De Europese Raad heeft op 10 juli de nieuwe Batterijverordening goedgekeurd, in het kader van de Europese Green Deal en het Europees plan rond circulaire economie. De allesomvattende wetgeving is de eerste die slaat op alle types van batterijproducten en hun einde-leven-behandeling. De verordening stelt de Europese lidstaten voor een grote uitdaging. Vzw Bebat is alles klaar om te voldoen aan de nieuwe Europese inzameldoelstellingen.
De Batterijverordening stelt ambitieuze doelstellingen voorop voor afgedankte draagbare batterijen en batterijen uit lichte elektrische vervoermiddelen zoals e-bikes. De bedoeling is om een duurzamere recyclage of mogelijk hergebruik in een andere toepassing te stimuleren. Bebat is de grootste Europese inzamelaar van afgedankte batterijen, en wil die koppositie vasthouden. Vooral de inzameling van steeds meer herlaadbare Lithiumbatterijen (Li-ion) vormt een complexe uitdaging voor alle Europese landen.
Nieuwe batterij-categorieën
Batterijen spelen een cruciale rol in de transitie naar een circulaire economie, groenere mobiliteit, duurzame energie en klimaatneutraliteit, stelt Bebat in een persbericht. Toch is de batterijwereld, en de verbonden sectoren, in constante evolutie en moeten ze zich verzekeren van voldoende grondstoffen (vooral edele metalen). In dat opzicht heeft Europa een nieuw wettelijk kader gemaakt voor de gehele levenscyclus van alle soorten batterijen om hun circulariteit te bevorderen.
De batterijen zijn onder te verdelen in vijf nieuwe categorieën (zie afbeelding boven). Die batterijen zijn al dan niet ingebouwd in toestellen of voertuigen, draagbaar, industrieel, voor elektrische voertuigen, startbatterijen van voertuigen en batterijen voor lichte vervoersmiddelen zoals e-bikes, e-steps, etc. Alle batterijen hebben hun eigen productnormeringen en verplichtingen bij einde-leven. De EU legt de verschillende actoren, van fabrikant tot eindgebruiker, nieuwe verantwoordelijkheden en hogere doelstellingen op (afbeelding onder).
Uitdagingen voor Li-ion batterijen
Li-ion batterijen hebben in de batterijsector voor een belangrijke shift gezorgd. Twee jaar geleden maakte dat type 55 procent van het totale gewicht op de markt uit. Vorig jaar bedroeg het aandeel al 68 procent uit. De inzameling van die Li-ion batterijen brengt heel wat uitdagingen met zich mee. Ze zijn meestal ingebouwd in toestellen zoals smartphones en kunnen vaak alleen door een vakman worden verwijderd. Vaak worden ze naar andere landen geëxporteerd voor herstel of renovatie, wat het voor de consument een stuk moeilijker maakt om de batterijen naar een Bebat-inzamelpunt te brengen.
Europa rekent voor de inzameldoelstellingen op een gemiddelde levensduur van drie jaar. Al is dat volgens Martine Verheers van Bebat te kort. “Ambitieuze inzameldoelstellingen zijn cruciaal om te evolueren naar een circulaire economie, maar dan moeten ze wel haalbaar zijn. Li-ion batterijen van camera’s gaan gemiddeld acht jaar mee, bij elektrische gereedschappen varieert dat van twee tot vijftien jaar. De levensduur wordt ook steeds langer, wat positief is voor de consument. Daarom ontwikkelen we nieuwe manieren om deze batterijen op de beste mogelijk wijze in te zamelen.”
lees ook
Bebat en Veolia zamelen batterijen in met fietskoeriers
Bebat wil graag de beste van de klas blijven en weet wat het daarvoor moet doen. “Eerst en vooral zullen we onze interne knowhow rond Li-ion batterijen moeten versterken en zorgen dat we de inzameling toespitsen op dit type batterij. We zullen de krachten bundelen met AEEA-ontmantelaars en andere marktpartijen om nieuwe mogelijkheden te ontwikkelen. Daarnaast blijven we inzetten op het sensibiliseren van de consument en zullen we extra informeren over de inzameling van nieuwe types batterijen”, besluit Martine Vanheers.