Vlaams minister van Mobiliteit en Openbare Werken Lydia Peeters wil dat leveringen in stadskernen tegen 2025 emissieloos gebeuren. Kortrijk, Leuven en Antwerpen engageren zich via voorbereidend onderzoek. Samen met verschillende pilootprojecten moet dat resulteren in een kaderovereenkomst.
Uit buitenlands onderzoek blijkt dat stedelijke logistiek buitenproportioneel bijdraagt aan vervuiling. Deze sector neemt 10 tot 20 procent van de voertuigkilometers voor zijn rekening maar staat wel in voor minstens 25 procent van de CO2-uitstoot van het stedelijk transport en voor 30 tot 50 procent van de andere emissies (stikstof en fijn stof).
“Het einde van de logistieke keten vindt vaak plaats binnen stedelijke kernen. Die last mile blijkt ook nog eens het meest vervuilend te zijn. Met dit project wil Vlaanderen werk maken van een meer duurzame stedelijke logistiek en uitlaatgassen van vrachtwagens en bestelwagens voorgoed weren uit de stad. Dat is belangrijk voor de leefbaarheid van onze steden”, zegt minister Peeters.
Emisievrije zones instellen
Verschillende steden stelden zich kandidaat voor het voorbereidende onderzoek en de daaropvolgende pilootprojecten. Drie onderzoeksteden werden geselecteerd: Kortrijk, Leuven en Antwerpen. Bij de selectie van deze onderzoeksteden werd rekening gehouden met de representativiteit en schaalbaarheid naar Vlaams niveau.
De selectie van de steden voor de pilootprojecten gebeurt in een volgende fase en staat los van de selectie van de onderzoeksteden.
De voorbereidende studie moet duidelijkheid bieden over het instellen van zones voor emissievrije stedelijke distributie in centrumsteden. De studie brengt ook de noden in kaart qua (laad)infrastructuur, logistieke operaties en investeringen. Verder gaat de studie na welke eventuele flankerende maatregelen zijn – denk bijvoorbeeld aan premies voor elektrische bestelwagen en cargobikes – en hoe groot de bijdrage aan de Vlaamse klimaatdoelstellingen is.
Proefprojecten in 2023
In 2023 starten pilootprojecten in een aantal Vlaamse centrumsteden. Die lopen vervolgens 12 maanden, nadien volgt een evaluatie. De keuze van stedelijke locaties voor de pilootprojecten gebeurt op basis van overleg met de betrokken steden.
Op basis van de studie en de pilootprojecten volgt er een kaderovereenkomst tussen de Vlaamse overheid enerzijds en de (centrum)steden, bedrijven en de sectorfederaties anderzijds. Vlaanderen neemt dus een coördinerende rol op door een Vlaams kader op te stellen. Van daaruit kunnen overeenkomsten op stedelijk niveau volgen.
Lydia Peeters: “Het is ons doel om minstens met alle centrumsteden een kaderovereenkomst af te sluiten. Alle andere lokale besturen kunnen uiteraard ook dit engagement aangaan. Ik roep hen alvast ook om hieraan mee te werken, net als de grote bedrijven en de sectorfederaties. Stedelijke logistiek houdt niet op bij een stadsgrens en bedrijven leveren vaak in meerdere steden.”
