren, rookmelders, lampen en ‘overige’. In die laatste categorie zitten alle apparaten die niet tot de andere categorieën behoren. Dat zijn onder meer huishoud- en verzorgingstoestellen (van mixers tot haardrogers), IT en telecom van gsm’s tot laptops), verlichtingsapparaten en elektrisch tuingereedschap.
In totaal zamelde Recupel vorig jaar 40,7 miljoen stuks huishoudelijk elektro in. “We zitten nog steeds op een berg van 50 miljoen ongebruikte toestellen in onze huizen”, gaat Dewaet verder. “Als we die kunnen reactiveren zijn er heel wat minder primaire grondstoffen nodig om nieuwe apparaten te maken. We kunnen dus nog heel wat milieuwinst boeken. En -zeker in deze tijden- ons minder afhankelijk maken van bevoorrading uit het buitenland.”
Professionele toestellen
Recupel zamelt niet alleen elektro-apparaten van huishoudens in. Vorig jaar brachten bedrijven en organisaties flink wat professionele toestellen en installaties naar inzamelpunten. Het ging om 6.500 ton apparaten om precies te zijn. Dat is vijf procent minder dan een jaar eerder in 2021. In vergelijking met de ingezamelde apparaten zijn de professionele toestellen dus in de minderheid. Want het totaal gewicht aan binnengebrachte toestellen bedraagt 119.654 ton (inclusief de professionele toestellen.
Een kanttekening is hier op zijn plaats want Recupel verstaat onder ‘professionele apparaten’ die toestellen die louter voor professioneel gebruik zijn. Het gaat dan om bijvoorbeeld de koeltoog van de bakker of slager. De koelkast in de kantoorkeuken rekent Recupel bij de huishoudelijke apparaten. Net als elektro zoals laptops en telefoons trouwens.
lees ook
Belgische afval- en recyclagesector vraagt flexibiliteit om energiecrisis te bestrijden
Inzamelkanalen
Het belangrijkste inzamelkanaal voor huishoudelektro blijft het recyclage- of containerpark met een aandeel van 53,6 procent van het totaal, goed voor 60.668 ton. Via de distributie werd 25.995 ton ingezameld, goed voor een aandeel van 22,9 procent. Hier kan de gebruiker een oude apparaat achterlaten bij aankoop van een nieuw toestel, of klein elektro en lampen deponeren in één van de recyclepunten. Ook via charter-ophalers en -verwerkerswerd heel wat opgehaald: 16.257 ton, goed voor een aandeel van 14,4 procent.
Bij kringloopwinkels werd 10.284 ton binnengebracht, goed voor 9,1 procent van het totaal. In dit volume zitten zowel herbruikbare als goederen die na nazicht doorverwezen werden voor recyclage. De kringloopwinkels zijn het enige inzamelkanaal waar het volume in 2022 toenam.
