Eind 2022 heeft 3M een tweede gefaseerd beschrijvend bodemonderzoek ingediend bij de OVAM voor het woon- en landbouwgebied in Zwijndrecht en Beveren. Het eerste gefaseerde beschrijvend bodemonderzoek uit februari 2022 leidde ondertussen tot een bodemsaneringsproject.
Dat saneringsproject wordt dit voorjaar opgestart in zone 1a (rode zone op onderstaande kaart). Voor de rest van het woon- en landbouwgebied diende 3M de verontreiniging en de humaan-toxicologische risico’s verder in kaart te brengen in een tweede gefaseerd beschrijvend bodemonderzoek. De OVAM heeft dit onderzoek op 28 februari ‘niet-conform’ verklaard. De Vlaamse Afvalstoffenmaatschappij is van mening dat het onderzoek de aard en concentratie van de verontreiniging onvoldoende verduidelijkt, de omvang onvoldoende in kaart brengt en tenslotte ook de mogelijke blootstellingsrisico’s voor de mensen onvoldoende specifieert.
Nieuw onderzoek tegen 31 maart
Het onderzoek moet nu opnieuw ingediend worden tegen 31 maart. In tussentijd worden voorzorgsmaatregelen opgelegd. De OVAM controleerde, op basis van het Bodemdecreet, of het ingediende bodemonderzoek voldoet aan de procedures en kwaliteitsvereisten die vastgelegd zijn voor bodemonderzoeken. Hierbij werd ook advies gevraagd aan de gemeenten Beveren en Zwijndrecht, VITO, het departement Omgeving, Agentschap Zorg en Gezondheid, …
Na advies en na een grondige beoordeling besloot de OVAM het onderzoek niet goed te keuren op basis van drie hoofdargumenten:
- de soort, aard, hoeveelheid en concentratie van de verontreiniging is onvoldoende bekend
- de oorsprong en de omvang van de verontreiniging is onvoldoende bekend
- de mogelijkheid op blootstelling eraan van mensen is onvoldoende bekend
3M België wordt nu in het kader van het Milieuhandhavingsdecreet aangemaand om deze tekortkomingen weg te werken en uiterlijk op 31 maart een nieuw beschrijvend bodemonderzoek in te dienen. “Ik reken er op dat 3M de tekortkomingen aan het beschrijvend bodemonderzoek wegwerkt, zoals die door de OVAM zijn vastgesteld”, zegt Vlaams minister van Omgeving Zuhal Demir. “We willen een kwaliteitsvolle sanering waar de Zwijndrechtenaren recht op hebben. Het is en blijft aan 3M om haar verantwoordelijkheid ten volle op te nemen en hun woorden ook om te zetten in daden. De vervuiler betaalt en daar wijken we niet van af.”
lees ook
PFAS-eindrapport: “Bedrijven moeten hun verantwoordelijkheid opnemen”
Voorzorgsmaatregelen
De OVAM is dus van mening dat de mogelijke blootstelling van de mens aan de bodemverontreiniging (het humaan-toxicologisch effect) onvoldoende gekend is. Aangezien deze risico’s echter niet uitgesloten kunnen worden, zal de OVAM ook een besluit tot voorzorgsmaatregelen opleggen aan 3M, waarbij 3M wordt verplicht om binnen de 14 dagen voorzorgsmaatregelen voor te stellen en op te starten om mogelijke blootstelling aan de verontreiniging te beperken.
De afvalstoffenmaatschappij stelde in tussentijd zelf een erkend deskundige aan om advies in te winnen over mogelijke voorzorgsmaatregelen. Deze deskundige adviseerde om, naast de gekende no regret-maatregelen, onmiddellijk van start te gaan om in zone 1 B en zone 2 openstaande blootstellingsroutes te inventariseren op persceelsniveau en na te gaan welke maatregelen getroffen kunnen worden in afwachting van sanering.
