De Technische Universiteit van Delft gaf eerder al aan dat minstens negentig procent van de uitstoot van het vliegverkeer boven Nederland niet wordt meegerekend in de stikstofmodellen. Nu blijkt dit ook voor tachtig procent van de stikstofafzetting. Dat staat in een bericht van Vilt, dat op haar beurt Schipholwatch al bron heeft.
De conclusie maakt dat de stikstofdepositie door luchtvaart op beschermde Natura 2000-gebieden ruim vijf keer groter is dan wordt voorgespiegeld. De universiteit had in juni 2022 al een studie gepubliceerd waaruit bleek dat Nederland de uitstoot van het vliegverkeer boven de 900 meter niet meeneemt in de modellen. Uit nieuwe bevindingen blijkt nu dat de luchtvaarsector wereldwijd zorgt voor 1,39 miljoen kg stikstofdepositie. Daarvan wordt volgens de onderzoekers maar 7,8 procent veroorzaakt tot een vlieghoogte van 900 meter. Dat betekent dat 92,2 procent van de stikstofdepositie niet wordt meegenomen in de berekeningen van de Nederlandse overheid.
Impact nog groter
Vilt schrijft dat uit het onderzoek, gepubliceerd in het wetenschappelijke tijdschrift Science of the Total Environment, blijkt ook dat de depositie van het luchtverkeer niet evenredig verdeeld is over het hele aardoppervlak. In regio’s met druk vliegverkeer, zoals Noord-Amerika, Europa en Oost-Azië, ligt de depositie een pak hoger. Dus ook in Nederland, klinkt het. Wellicht is het verschil in de praktijk nog groter omdat de depositie vanaf 25 kilometer afstand van Schiphol evenmin meegerekend worden. Volgens de onderzoekers impliceert dit dat de stikstofimpact van de luchthaven niet meteen voelbaar is voor de omringende natuurgebieden.
“De verspreiding van de depositie maakt het moeilijk om beleid op te stellen dat kwetsbare natuur beschermt tegen de uitstoot van het vliegverkeer”, aldus de conclusie. “We zien dat het huidige beleid zich concentreert op de lager uitgestoten stikstofverbindingen, maar ons onderzoek maakt duidelijk dat de gevolgen van de luchtverontreiniging voor natuur en volksgezondheid door de hoger uitgestoten stikstof een factor drie tot vier keer groter is.” De onderzoekers raden dan ook aan om stikstofdepositie eveneens op een globaal niveau te bekijken.
Vlaanderen via kalibratie
Specifiek voor de Natura 2000-gebieden in Nederland geldt dat de depositie van stikstofverbindingen door vliegverkeer tot 900 meter hoogte 1,38 kilo per vierkante kilometer per jaar is, terwijl de totale depositie ruim vijf keer hoger ligt op 7,40 kilogram per vierkante kilometer per jaar. Maar het zijn niet alleen de Natura 2000-gebieden die lijden onder de stikstof uit vliegtuigen. Zo blijkt de depositie op bossen met een factor tien te worden onderschat door de emissie boven de 900 meter niet mee te rekenen. Voor andere soorten, zoals mosrijke natuurgebieden, loopt dit op tot een factor twintig, zo blijkt nog uit het onderzoek.
lees ook
Synthetische kerosine kan emissies in de luchtvaart enorm terugdringen
Uit een eerdere parlementaire vraag van Groen-parlementslid Chris Steenwegen aan Vlaams omgevingsminister Zuhal Demir (N-VA) blijkt dat Vlaanderen de stikstofuitstoot door luchtverkeer boven 900 meter enkel via kalibratie meeneemt. Er zijn volgens haar te veel onbekende variabelen waardoor de stikstofuitstoot boven 900 meter onmogelijk in kaart kan worden gebracht.
