Achter de snelle stijging van het aantal gevallen van de ziekte van Parkinson zit mogelijk een veelgebruikte chemische stof. Nieuw Amerikaans onderzoek wijst naar trichloorethyleen, een stof die onder meer in de droogkuis werd gebruikt.
Trichloorethyleen (TCE) werd in het verleden voor van alles en nog wat gebruikt: om koffie cafeïnevrij te maken, als ontvetter en zelfs in schoonmaakdoekjes. In de jaren ’70 werd het gebruik verboden in de voedings- en de farma-industrie, maar ze werd wel nog volop gebruikt voor industriële en militaire toepassingen, vooral in de VS. In de EU is de stof sinds 2013 volledig verboden, omdat ze kankerverwekkend is, en in verband gebracht wordt met miskramen en aangeboren hartziekten.
Ook vele jaren later
Maar in de VS wordt ze voor sommige toepassingen in de metaal- en textielindustrie nog steeds gebruikt. En het wijdverbreide gebruik in het verleden heeft tot heel wat vervuiling geleid: ongeveer een derde van het grondwater in de VS bevat TCE. In het Journal of Parkinson’s Disease toont een internationaal team van wetenschappers nu aan hoe blootstelling aan de stof kan leiden tot Parkinson – de snelst groeiende neurologische aandoening ter wereld. Er kan tot veertig jaar zitten tussen blootstelling aan de stof en de ontwikkeling van de ziekte, schrijven ze.
TCE komt gemakkelijk in de hersenen en het lichaamsweefsel terecht en beschadigt in hoge doses de energieproducerende delen van de cellen, de zogenaamde mitochondriën. In dierenproeven werd duidelijk hoe de stof het aantal zenuwcellen die het hormoon dopamine produceren vermindert, een kenmerk van de ziekte van Parkinson bij mensen. Mensen die met de stof hebben gewerkt, hebben aantoonbaar een verhoogd risico op Parkinson. De onderzoekers waarschuwen echter dat “miljoenen anderen onbewust met de chemische stof in aanraking komen” via de buitenlucht of verontreinigd grondwater.
lees ook
Ondanks inspanningen toch elk jaar meer gevaarlijk afval in Europa
Dampschermen
“Gedurende meer dan een eeuw heeft TCE arbeiders in gevaar gebracht en het water dat we drinken en de lucht die we inademen zowel – binnen als buiten – vervuild”, aldus de onderzoekers. Ze roepen op tot een wereldwijde ban van het product, en doen een reeks voorstellen om het gevaar voor de volksgezondheid te beperken.
Zo kunnen verontreinigde sites worden gesaneerd en kan verontreinigde lucht buiten gehouden worden door middel van dampschermen, die ook gebruikt worden om te beschermen tegen radon. Daarbij is geen tijd te verliezen, merken ze op, want in de VS alleen al zijn er duizenden gecontamineerde sites.